Hỗ trợ địa phương cấp chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O)

C/O ưu đãi mang lại lợi ích cho doanh nghiệp

Chuyên gia Bộ Công Thương nhấn mạnh, cấp C/O là một hoạt động quan trọng trong các cam kết quốc tế của Việt Nam, nhất là khi Việt Nam tham gia rất nhiều các Hiệp định thương mại tự do và các tổ chức quốc tế.

Trước đây, việc cấp C/O được Chính phủ giao cho Bộ Công Thương chủ trì, thực hiện và có sự tham gia của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam nay là Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI). Nhưng kể từ ngày 05/5/2025, Bộ Công Thương là cơ quan duy nhất có chức năng cấp Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O), sau khi thu hồi quyền cấp C/O từ VCCI.

Tiếp đó, theo Nghị định 146/2025/NĐ-CP, việc cấp C/O được phân cấp cho các địa phương và thời điểm có hiệu lực trùng với thời điểm sáp nhập một số địa phương trên cả nước từ ngày 01/7/2025.

Bà Trịnh Thị Thu Hiền, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho biết, Bộ Công Thương thông qua đầu mối là Cục Xuất nhập khẩu sẽ tiếp tục tổ chức việc cấp C/O và văn bản chấp thuận cho các tổ chức tự chứng nhận xuất xứ theo quy định hiện hành. UBND cấp tỉnh giao cho cơ quan, tổ chức cấp C/O tại địa phương khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định pháp luật.

Để đảm bảo duy trì hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thuế quan xuất xứ hàng hóa, cũng như triển khai rộng rãi, gắn trách nhiệm rõ ràng cho các địa phương, Bộ Công Thương đã chủ động hỗ trợ các địa phương kết nối eCoSys, đảm bảo cấp C/O thuận tiện, minh bạch và đồng bộ toàn quốc.

Ông Trần Thanh Hải cho biết, hiện nay, việc cấp C/O đã được phân cấp đến 34 tỉnh, thành phố, với đầy đủ thẩm quyền và trách nhiệm. Thông tin cập nhật cho thấy, đã có khoảng 16 địa phương hoàn thiện các văn bản pháp lý và sẵn sàng triển khai cấp C/O, tạo tiền đề vận hành đồng bộ Hệ thống eCoSys trên toàn quốc.

Tuy nhiên, nhiều địa phương vẫn chưa thể bắt đầu triển khai do đang sắp xếp sau sáp nhập, chưa ban hành văn bản phân cấp tiếp theo cho các cơ quan tham mưu nên còn thiếu cơ sở pháp lý để thực hiện.

Cần đẩy nhanh hoàn thiện văn bản phân cấp, ủy quyền

Nhằm hỗ trợ các địa phương thực hiện cấp C/O theo thẩm quyền phân cấp được thuận lợi, Cục Xuất nhập khẩu, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cùng các đối tác (Techcombank, VNPT) đã nhận ra 02 vấn đề cần được tập trung tháo gỡ, một là hoàn thiện các văn bản phân cấp, ủy quyền tại địa phương; hai là triển khai hệ thống cấp C/O trên nền tảng điện tử.

Mới đây, Cục Xuất nhập khẩu đã chủ trì cuộc họp với các địa phương, trong đó có mời cả các địa phương đã hoàn thiện các văn bản pháp lý và sẵn sàng triển khai cấp C/O, cũng như tất cả các địa phương chưa hoàn thiện các văn bản pháp lý.

Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Trần Thanh Hải nhấn mạnh: “Sớm hay muộn, toàn bộ 34 địa phương đều phải thực hiện công tác này. Qua cuộc họp giúp các địa phương hiểu rõ các thủ tục, từ đó triển khai trong thực tế nhanh chóng và hiệu quả hơn”.

Về mặt kỹ thuật, Bộ Công Thương đã triển khai cấp C/O hoàn toàn trên môi trường điện tử thông qua Hệ thống eCoSys. Hệ thống hoạt động trực tuyến, không sử dụng hồ sơ giấy, giúp tập trung quản lý và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo quá trình cấp C/O diễn ra thuận lợi, thống nhất và hiệu quả.

Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương

Một số địa phương như Hải Phòng, Lạng Sơn và Ninh Bình đã có văn bản phân cấp sớm, phối hợp với Bộ Công Thương trong quá trình kiểm thử kết nối với Hệ thống eCoSys để rà soát, phát hiện và khắc phục các lỗi kỹ thuật trước khi triển khai chính thức. Đa số các Sở Công Thương còn lại trong hơn 1 tuần vừa mới có văn bản phân cấp.

