Những con số ấn tượng
Năm 2024 là năm Hải Phòng ưu tiên tập trung nguồn lực đầu tư lớn nhất từ trước đến nay cho Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM với tổng nguồn lực ước tính khoảng 39.616 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách trực tiếp từ Thành phố chiếm 3.783 tỷ đồng, bao gồm 3.738 tỷ đồng vốn đầu tư công cho các công trình giao thông, trường học, nhà văn hóa, trạm y tế; 45 tỷ đồng vốn sự nghiệp hỗ trợ chi phí quản lý, tuyên truyền và các hoạt động khác. Ngoài ra, Thành phố còn huy động 5.387 tỷ đồng vốn lồng ghép, 28.246 tỷ đồng vốn tín dụng, 1.000 tỷ đồng từ doanh nghiệp và 1.200 tỷ đồng đóng góp từ nhân dân, chủ yếu thông qua việc hiến đất xây dựng các công trình NTM kiểu mẫu.
Vai trò chủ thể của người dân trong tiến trình xây dựng NTM được phát huy cao độ. Sự tham gia tích cực của người dân đóng vai trò quan trọng trong thành công của chương trình. Riêng trong năm 2024, đã có trên 12.500 tổ chức, hộ gia đình và cá nhân đã hiến tặng 230.000 m² đất, ước tính trị giá khoảng 1.200 tỷ đồng, để xây dựng và mở rộng các công trình hạ tầng nông thôn. Nhờ đó, diện mạo nông thôn Hải Phòng ngày càng văn minh, hiện đại, với các tuyến đường được thảm nhựa, có chiều rộng từ 3,5m đến 9m, được trang bị điện chiếu sáng và cây xanh. Cơ sở vật chất giáo dục, y tế và văn hóa cũng được nâng cấp, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Thành phố đã huy động nguồn lực lớn nhất từ trước đến nay để thực hiện chương trình NTM. Đây là tiền đề quan trọng để Hải Phòng hoàn thành mục tiêu NTM kiểu mẫu trong năm 2025.Ông Nguyễn Văn Thành - Phó Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng
Điển hình như tại phường Lê Lợi (quận An Dương), với 51 tỷ đồng được đầu tư xây dựng NTM kiểu mẫu trong năm 2024, địa phương đã đầu tư nâng cấp, mở rộng 5 tuyến đường thảm nhựa với hơn 2.000m và lắp đặt hệ thống điện chiến sáng cho các tuyến đường bê tông với 8.565m. Đến cuối tháng 12 đã có 4/5 tuyến hoàn thành, tuyến còn lại hoàn thành trước Tết Nguyên đán. Có 120 hộ gia đình tham gia hiến đất làm đường với 819m2 đất thổ cư và 629m2 đất nông nghiệp. Nhiều hộ gia đình có diện tích đất thổ cư mặt đường lớn đã đồng thuận hiến đất ủng hộ dự án xây dựng
Theo ông Nguyễn Quang Phúc – Phó Chủ tịch UBND phường Lê Lợi, để có được kết quả đó, địa phương đã tổ chức rất nhiều cuộc họp tuyên truyền, vận động, lắng nghe ý kiến của người dân, để nhân dân hiểu việc xây dựng NTM, không ai khác, chính người dân mới là chủ thể hưởng lợi. "Tất cả chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, Thành phố cũng đều hướng đến việc thúc đẩy sự phát triển của cộng đồng xã hội. Bà con chung tay, góp sức, hiến đất nâng cấp đường nông thôn đã mở ra nhiều cơ hội giao thương, phát triển kinh tế gia đình, nâng cao đời sống cho người dân" - Chủ tịch UBND phường Lê Lợi cho biết.
Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, trong năm 2024, Hải Phòng có thêm 53 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, nâng tổng số xã đạt chuẩn lên 137/137 xã, đạt 100%; thêm 56 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, nâng tổng số xã đạt chuẩn lên 104/137 xã, đạt 76% (vượt 12 xã so với kế hoạch đề ra). Thành phố đã hoàn thiện hồ sơ gửi Trung ương để thẩm định, xét, công nhận huyện đạt chuẩn NTM nâng cao cho 4 huyện, huyện đạt chuẩn NTM cho huyện Bạch Long Vĩ.
