Nhiều doanh nghiệp đạt lợi nhuận tốt trong bối cảnh khó khăn
Xuất hiện trong Top 10 PROFIT500 năm nay có sự góp mặt của nhiều ngân hàng lớn, điều này cho thấy lợi nhuận ngân hàng đã có sự tăng trưởng mạnh trong thời gian qua. Cuối tháng 7/2021, nhiều ngân hàng đã công bố lợi nhuận 6 tháng đầu năm tăng mạnh, thậm chí có ngân hàng tăng gấp 3-5 lần so với cùng kỳ năm ngoái.
 |
| Nguồn: VNR, tháng 10/2021 |
Lý giải điều này, các chuyên gia kinh tế cho biết, nhiều tổ chức tín dụng đã nâng cao “sức khỏe” tài chính thông qua tăng vốn điều lệ, đảm bảo hệ số an toàn vốn (CAR) theo quy chuẩn quản trị rủi ro quốc tế Basel II. Song song với đó, nhiều ngân hàng đã tiết giảm chi phí hoạt động thông qua ngân hàng số và thanh toán điện tử. Với việc thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, lượng tiền mặt trong lưu thông chủ yếu luân chuyển giữa các tài khoản tại ngân hàng giúp gia tăng nguồn tiền gửi không kỳ hạn với lãi suất thấp.
 |
| Nguồn: VNR, tháng 10/2021 |
Nhờ đó, các tổ chức tín dụng có điều kiện tiết giảm chi phí huy động vốn đầu vào. Nhìn chung, ngân hàng hoạt động tốt trong giai đoạn này là một tín hiệu tích cực. Lần đầu tiên trong lịch sử kinh tế khi xảy ra khủng hoảng, “sức khỏe” ngành tài chính ngân hàng vẫn được giữ vững, giúp ổn định kinh tế vĩ mô và có những đóng góp lớn cho NSNN. Còn đối với nhóm DN phi tài chính, theo kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2021 của 281 DN niêm yết trong bảng PROFIT500 năm nay cho thấy lợi nhuận tăng bình quân 144,3% so với cùng kỳ năm trước.
Như vậy, tính đến nay, Bảng xếp hạng PROFIT500 đã trải qua 5 năm công bố nhằm vinh danh những DN hoạt động hiệu quả, có khả năng tạo lợi nhuận tốt và bền vững, tự hào là những cột trụ cho sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.Đặc biệt trong bối cảnh đại dịch diễn ra suốt hơn một năm qua, các DN vẫn hoạt động hiệu quả, duy trì tăng trưởng lợi nhuận càng được đánh giá cao, trở thành những thương hiệu Việt danh tiếng trong cộng đồng kinh doanh trong nước và quốc tế.
Tổng kết 5 năm xếp hạng PROFIT500 cho thấy, các DN ngành Bất động sản - Xây dựng, Tài chính, Thực phẩm - Đồ uống luôn giữ vững vị trí là Top 3 ngành có số lượng DN chiếm tỷ trọng lớn nhất trong Bảng xếp hạng. Trong khi DN ngành Tài chính và Thực phẩm - Đồ uống luôn ổn định và lần lượt dao động quanh mức 11% và 10% xuyên suốt giai đoạn 2017-2021 thì ngành Bất động sản - Xây dựng đã có bước nhảy vọt trong năm 2019 khi tăng mạnh từ 14,8% (năm 2018) lên mức 23,9%, chiếm gần 1/4 tổng số DN trong Bảng.
Phân tích từ dữ liệu thống kê 5 năm qua cho thấy, tốc độ tăng trưởng kép về lợi nhuận (CAGR) trung bình của tất cả các DN trong PROFIT500 là 10,12%. Trong đó, Top 7 ngành đạt chỉ số CAGR cao nhất và có đóng góp lớn cho sự tăng trưởng chung là: Thép (34,5%); Bán lẻ (17,5%); Tài chính (17,3%); Nông nghiệp (16%); Thực phẩm - Đồ uống (11,9%); Hóa chất (11,7%) và Bất động sản - Xây dựng (10,8%).