Từ thực tiễn đã hỗ trợ một số địa phương, ông Trần Thanh Hải đúc rút, khi các Sở Công Thương đã sẵn sàng kết nối, quy trình triển khai cấp C/O thực tế không hề phức tạp. Việc kết nối giữa các Sở với hệ thống eCoSys cũng được hỗ trợ sao cho đơn giản, thuận tiện nhất.

Điểm cần lưu ý là từ năm 2023, Chính phủ giao Bộ Công Thương thực hiện thu phí cấp C/O. Khoản phí này nhằm phục vụ các hoạt động liên quan như in mẫu C/O, nâng cấp hệ thống, đào tạo, tập huấn, tuyên truyền, xác minh, kiểm tra... Việc thu phí được thực hiện hoàn toàn tự động, phù hợp với xu hướng chuyển đổi số và đáp ứng được số lượng hồ sơ lớn, giúp minh bạch, thống nhất và đảm bảo nguồn lực quản lý.

Đại diện Techcombank cho biết, hiện nhiều Sở Công Thương đã có tài khoản tại ngân hàng này, sẵn sàng cho việc thu phí C/O và kết nối với hệ thống eCoSys. Điều này cho thấy công tác chuẩn bị đã hoàn thiện, tạo điều kiện thuận lợi để triển khai đồng bộ tại tất cả địa phương.

Hướng dẫn chi tiết, "cầm tay chỉ việc" hỗ trợ các địa phương

Về luồng triển khai dịch vụ, Cục Xuất nhập khẩu sẽ gửi Techcombank danh sách các Sở đã sẵn sàng về phân quyền và kết nối với hệ thống eCoSys. Hai bên sẽ chủ động liên hệ để triển khai và Techcombank bố trí đầu mối tại chi nhánh các tỉnh, thành, đồng thời có đầu mối tại hội sở để hỗ trợ khi cần thiết.

Về luồng thu phí C/O, doanh nghiệp xuất khẩu thanh toán trực tiếp trên hệ thống eCoSys qua các hình thức như QR Pay hoặc chuyển khoản. Thông tin thanh toán sẽ được tự động cập nhật trên hệ thống Techcombank. Phí C/O của doanh nghiệp được tự động ghi có vào tài khoản từng Sở. Techcombank sẽ gửi báo cáo đối soát tự động hàng ngày (T+1) qua hệ thống, giúp các Sở quản lý, theo dõi và kiểm tra chính xác các khoản thu theo từng mã C/O.

Bên cạnh đó, việc cấp biên lai điện tử cũng là yêu cầu quan trọng, xác nhận doanh nghiệp đã nộp phí, phục vụ quản lý, thanh toán và minh bạch chi phí. Hiện VNPT là đơn vị phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu cung cấp dịch vụ cấp biên lai điện tử.

Với mục tiêu triển khai đồng loạt việc thu phí và cấp biên lai điện tử qua hệ thống eCoSys từ ngày 01/10/2025, 16 Sở Công Thương đã có đầy đủ thẩm quyền phân cấp theo văn bản của UBND tỉnh, thành phố, đảm bảo quá trình vận hành thuận lợi và thống nhất.

Từ kinh nghiệm của 16 Sở đã sẵn sàng triển khai, ông Trần Thanh Hải khuyến nghị, các Sở Công Thương chưa hoàn thiện thủ tục phân cấp, ủy quyền cần sớm trao đổi với Cục Xuất nhập khẩu, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Techcombank và VNPT để chuẩn bị các điều kiện kỹ thuật, nhân sự và thủ tục. Để khi có văn bản phân cấp từ UBND tỉnh, các Sở sẽ rút ngắn được nhiều thời gian triển khai.

Các Sở Công Thương cần cung cấp đầy đủ thông tin liên hệ cho Cục Xuất nhập khẩu, gồm: lãnh đạo Sở ký hồ sơ, chuyên viên xét duyệt, số điện thoại (có thể kết nối Zalo) và email. Cục sẽ lập nhóm trao đổi thông tin, hướng dẫn thao tác ký số và triển khai C/O, còn các chuyên viên xét duyệt sẽ được hướng dẫn trực tiếp đảm bảo thông tin được truyền đạt nhanh chóng, tránh thiếu sót./.