Ba mục tiêu chính trong chương trình xây dựng NTM
Năm 2025, TP. Hải Phòng đặt ra 3 mục tiêu lớn cho chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, cụ thể: Phấn đấu có 100% số xã (trừ 4 xã: Đồng Bài, Nghĩa Lộ, Hoàng Châu, Văn Phong thuộc huyện Cát Hải) cơ bản đạt tiêu chí xã NTM kiểu mẫu; 4 huyện (Vĩnh Bảo, Tiên Lãng, An Lão, Kiến Thụy) cơ bản hoàn thành các tiêu chí huyện NTM kiểu mẫu; Thành phố sẽ hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.
Để đạt được các mục tiêu này, Hải Phòng đang tập trung triển khai xây dựng các công trình NTM kiểu mẫu trên địa bàn các xã từ năm 2024; duy trì, hoàn thiện, giữ vững các chỉ tiêu, tiêu chí NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu đã đạt, đặc biệt trong các lĩnh vực an ninh trật tự, môi trường và phát triển sản xuất.
Ông Lê Anh Tuấn - đại diện Văn phòng Điều phối NTM Hải Phòng cho biết, Thành phố sẽ tập trung nâng cao chất lượng các tiêu chí, đặc biệt là phát triển mô hình NTM thông minh, chuyển đổi số và sản xuất nông nghiệp công nghệ cao. "Việc xây dựng vùng nguyên liệu tập trung, mở rộng sản xuất theo chuỗi liên kết sẽ giúp gia tăng giá trị nông sản, nâng cao đời sống người dân." - ông Lê Anh Tuấn nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, Thành phố cũng chủ động phối hợp với các bộ, ngành liên quan để hoàn thiện hồ sơ đề nghị xét công nhận các huyện đạt chuẩn NTM nâng cao, huyện đạt chuẩn NTM đặc thù đối với huyện Bạch Long Vĩ và NTM kiểu mẫu đối với các xã đủ điều kiện.
Ngoài ra, Hải Phòng dự kiến nghiên cứu, xây dựng mỗi huyện ít nhất một mô hình xã NTM thông minh và đặt mục tiêu được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM trong quý III năm 2025./.
Kết quả kiểm toán Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025 tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cùng 13 địa phương, bao gồm Hải Phòng đã chỉ ra nhiều bất cập, hạn chế. Qua kiểm toán, Kiểm toán nhà nước (KTNN) đã kiến nghị xử lý tài chính 145.728 triệu đồng, trong đó thu hồi nộp ngân sách các khoản chi sai quy định 46,3 triệu đồng; thu hồi kinh phí thừa 36.724 triệu đồng; giảm thanh toán 6.597 triệu đồng; bố trí vốn NSĐP hoàn trả cho chương trình 102.360 triệu đồng. Kiến nghị xử lý khác 307.259 triệu đồng, trong đó chủ yếu là điều chỉnh không tổng hợp vào quyết toán kinh phí của Chương trình giai đoạn 2021-2025 là 298.932 triệu đồng.
Đối với UBND các tỉnh được kiểm toán, KTNN kiến nghị phải chỉ đạo các đơn vị có liên quan khẩn trương hoàn thiện, trình HĐND tỉnh, thành phố ban hành cơ chế lồng ghép các nguồn vốn thực hiện Chương trình theo quy định hiện hành giai đoạn 2021-2025; kiểm tra, rà soát, đối chiếu, tổng hợp số liệu các nguồn vốn đã đầu tư cho Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025 (năm 2021, 2022) của địa phương; tăng cường kiểm tra, rà soát các dự án trong Chương trình, đảm bảo bố trí vốn thực hiện đầu tư đúng nội dung, đối tượng và bố trí nguồn vốn phù hợp với quy định Chương trình giai đoạn 2021-2025.
