.jpg)
Chuyển đổi phương tiện xanh là tất yếu
Thời gian qua, ô nhiễm không khí, đặc biệt ở các đô thị lớn như Hà Nội đã trở thành vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống người dân.
Trước thực trạng này, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí thành phố Hà Nội đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. Theo đó, Hà Nội đưa ra mục tiêu phấn đấu tới năm 2030, ít nhất 75-80% số ngày trong năm có chỉ số chất lượng không khí ở mức tốt và trung bình, giảm khoảng 20% lượng bụi PM2.5 từ các nguồn thải chính so với năm 2019, tương đương khoảng 6.200 tấn bụi PM2.5.
Để đạt được mục tiêu trên, giới chuyên gia cho rằng, vấn đề quan trọng nhất Hà Nội cần làm là giảm các nguồn phát thải gây ô nhiễm không khí. Trong đó, khí thải từ hoạt động giao thông là mục tiêu hàng đầu, cụ thể là giảm thiểu phương tiện cá nhân, tăng phương tiện công cộng; giảm phương tiện sử dụng nhiên liệu có nguồn gốc hóa thạch thay bằng phương tiện xanh thân thiện với môi trường. Song, đây vẫn đang là bài toán khó khi lượng phương tiện cơ giới hoạt động trên địa bàn thành phố quá lớn với gần 7 triệu mô tô xe máy, 1,1 triệu ô tô và khoảng 1,2 triệu phương tiện từ các địa phương khác hằng ngày đổ về Hà Nội.
Bình luận vấn đề này, TS. Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch mạng lưới không khí sạch Việt Nam, nguyên Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Môi trường - đánh giá, việc chuyển đổi phương tiện xanh là khó chứ không dễ, tuy nhiên rất cần thiết. Ở một số nước, vấn đề này đã trở thành mệnh lệnh chứ không đơn thuần là ý thức. Bởi nếu không chuyển đổi giao thông xanh, ô nhiễm môi trường tiếp tục gây nguy hại đến sức khỏe con người, như vậy sẽ tổn thất rất lớn đối với sức khỏe, kinh tế, môi trường.
“Việc chuyển đổi phương tiện xanh là tất yếu, góp phần đảm bảo môi trường, sức khỏe người dân đô thị. Tôi từng đi Thụy Sĩ, khi khách du lịch đến, họ tặng ngay vé đi tàu điện miễn phí. Đây là cách làm sáng tạo và Hà Nội có thể học hỏi. Ở góc nhìn rộng hơn, Hà Nội nên nghiên cứu hình thành nên các vùng phát thải thấp với sự ưu tiên chỉ có các phương tiện xanh mới được đi vào. Tuy nhiên, để thành công, việc đầu tiên cần có sự vào cuộc của chính quyền cơ sở” - TS. Hoàng Dương Tùng chia sẻ.
Đồng quan điểm, PGS,TS. Bùi Thị An - Viện trưởng Viện Tài nguyên, môi trường và phát triển cộng đồng - nhận định, xu thế chuyển đổi giao thông xanh là tất yếu, ai không tham gia sẽ bị loại chứ không thể lùi. Tuy nhiên, để xe công cộng tốt phải có bến bãi tốt, hệ thống kết nối giao thông liên kết chặt chẽ, đầu tư hạ tầng, kể cả các trạm nạp pin, điện...
.jpg)
Khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng, phát triển giao thông xanh
Để hạn chế ô nhiễm không khí, cùng với việc khuyến khích người dân chuyển đổi xe xăng sang xe điện và hạn chế xe cá nhân, Hà Nội đang nỗ lực gia tăng phương tiện công cộng chạy bằng điện, thân thiện với môi trường như xe bus, tàu đường sắt trên cao... và bước đầu đã mang đến những tín hiệu khả quan cho môi trường.
