Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh dự phiên họp.
 |
| Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: VQPH |
Tập trung giám sát 06 nhóm vấn đề nổi bật
Thay mặt Đoàn giám sát báo cáo tại phiên họp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi cho biết, cuộc giám sát nhằm đánh giá khách quan, trung thực, toàn diện việc triển khai thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021; phát hiện những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân; làm rõ trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan; kịp thời xử lý hoặc đề xuất phương án xử lý những tồn tại, hạn chế nhằm khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập.
Trên cơ sở đó, Đoàn giám sát kiến nghị, đề xuất giải pháp hoàn thiện chính sách, pháp luật; nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng và xử lý trách nhiệm đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan (nếu có). Đồng thời rút ra các bài học kinh nghiệm cho việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn tiếp theo.
Phạm vi giám sát là việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng trên phạm vi cả nước, từ ngày 01/01/2016 đến hết ngày 31/12/2021.
Theo ông Tạ Đình Thi, để bảo đảm đạt được các mục tiêu, yêu cầu đề ra của Quốc hội, UBTVQH..., qua rà soát, Đoàn giám sát đã lựa chọn và đề xuất 06 nhóm vấn đề nổi bật trong lĩnh vực năng lượng hiện nay để tập trung giám sát và xây dựng báo cáo. Mỗi nội dung sẽ có các yêu cầu cụ thể, chi tiết đối với từng đối tượng giám sát, theo tất cả các phân ngành năng lượng.
Một là, về cung cầu và an ninh năng lượng: khả năng cung cấp, nhập khẩu năng lượng; thị trường năng lượng, các vấn đề kinh tế, tài chính năng lượng; sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả.
Hai là, về quy hoạch tổng thể và quy hoạch các phân ngành năng lượng: tổng thể quy hoạch phát triển năng lượng, sự phối hợp, liên kết giữa các quy hoạch và đánh giá cụ thể đối với từng quy hoạch (Quy hoạch tổng thể phát triển năng lượng quốc gia, Quy hoạch điện, Quy hoạch than, Quy hoạch dầu khí).
Ba là, về bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính: tác động của quá trình phát triển năng lượng đến môi trường sinh thái, phát thải khí nhà kính, quy chuẩn, tiêu chuẩn phát thải, khả năng đáp ứng mục tiêu trung hoà carbon trong thời gian tới, các giải pháp đã đạt được và khả năng đạt được các mục tiêu phát thải vào năm 2050 của Việt Nam theo cam kết tại Hội nghị COP26.
Bốn là, về khoa học, công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành năng lượng: tình hình thu hút đầu tư nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ; phát triển ngành cơ khí năng lượng; nghiên cứu, ứng dụng những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; công tác đào tạo, sử dụng nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao.
Năm là, về quản lý nhà nước trong lĩnh vực năng lượng: mô hình tổ chức quản lý nhà nước; cơ chế phối hợp giữa các cơ quan liên quan; tình hình đội ngũ cán bộ; công tác kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm.
Sáu là, về một số nội dung khác: hợp tác quốc tế, các vấn đề xã hội, quốc phòng, an ninh liên quan đến phát triển năng lượng; xử lý các dự án năng lượng chậm tiến độ, gặp khó khăn, vướng mắc.
Tập trung đánh giá việc đảm bảo an ninh năng lượng
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi cũng cho biết, ngoài làm việc với các Bộ, ngành liên quan, Đoàn giám sát dự kiến chia thành 3 đoàn công tác giám sát trực tiếp hoặc cử các tổ khảo sát tại các địa phương có những nội dung nổi bật trong phát triển năng lượng; dự kiến lựa chọn ở 3 miền Bắc, Trung, Nam, mỗi miền từ 3-5 tỉnh, thành phố.
 |
| Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh phát biểu tại phiên họp. Ảnh: VPQH |
Qua nghiên cứu, tổng hợp các vấn đề và các công trình, dự án liên quan trên địa bàn, Đoàn giám sát dự kiến lựa chọn một số địa phương là nơi đặt các nhà máy lọc dầu, nhà máy điện, tổng kho xăng dầu, nhà máy xử lý khí, nhà máy nhiên liệu sinh học hoặc có dự án năng lượng lớn như tại: TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Cần Thơ, Cà Mau, Ninh Thuận, Bình Thuận, Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Bình (hoặc Hà Nam), Thanh Hóa, Lai Châu….
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý Đoàn giám sát cần xác định kỹ về mục tiêu, phạm vi giám sát, những nội dung trọng tâm để giám sát.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị tập trung vào vấn đề đảm bảo an ninh năng lượng, trả lời câu hỏi có thiếu điện không, đảm bảo an ninh năng lượng trong điều kiện hiện nay thế nào? Ngoài ra, việc chuyển đổi năng lượng gắn với biến đổi khí hậu, chính sách phát triển năng lượng, trong đó có huy động, sử dụng các nguồn lực FDI, thành phần kinh tế tư nhân... cũng là những vấn đề cần được quan tâm đúng mức ở cuộc giám sát này.
Từ thực tiễn hoạt động kiểm toán, phát biểu tại phiên họp, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh đề nghị, cần bổ sung nội dung về đánh giá các văn bản, các vướng mắc hiện nay trong việc thực hiện phát triển năng lượng. Đồng thời bổ sung đánh giá việc điều chỉnh quy hoạch trong phân ngành năng lượng sẽ ảnh hưởng đến quy hoạch tổng thể phát triển năng lượng như thế nào?
Bên cạnh đó, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước cũng đề nghị bổ sung các giải pháp bảo vệ môi trường khi các nhà máy năng lượng dừng hoạt động.
Về đối tượng giám sát, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước đề nghị cân nhắc bổ sung đánh giá việc thực hiện các chỉ đạo của Bộ Công Thương đối với phát triển năng lượng; đánh giá việc ban hành văn bản của các tập đoàn, tổng công ty trong quá trình thực hiện chính sách phát triển năng lượng như thế nào trong bối cảnh nhu cầu về điện tăng cao…
Theo kế hoạch, Đoàn giám sát sẽ báo cáo kết quả giám sát và trình UBTVQH xem xét, thông qua Dự thảo Nghị quyết giám sát chuyên đề này. Trước ngày 10/10/2023, Đoàn giám sát hoàn thiện Báo cáo kết quả giám sát và Nghị quyết giám sát chuyên đề để gửi các đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023)./.
Đ. KHOA
