 |
| Ảnh minh họa. Nguồn: Internet |
Các nhóm hàng cần thời gian, độ trễ nhất định
Thông tin tại Tọa đàm: “Xăng dầu giảm giá, hàng hóa không giảm - Thực trạng và giải pháp” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính - bà Đinh Thị Nương - cho biết, tình trạng xăng dầu giảm giá nhưng hàng hóa không giảm là do một số nhóm hàng hóa, dịch vụ chịu tác động trực tiếp của giá xăng dầu. Khi xăng dầu điều chỉnh giá giảm thì các nhóm hàng cần thời gian, độ trễ nhất định để đơn vị sản xuất, kinh doanh rà soát lại các yếu tố chi phí hình thành giá, từ đó mới xác định giá bán giảm theo giá xăng dầu.
Trong hoạt động vận tải, lý giải thực trạng “tăng nhanh, giảm chậm”, Vụ trưởng Vụ Vận tải, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) - ông Trần Bảo Ngọc - cho hay, chi phí xăng dầu chiếm khoảng 30-40% trong tổng chi phí các yếu tố cấu thành giá dịch vụ vận tải. Do đó, khi giá xăng dầu biến động tăng mạnh như thời gian trước hoặc giảm sâu như thời điểm 1 tháng gần đây thì các đơn vị kinh doanh đều phải tính toán lại.
Vụ trưởng Vụ Vận tải cho biết thêm, theo Luật Giá, hiện chúng ta đang quản lý giá dịch vụ vận tải trên quy luật của thị trường. Nhà nước tôn trọng quyền tự định giá, quyền quyết định giá và cạnh tranh giá của các đơn vị kinh doanh vận tải.
Các đơn vị kinh doanh vận tải phải thực hiện đầy đủ những quy định trong công tác quản lý giá, chẳng hạn phải thực hiện kê khai giá. Đối với những lĩnh vực mà Nhà nước có quy định khung giá thì không được tăng giá quá khung. Và kê khai giá rồi thì phải thực hiện niêm yết giá đầy đủ và phải bán theo đúng giá kê khai đã niêm yết.
Với những doanh nghiệp vận tải bị phát hiện có vi phạm trong việc kê khai, niêm yết giá, ông Ngọc khẳng định, chúng ta có đầy đủ công cụ, Nghị định quy định về xử lý vi phạm trong lĩnh vực quản lý giá. Đối với xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường bộ, lái xe thậm chí phải trả lại tiền cho hành khách nếu thu quá cao hoặc với các vi phạm nghiêm trọng hơn thì đơn vị chức năng sẽ thu hồi phù hiệu kinh doanh vận tải của doanh nghiệp đó.
Đồng tình với cách lý giải của 2 cơ quan chức năng về chu trình và độ trễ của giá cả thị trường, song chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực cho rằng “không thể trễ tới hàng tháng, thậm chí là mấy tháng được”.
Tăng cường kiểm tra, giám sát, cắt giảm chi phí để chia sẻ lợi ích
Trước thực trạng nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ tiếp tục neo ở mức giá cao trong khi xăng dầu đã giảm đến 4 lần liên tiếp, ngày 31/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ban hành Công điện số 679/CĐ-TTg về việc tăng cường các biện pháp quản lý, điều hành giá.
Bà Đinh Thị Nương cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính tiếp tục đẩy mạnh công tác tổng hợp, phân tích dự báo thị trường và cập nhật kịch bản điều hành giá chi tiết và kịp thời cho những tháng còn lại trong năm để tham mưu cho Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ các biện pháp điều hành giá và kiểm soát lạm phát theo mục tiêu dưới 4% Chính phủ đề ra.
Phối hợp chặt chẽ chính sách tài chính, chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát; nghiên cứu bổ sung chính sách hỗ trợ một số đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp từ giá xăng dầu như: ngư dân đánh bắt thủy hải sản, giao thông vận tải, người nghèo, người có thu nhập thấp.
Riêng đối với giá sách giáo khoa, Bộ Tài chính đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục kê khai và rà soát giá. Trường hợp các khoản chi phí như: chi phí phát hành, một số chi phí quản lý doanh nghiệp… tăng thì Bộ Tài chính sẽ yêu cầu các doanh nghiệp tiết giảm chi phí, từ đó giảm giá sách giáo khoa để chia sẻ lợi ích giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng, đảm bảo về an sinh xã hội.
Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông và công khai minh bạch về giá để cho người tiêu dùng hiểu, theo dõi, giám sát và hạn chế những thông tin gây thất thiệt, hoang mang cho người tiêu dùng và gây bất ổn cho thị trường.
Về phía Bộ GTVT, ông Trần Bảo Ngọc cho hay, Bộ đã rà soát tất cả các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác quản lý giá để phối hợp với Bộ Tài chính ban hành những văn bản điều hành phù hợp. Bên cạnh đó, Bộ tiếp tục rà soát các điều kiện kinh doanh, đặc biệt các điều kiện kinh doanh vận tải, điều kiện nào không còn cần thiết, phù hợp thì cắt giảm để tiết giảm chi phí cho các đơn vị kinh doanh vận tải và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để giảm chi phí cho người dân và doanh nghiệp.
Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú cho rằng, bên cạnh kiểm tra, kiểm soát hay các chế tài xử phạt, chúng ta cần cải tiến các thủ tục kê khai giá, dán tem nhanh hơn để vừa đáp ứng nhu cầu chung cho xã hội, vừa thuận tiện cho doanh nghiệp kinh doanh. Ngoài ra, các cơ quan, ban ngành cần phối hợp đồng bộ, cũng như có sự tuyên truyền của các cơ quan báo chí, làm thế nào dần dần xây dựng nếp tự giác hơn trong vấn đề giá lên, xuống.
Chuyên gia Cấn Văn Lực khuyến nghị, các Bộ, ngành cần đưa ra cả 2 nhóm giải pháp bao gồm trước mắt và lâu dài nhằm bảo đảm tính bền vững chính sách. Trên hết, cần có giải pháp đồng bộ, đặc biệt không nên phản ứng thái quá câu chuyện giá cả.
Đối với công tác kiểm tra, giám sát, ông Lực đồng tình về việc thời gian tới cần tăng cường kiểm tra, giám sát để lành mạnh hóa thị trường. Tuy nhiên, chuyên gia này cũng cho rằng “không thể làm triệt để nếu ý thức của người dân và doanh nghiệp chưa thực sự vào cuộc”.
“Chúng ta cần tăng cường thêm ý thức cả doanh nghiệp và người dân trong câu chuyện giá cả. Về lâu dài, ngoài truyền thông để người dân biết và hiểu, còn phải tạo văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp. Hy vọng thời gian tới, giá cả xăng dầu thế giới, lương thực thực phẩm đi theo chiều hướng dịu hơn và chúng ta cũng không nên lo lắng thái quá với lạm phát mà không dám làm gì” - chuyên gia Cấn Văn Lực chia sẻ./.
HỒNG NHUNG