Thời gian qua, thành phố Hà Nội đã ban hành nhiều chính sách nhằm cải thiện chất lượng không khí, trong đó có việc khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng, phát triển giao thông xanh, giảm thiểu phương tiện cá nhân. Có thể kể đến, Hà Nội đã đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống giao thông công cộng với 132 tuyến xe bus, trong đó có tỷ lệ đáng kể là xe điện và xe bus CNG. Đặc biệt, sự xuất hiện của 02 tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông và Nhổn - Ga Hà Nội đã tạo ra một bước ngoặt lớn trong giảm thiểu ùn tắc giao thông và ô nhiễm không khí…
Hà Nội hiện có 132 tuyến bus trợ giá với hơn 2.000 xe bus, trong đó có 277 xe điện và xe sử dụng nhiên liệu sạch CNG, chiếm 13,6% tổng số phương tiện. Cùng với đó, Hà Nội đã cấp phép hoạt động cho hàng nghìn xe taxi điện; đưa xe đạp, xe đạp điện công cộng vào phục vụ nhu cầu đi lại của người dân tại một số quận nội thành.
TS. Vũ Hồng Trường - Tổng Giám đốc Hanoi Metro - thông tin, ngày 08/8, tuyến đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội được vận hành. Sau một tuần đi vào khai thác thương mại, tuyến đường sắt Nhổn - Ga Hà Nội đã chạy 1.370 chuyến, vận chuyển an toàn 393.168 hành khách, trong đó ngày đạt kỷ lục đã vận chuyển 100.515 hành khách. Đối với tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, 20% hành khách có ô tô nhưng vẫn lựa chọn tàu điện. Những số liệu này cho thấy sự quan tâm của người dân đối với loại hình phương tiện xanh rất lớn.
Ông Thái Hồ Phương - Giám đốc Trung tâm Điều hành giao thông công cộng - cho biết thêm, thời gian qua, 10 tuyến bus xanh đã giảm phát thải 36,5 nghìn tấn CO2, tương đương trồng 1,68 triệu cây xanh. Khi đề án 879 triển khai và đi vào thực tiễn dự kiến một năm có thể giảm 120 nghìn tấn CO2, đây sẽ là là con số rất ấn tượng.
"Chúng ta đã có xe bus xanh, tuyến đường sắt đô thị xanh và trợ giá để người dân chuyển đổi xanh. Điều này cho thấy, Nhà nước, Thành phố và cả các doanh nghiệp cũng rất tích cực tham gia vào khâu chuyển đổi xanh của Thủ đô" - ông Phương chia sẻ.
Nhấn mạnh kinh nghiệm của một số nước, theo TS. Hoàng Dương Tùng, điều quan trọng nhất để thực hiện được việc chuyển đổi giao thông xanh chính là quyết tâm. Phải có quyết tâm thực hiện bởi kể cả có giải pháp gì nữa mà không có quyết tâm thì thực hiện đều rất khó. Bên cạnh đó, tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục về chủ trương giảm phát thải bằng chuyển đổi phương tiện xanh; phải làm sao để người dân tiếp cận được thông tin nhanh nhất, đầy đủ nhất. Ngoài ra, phải có thống kê cụ thể, cần xem lại chúng ta chuyển đổi xanh như thế thì chất lượng không khí tốt lên như nào; đồng thời có chính sách khuyến khích, ưu tiên cho phương tiện xanh.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội - ông Hà Minh Hải - nhấn mạnh, chính quyền thành phố luôn ưu tiên đảm bảo chất lượng sống cho người dân. Một trong những nội dung quan trọng mà thành phố cho là cấp bách, đó là xử lý ùn tắc giao thông và ô nhiễm. Chúng ta làm gì, phát triển như thế nào, mục tiêu cuối cùng là người dân. Ô nhiễm không khí, ùn tắc giao thông đang ảnh hưởng đến chất lượng sống, đặc biệt là sức khỏe. Quy hoạch Thủ đô đề cập 4 đột phá nhưng việc cấp bách phải làm ngay chính là việc này.
“Hà Nội đang quyết tâm chuyển đổi năng lượng vận hành phương tiện sang điện, đã đưa vào Quy hoạch Thủ đô để đồng bộ và kết nối trong giao thông. Phải kết nối được toàn bộ các phương thức vận tải hành khách nhằm thu hút người dân và cần tuyên truyền những nôi dụng cụ thể về lợi ích phương tiện xanh đem lại” - ông Hà Minh Hải khẳng định./.
