Toàn cảnh Phiên họp- Ảnh:quochoi.vn |
Đưa hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp là không phù hợp
Liên quan đến việc quy định đối tượng hộ kinh doanh vào Dự thảo Luật DN, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, về vấn đề này, có 2 loại ý kiến.
Loại ý kiến thứ nhất, nhất trí đưa nội dung quy định về hộ kinh doanh vào Dự thảo Luật như phương án Chính phủ đã trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8. Loại ý kiến thứ hai, đề nghị không quy định nội dung về hộ kinh doanh vào Dự thảo Luật, mà xem xét, ban hành một luật riêng về hộ kinh doanh.
Thảo luận về vấn đề này, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng, việc hoàn thiện khung khổ pháp lý đối với hộ kinh doanh là cần thiết. Tuy nhiên, không nên quy định nội dung về hộ kinh doanh vào Dự thảo Luật, mà xem xét, ban hành một luật riêng về hộ kinh doanh. Nhiều đại biểu nhấn mạnh, việc đưa hộ kinh doanh vào Dự thảo Luật là không phù hợp vì hộ kinh doanh không phải là DN nên không thuộc phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của Luật DN.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh báo cáo tại phiên hop- Ảnh:quochoi.vn |
Theo đại biểu Trần Văn Tiến (Đoàn Vĩnh Phúc), về bản chất hoạt động, cách thức và quy mô của hộ kinh doanh rất khác so với DN. So với các chủ thể khác của luật thì hộ kinh doanh có quy mô kinh doanh hạn chế, hoạt động trong phạm vi ngành, nghề kinh doanh nhỏ bé, việc luật hóa hộ kinh doanh chưa rõ sẽ quản lý theo phương thức nào có thể gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh của hàng triệu hộ kinh doanh hiện tại.
Đồng quan điểm, đại biểu Dương Minh Tuấn (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) nêu rõ, với trên 5 triệu hộ kinh doanh, trong đó trên 3,5 triệu hộ được cấp mã số thuế, trên 2 triệu hộ sản xuất nhỏ lẻ, ước tính tổng tài sản 655.000 tỷ, nộp 12.362 tỷ đồng tiền thuế, giải quyết 7.945 triệu lao động, tạo ra 2,2 triệu tỷ đồng doanh thu, tỷ lệ 13% doanh thu của các loại hình DN chiếm khoảng 30% GDP thì rất cần thiết nâng việc quản lý hộ kinh doanh từ nghị định lên thành luật để hộ kinh doanh có địa vị pháp lý cao hơn. Tuy nhiên, đa số hộ kinh doanh hoạt động theo kiểu truyền thống gia đình, quy mô nhỏ nên cần có luật phù hợp để điều chỉnh, tách hộ kinh doanh thành luật riêng để quản lý sẽ chặt chẽ hơn. “Việc đưa hộ kinh doanh vào Luật DN sẽ không bao hàm hết nội dung hướng dẫn riêng để quản lý. Tôi thống nhất quan điểm không đưa vào Dự án Luật DN các điều liên quan đến hộ kinh doanh”- đại biểu Tuấn nêu quan điểm.
Cũng nhấn mạnh quan điểm hộ kinh doanh không phải là DN nên không thuộc phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của Luật DN, đại biểu Nguyễn Thanh Thủy (Đoàn Hậu Giang) đề nghị, để tránh tình trạng DN manh mún, siêu nhỏ, thiếu tính bền vững, không nên đưa đối tượng hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của Luật DN (sửa đổi) và có thể ban hành một luật riêng để điều chỉnh đối tượng này cho phù hợp hơn.
Đại biểu Mai Sỹ Diến (Đoàn Thanh Hóa) phân tích: Hiện nay đang có 5 triệu hộ kinh doanh nhưng chỉ có 1,7 triệu hộ đang nộp thuế. Nếu đặt mục tiêu đưa hộ kinh doanh vào quản lý theo luật để tăng cường quản lý thuế thì phải cân nhắc kỹ để luật ban hành phải là động lực cho kinh tế tư nhân phát triển.
