Nghiên cứu các biện pháp kiểm soát theo hướng hậu kiểm
Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 50, sáng 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Kinh doanh bảo hiểm.
Theo Tờ trình của Chính phủ, so với Luật, Dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm sửa đổi 24 Điều. Việc ban hành Luật nhằm cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh đối với hoạt động kinh doanh bảo hiểm; đơn giản hóa thủ tục hành chính; tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc cấp thiết cần sửa đổi.
Theo đó, Dự thảo Luật cắt, giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh tại 7 điều; bãi bỏ xác nhận của cơ quan quản lý nước ngoài về việc doanh nghiệp không vi phạm quy định nghiêm trọng; bãi bỏ các điều kiện trước khi chính thức hoạt động.
Ngoài ra, Dự thảo Luật lược bỏ một số điều kiện, tiêu chuẩn chung đối với người quản lý, người kiểm soát; lược bỏ một số điều kiện hoạt động đại lý bảo hiểm, cấp phép thành lập và hoạt động của DN môi giới và cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm.
Dự thảo Luật cũng cắt, giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính quy định tại 2 điều. Trong đó, thay việc đăng ký bằng thông báo nguyên tắc tách nguồn vốn chủ sở hữu và nguồn phí bảo hiểm của DN bảo hiểm phi nhân thọ, tái bảo hiểm; lược bỏ việc chấp thuận phương pháp, cơ sở tính phí bảo hiểm của bảo hiểm xe cơ giới.
Dự thảo Luật sửa đổi, hoàn thiện tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc khác cho DN như: lược bỏ nội dung hoạt động của DN bảo hiểm phi nhân thọ, sức khỏe (sản phẩm bảo hiểm có rủi ro tử vong để tránh nhầm lẫn); bỏ thủ tục chấp thuận Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc, Tổng giám đốc, chuyên gia tính toán ngay sau khi được cấp phép…
Về hoàn thiện quy định về vốn trên cơ sở rủi ro, Dự thảo Luật cho phép áp dụng song song hai mô hình vốn trên cơ sở rủi ro và biên khả năng thanh toán để DN có thời gian chuẩn bị nguồn lực và nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin.
Thẩm tra Dự án Luật, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội tán thành về sự cần thiết ban hành Luật; đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, chỉnh lý Dự án Luật theo hướng quy định khái quát các nội dung quản lý nhà nước về hoạt động kinh doanh bảo hiểm để tạo cơ sở pháp lý thực hiện phân cấp hiệu quả trong lĩnh vực này.
Về điều kiện của thành viên góp vốn thành lập của DN bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn, về điều kiện cấp giấy phép thành lập và hoạt động của DN môi giới bảo hiểm, Cơ quan thẩm tra cho rằng, việc nghiên cứu bãi bỏ các điều kiện là rào cản tiếp cận thị trường, bảo đảm môi trường kinh doanh thông thoáng là cần thiết.
Tuy nhiên, Cơ quan soạn thảo cần cân nhắc việc bỏ điều kiện trên do đây là một trong các quy định quan trọng để sàng lọc tư cách pháp lý, bảo đảm uy tín, năng lực, sự tuân thủ pháp luật của tổ chức nước ngoài khi tham gia góp vốn thành lập DN bảo hiểm. Trường hợp cần thiết phải bãi bỏ điều kiện này, cần nghiên cứu giải pháp thay thế và có các biện pháp giám sát, kiểm soát mang tính chất “hậu kiểm” thay thế phù hợp nhằm bảo đảm an toàn cho thị trường.
Để bảo đảm mục tiêu chuyển từ hình thức tiền kiểm sang hậu kiểm, Cơ quan thẩm tra đề nghị Cơ quan soạn thảo rà soát các quy định về kiểm soát nội bộ, kiểm toán nội bộ, quản trị rủi ro, ký quỹ, thu hồi giấy phép… bảo đảm chặt chẽ, không ảnh hưởng đến sự an toàn của thị trường bảo hiểm cũng như hiệu quả của công tác quản lý nhà nước; đồng thời, rà soát để quy định đầy đủ các trường hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp” - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu rõ.
Đánh giá toàn diện tác động tổng thể và hệ quả pháp lý
Thảo luận tại Phiên họp, các Ủy viên UBTVQH nhất trí sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm.
Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Quốc hội Nguyễn Thanh Hải cho rằng đây là Luật có ảnh hưởng đến đông đảo quần chúng nhân dân. Thời gian qua, khi áp dụng Luật vào cuộc sống đã có nhiều vấn đề phát sinh trong thực tiễn. Đơn cử như, người tham gia bảo hiểm, khi thực hiện ký kết hợp đồng rất dày, nhiều điều khoản. Nhiều người tham gia bảo hiểm không biết hết, không thể đọc kỹ hết được trước khi ký kết tham gia bảo hiểm, khiến họ dễ gặp thiệt thòi khi xảy ra tranh chấp hoặc yêu cầu chi trả bảo hiểm.
Do đó, bà Hải đề nghị Cơ quan soạn thảo rà soát kỹ các điều khoản trong Dự thảo Luật để bảo đảm quyền lợi người tham gia, tăng minh bạch và giảm rủi ro trong quá trình thực hiện hợp đồng.
Giải trình nội dung này, Thứ trưởng Tài chính Lê Tấn Cận cho hay, Bộ Tài chính cũng nhìn nhận, hợp đồng bảo hiểm hiện nay vẫn còn các điều khoản dài, phức tạp, khó hiểu, chưa minh bạch. Do đó, Bộ Tài chính đang tăng kiểm tra, giám sát để hạn chế hành vi lợi dụng cơ chế, đảm bảo quyền lợi của người tham gia.
Khi sửa đổi Luật lần này cần minh bạch, rõ ràng để hướng dẫn người dân khi tham gia ký kết bảo hiểm hiểu rõ quyền lợi của mình - Thứ trưởng cho biết.
Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh lưu ý, cần tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số để tiếp tục cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; đánh giá toàn diện tác động tổng thể và hệ quả pháp lý khi cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh, chú trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của các bên liên quan, bảo đảm có cơ chế thanh tra, kiểm tra, giám sát phù hợp, không để phát sinh khoảng trống pháp lý trong quản lý nhà nước đối với lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm…
Các quy định phải bảo đảm hợp hiến, hợp pháp, thống nhất, minh bạch, khả thi, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các bên, bảo đảm hoạt động bình đẳng, ổn định của doanh nghiệp, góp phần khơi thông điểm nghẽn, phát triển thị trường bảo hiểm - Phó Chủ tịch Quốc hội yêu cầu.
.jpeg "Phạt tới 200 triệu đồng nếu vi phạm hành chính trong kinh doanh bảo hiểm")