 |
| Nguồn: VNR, tháng 10/2021 |
Đây cũng được xem là những ngành có tiềm năng tăng trưởng và góp phần tích cực cho đà phục hồi của nền kinh tế Việt Nam trong thời gian sắp tới. Nếu xét theo quy tắc 70 - Phép màu của tăng trưởng trong kinh tế học, ngành thép đạt được ngưỡng tăng trưởng 34,5%, tức chỉ cần 2 năm (70/34,5) lợi nhuận trung bình của DN ngành thép sẽ được nhân đôi, tương tự các DN bán lẻ và tài chính mất khoảng 4 năm so với mức trung bình chung 7 năm (70/10,12) của toàn bộ DN PROFIT500 để đạt được quy mô lợi nhuận tăng lên gấp đôi.
Lợi thế vẫn thuộc về khu vực FDI
Theo kết quả khảo sát 339 DN niêm yết trong Bảng xếp hạng năm nay, có 24,4% DN cho biết đã bắt đầu phục hồi và lấy lại được đà tăng trưởng lợi nhuận trong 6 tháng đầu năm 2021. Đây là dấu hiệu tích cực cho thấy các DN niêm yết đã dần thích ứng với sự thay đổi của các điều kiện kinh doanh sau khi đại dịch xuất hiện.
Tuy nhiên, 14,2% DN tăng trưởng chậm lại và ghi nhận mức lợi nhuận 6 tháng 2021 giảm so với cùng kỳ năm 2020. Còn lại, 8,3% DN thuộc nhóm phục hồi chậm với lợi nhuận giảm 2 kỳ liên tiếp - lợi nhuận năm 2020 giảm so với năm 2019 và 6 tháng đầu năm 2021 giảm so với cùng kỳ năm trước.
Nhìn vào biểu đồ thể hiện tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA) bình quân trong giai đoạn 3 năm từ 2019-2021 có thể thấy ROA của khu vực FDI luôn đạt giá trị cao nhất. Tuy nhiên, khoảng cách chênh lệch ROA bình quân giữa 3 khu vực FDI, khu vực nhà nước và khu vực tư nhân đã dần được thu hẹp.
 |
| Nguồn: VNR, tháng 10/2021 |
Với những khó khăn do đại dịch Covid-19 gây ra trong một khoảng thời gian dài, cả 3 khu vực kinh tế đều chứng kiến sự suy giảm ROA bình quân so với Bảng xếp hạng PROFIT500 năm trước. ROA bình quân khu vực FDI giảm nhẹ từ 12,5% năm 2020 xuống 12,4% năm 2021; khu vực kinh tế tư nhân giảm còn 9,4% so với mức 9,8% của năm trước; đặc biệt, khu vực nhà nước đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi giảm từ 11,7% năm 2020 xuống 8,4% năm 2021, điều này đã khiến cho hiệu quả sử dụng tài sản của khối DN này bị tụt xuống mức thấp nhất so với hai khu vực kinh tế còn lại.
Đối với chỉ số lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) bình quân, khu vực FDI vẫn dẫn đầu trong 3 năm từ 2019-2021, lần lượt đạt 26,4%; 25,2% và 25,6%. Khu vực kinh tế nhà nước đã có sự tăng trưởng vượt bậc khi bước sang năm 2020, ROE bình quân tăng mạnh từ 17,6% năm 2019 lên 23,6% và vươn lên chiếm vị trí thứ 2. Trái ngược với khu vực nhà nước, khu vực kinh tế tư nhân có ROE bình quân giảm đáng kể từ 24,2% (năm 2019) xuống còn 20,8% (năm 2020) và là khu vực có hiệu quả sử dụng vốn thấp nhất.
Sang đến năm 2021, vị trí của 3 khu vực này không có sự xáo trộn và ghi nhận xu hướng tăng nhẹ về chỉ số ROE bình quân. Cụ thể, khu vực FDI tăng từ 25,2% lên 25,6%, khu vực nhà nước giữ nguyên ở mức 23,6% và khu vực tư nhân tăng từ 20,8% lên 21,1%. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho thấy các DN PROFIT500 đã sử dụng vốn hiệu quả hơn trước bối cảnh khó khăn chung của đại dịch Covid-19 trên toàn cầu.
QUỲNH ANH