Theo đại biểu, những quy định về hộ kinh doanh tại Dự thảo Luật còn thiếu rất nhiều điều cần thiết cho loại hình này như vấn đề an toàn trong kinh doanh mang tính cạnh tranh theo cơ chế thị trường, vấn đề bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của hộ kinh doanh, vấn đề quy định về hình thức và cách thức đặt tên hộ kinh doanh…; đồng thời đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh cũng là những vấn đề cần thiết phải quy định rõ ràng để tổ chức thực hiện. Do vậy, cần có thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá tác động của việc ban hành chính sách cho hộ kinh doanh phát triển để hoàn thiện khuôn khổ pháp luật tốt nhất, điều chỉnh và áp dụng cho chủ thể hộ kinh doanh.
Bảo đảm quyền chi phối của Nhà nước trong doanh nghiệp nhà nước
Một nội dung đáng chú ý trong Dự thảo Luật DN (sửa đổi) lần này là việc sửa đổi quy định DNNN bao gồm các DN do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, tổng số cổ phần có quyền biểu quyết.
Đề cập đến quy định này, đại biểu Mai Thị Ánh Tuyết (Đoàn An Giang) cho rằng, việc thay đổi khái niệm DNNN như quy định tại Dự thảo lần này cần phải cân nhắc vì đây là một vấn đề lớn, quan trọng nhưng chưa rõ việc đánh giá kỹ tác động của việc thay đổi này đến hoạt động của các DN sẽ trở thành DNNN theo quy định của Dự thảo Luật; đánh giá tác động đến việc thực hiện mục tiêu cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại các DN mà Nhà nước không cần nắm giữ cổ phần, vốn góp chi phối hoặc không nắm giữ cổ phần vốn góp.
Theo đại biểu, thực tế cho thấy, việc quy định về tỷ lệ sở hữu vốn góp hoặc tổng số cổ phần, có quyền biểu quyết của Nhà nước trên 50% chưa đảm bảo sự chi phối của Nhà nước đối với các quyết định quan trọng. Do vậy, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu xác định tỷ lệ nắm giữ vốn góp hoặc tổng số vốn cổ phần có quyền biểu quyết của Nhà nước phù hợp hơn, đảm bảo việc chi phối của Nhà nước trong quyết định các vấn đề quan trọng của DN, đồng thời hài hòa với quyền, lợi ích hợp pháp của thành viên có vốn góp cổ đông khác, nhằm tạo thuận lợi trong việc thực hiện mục tiêu cổ phần hóa và thoái vốn tại các DN.
Các đại biểu tham dự phiên họp- Ảnh:quochoi.vn |
Đại biểu Nguyễn Quốc Bình (Đoàn Hà Nội) phân tích, DNNN thì không phải chỉ có cổ phần chi phối mà cổ phần chi phối đó phải quyết định được những vấn đề trọng yếu của DN, đó là vấn đề đầu tư, mua, bán tài sản, thay đổi điều lệ, thay đổi đăng ký kinh doanh. Nếu chỉ quy định chung là trên 50% nhưng lại không có quyền biểu quyết những vấn đề trọng yếu của DN thì không thể là DNNN. “Tôi đề nghị chúng ta quy định 65% là DNNN là phù hợp, không mâu thuẫn với nghị quyết Trung ương”- đại biểu Bình đề xuất.
Trong khi đó, đại biểu Phạm Thị Thu Trang (Đoàn Quảng Ngãi), đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh (Đoàn Khánh Hòa) cũng đề nghị cân nhắc việc liên tục thay đổi khái niệm DNNN, làm ảnh hưởng đến tính ổn định của văn bản luật, gây ra tâm lý băn khoăn về quyền bình đẳng trước pháp luật của các DN thuộc các hình thức sở hữu và thành phần kinh tế, đặc quyền tham gia quản trị DN của các chủ sở hữu vốn khác, vì ngoài phần vốn góp của Nhà nước còn có vốn các thành phần kinh tế khác tham gia. Ngoài ra, nội hàm khái niệm DNNN thay đổi sẽ tác động đến quá trình cổ phần hóa DNNN, không làm giảm số lượng DNNN, thu hút các thành phần kinh tế khối tư nhân đầu tư phát triển kinh tế.
Đ. KHOA