Doanh nghiệp gặp khó, ngân sách hụt thu
Đánh giá tác động của dịch Covid-19 đối với thị trường dầu khí thế giới, Ngân hàng Goldman Sachs dự báo nhu cầu dầu toàn cầu năm 2020 giảm kỷ lục khoảng 1,1 triệu thùng/ngày…
Sức ép giảm giá vẫn đè nặng lên dầu thô do nhu cầu thị trường thì thỏa thuận cắt giảm sản xuất OPEC và Nga không đạt được kết quả, cùng với đó các bên đều công bố gia tăng sản lượng sản xuất trong thời gian tới, chấp nhận giảm giá, đã giáng một đòn mạnh vào thị trường dầu khí, khiến giá dầu liên tục sụt giảm.
 |
| Giàn khoan ngoài khơi của PVN. Nguồn: PVN |
Bối cảnh dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến hết sức phức tạp làm cho các sản xuất nhiều ngành gặp khó khăn, tình hình giao thông vận tải đình trệ… Những điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến tiêu thụ xăng dầu, từ đó làm cho giá dầu giảm gần như “thẳng đứng”.
“Khi giá dầu sụt giảm mạnh như hiện nay, doanh thu của ngành dầu khí sẽ sụt giảm, đồng nghĩa với việc NSNN sẽ hụt thu. Bởi theo tính toán ban đầu, doanh thu của PVN năm 2020 được dự đoán tương ứng với mức giá dầu thế giới khoảng 50-60 USD/thùng”- PGS,TS. Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) bình luận.
Ngoài việc ngân sách hụt nguồn thu từ dầu thì nguồn thu từ thuế xuất nhập khẩu xăng dầu cũng giảm. Hiện trên sàn chứng khoán các mã công ty dầu khí, giá trị cổ phiếu giảm rất mạnh, không chỉ ở nước ta mà trên cả thế giới- PGS,TS. Ngô Trí Long nêu rõ.
Dầu khí được đánh giá là ngành kinh tế chủ lực nhưng đang phải chịu tác động trực tiếp, nặng nề nhất bởi giá dầu xuống thấp, lượng tiêu thụ các sản phẩm lọc hóa dầu, hiệu quả khai thác dầu khí giảm mạnh, doanh thu không đủ bù đắp chi phí khai thác.
Doanh thu bán dầu và nộp NSNN từ dầu thô cũng sẽ giảm mạnh khi mà giá kế hoạch đã được xây dựng là 60 USD/thùng. Cụ thể, nếu giá dầu ở mức 60 USD/thùng thì doanh thu bán dầu thô là 4,668 tỷ USD. Nhưng nếu giá dầu xuống 30 USD/thùng thì doanh thu từ bán dầu thô chỉ còn 2,362 tỷ USD.
Theo đó, nộp NSNN cũng tương ứng sẽ giảm từ 1,594 tỷ USD xuống còn 806 triệu USD, tương ứng Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) mất 2,3 tỷ USD doanh thu và giảm gần 800 triệu USD nộp NSNN.
Hệ lụy từ việc giảm này sẽ tác động nặng nề không chỉ đối với PVN mà các địa phương liên quan. Đơn cử như tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, số thu ngân sách 2 tháng đầu năm của tỉnh đạt 15.177,8 tỷ đồng thì trong đó có 46% từ dầu thô (6.995,1 tỷ đồng).
Toàn bộ chuỗi sản xuất của dầu khí bị ảnh hưởng
Hiện nay, hoạt động từ khâu đầu đến khâu cuối của PVN đều bị ảnh hưởng rất lớn - ông Lê Mạnh Hùng, Tổng Giám đốc PVN cho biết.
Những dự án trọng điểm về tìm kiếm, thăm dò, khai thác đều chịu tác động của dịch bệnh Covid-19. Theo ông Lê Mạnh Hùng, nhiều nhà thầu sẽ không thể điều động nhân sự sang triển khai các phần việc thuộc các dự án; tiến độ cung cấp vật tư thiết bị cho dự án từ các nước có dịch đang thực hiện phong toả, cách ly cũng bị gián đoạn hoặc chậm…
Hoạt động khai thác dầu khí trong tình trạng giá dầu xuống thấp như hiện nay cho thấy thiệt hại về kinh tế là rõ ràng, những lợi điểm từ nhập khẩu xăng dầu giá thấp không thể bù đắp- lãnh đạo Tổng công ty Thăm dò khai thác Dầu khí Việt Nam cho hay.
Hoạt động sản xuất và kinh doanh xăng dầu cũng chịu tác động tiêu cực từ dịch bệnh Covid-19 và giá dầu xuống thấp khi nhu cầu vận tải, lưu thông sụt giảm. Các cửa hàng, đại lý xăng dầu hạn chế nhập hàng để chờ giá giảm, chiết khấu bán lẻ trên thị trường tăng mạnh so với thời điểm tháng 01/2020, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sản phẩm của NMLD Dung Quất và NMLD Nghi Sơn.
 |
| Tồn kho của Nhà máy lọc dầu đang tăng cao - Nguồn: BSR |
Box: Hiện tồn kho xăng dầu của NMLD Nghi Sơn ở mức rất cao, khoảng 70-85% và có nguy cơ tank-top (đầy kho) trong tháng 3/2020, tồn kho của NMLD Dung Quất có xu hướng tăng nhanh khi các khách hàng lùi lịch nhận hàng do tình hình tiêu thụ và sức chứa khó khăn.
Tình hình kinh doanh xăng dầu của PVN dự kiến sẽ tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thua lỗ tăng cao nếu tình hình dịch bệnh không được kiểm soát trong thời gian tới.
Trong lĩnh vực sản xuất phân bón, mặc dù sản lượng của các nhà máy thuộc PVN những tháng qua đều đạt và vượt mức kế hoạch nhưng sản lượng tiêu thụ phân ure và NPK không như kỳ vọng. Lý do, theo đại diện của Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí và Công ty Phân bón Dầu khí Cà Mau, nhu cầu sử dụng phân bón vẫn còn thấp và tình hình hạn mặn đã làm thiệt hại nhiều diện tích trồng lúa ở miền Tây.
Bên cạnh đó, xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc gặp khó bởi dịch Covid-19 nên người nông dân cẩn trọng không đầu tư nhiều lúc này, làm giảm diện tích canh tác và dẫn đến nhu cầu phân bón giảm trong ngắn hạn.
Tương tự, lĩnh vực dịch vụ kỹ thuật dầu khí cũng gặp khó khăn khi các chủ đầu tư, nhà thầu có xu hướng cắt giảm và tối ưu hóa chi phí sản xuất. Trước mắt, dịch bệnh Covid-19 đã khiến giá cước vận chuyển quốc tế cho tất cả các size tàu đều giảm mạnh trong tháng 02/2020. Cụ thể, tàu VLCC giá cước giảm còn 15.000-20.000 USD/ngày, tàu Aframax giá cước giảm hơn 50%...
Việc giá dầu giảm mạnh cũng sẽ ảnh hưởng đến giá cung cấp các giàn khoan khi tái ký hợp đồng, bên sử dụng sẽ yêu cầu đàm phán lại giá. Các giàn khoan hiện đang cung cấp cho khách hàng ở nước ngoài, nếu dịch bệnh kéo dài, các cửa khẩu đóng cửa, ngừng các chuyến bay quốc tế… sẽ ảnh hưởng đến việc triển khai các hợp đồng cung cấp dịch vụ và giá cho thuê giàn.
Với các hợp đồng dịch vụ kỹ thuật dầu khí thực hiện ở nước ngoài, việc đưa lao động đi nước ngoài làm việc đang gặp nhiều khó khăn do hầu hết các nước đều hạn chế việc xuất nhập cảnh trong thời gian hiện tại, thủ tục xin visa bị siết chặt bởi cả 2 phía, gây khó khăn, tốn kém nhiều thời gian và chi phí hơn so với trước đây.
QUỲNH ANH
