Kết quả kiểm toán góp phần siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công*

                

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải

Năm 2021 đại dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng, nặng nề đến mọi mặt kinh tế - xã hội của đất nước, trong đó có hoạt động kiểm toán, song toàn ngành KTNN đã tập trung triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, tích cực đổi mới, làm việc với tinh thần quyết liệt. Một năm đầy khó khăn thách thức đã khép lại. Tôi đánh giá cao nỗ lực và tinh thần trách nhiệm của tập thể lãnh đạo, công chức, viên chức và người lao động của KTNN; kết quả công tác của các đồng chí đã góp phần siết chặt kỷ cương, kỷ luật trong quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phòng chống tham nhũng; cung cấp nhiều thông tin giúp Quốc hội thực hiện 3 chức năng lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng trong lĩnh vực tài chính - ngân sách.

Tôi cũng đánh giá cao báo cáo tổng kết của các đồng chí, báo cáo xây dựng công phu, thẳng thắn, cầu thị; tôi xin nhấn mạnh một số vấn đề nổi bật sau:

Thứ nhất, là năm đầu tiên của nhiệm kỳ Tổng Kiểm toán mới (2021-2025), tiếp tục kế thừa thành quả của nhiệm kỳ trước, đồng chí Trần Sỹ Thanh cùng tập thể lãnh đạo KTNN đã có nhiều chỉ đạo, điều hành để thể chế hóa các nghị quyết của Đảng, nghị quyết của Quốc hội, chính sách pháp luật của Nhà nước vào hoạt động kiểm toán; hoạt động của KTNN đúng định hướng, chất lượng kiểm toán tiếp tục được nâng lên, KTNN tiếp tục khẳng định là công cụ quan trọng của nhà nước trong kiểm tra, kiểm soát tài chính công, tài sản công; phục vụ hoạt động của Quốc hội; Ủy ban Thường vụ Quốc hội, HĐND các cấp và chỉ đạo điều hành của Chính phủ.

Thứ hai, trước tình hình dịch Covid-19, KTNN đã rà soát điều chỉnh phương án kiểm toán linh hoạt theo hướng cắt giảm thời gian và quy mô, lùi hoặc hoán đổi thời gian triển khai các cuộc kiểm toán tại địa phương có dịch, nhờ đó đã giảm thiểu ảnh hưởng đến đơn vị được kiểm toán nhưng chất lượng kiểm toán vẫn đảm bảo, cơ bản mục tiêu của kế hoạch kiểm toán được hoàn thành.

Mặc dù phải điều chỉnh lớn kế hoạch kiểm toán, nhưng qua kiểm toán đã kiến nghị xử lý tài chính 67.055 tỷ đồng, trong đó kiến nghị tăng thu, giảm chi ngân sách nhà nước là 17.707 tỷ đồng, trong điều kiện tập trung huy động mọi nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 thì kết quả này lại càng có ý nghĩa tích cực; kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ 130 văn bản để hoàn thiện hệ thống pháp luật về tài chính ngân sách; cung cấp 265 báo cáo kiểm toán và các hồ sơ, tài liệu liên quan cho các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, cùng nhiều báo cáo, tài liệu phục vụ các phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các Đoàn giám sát của Quốc hội.

Thứ ba, năm 2021, KTNN có một bước tiến lớn trong thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của Luật KTNN. Lần đầu tiên KTN có ý kiến trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư dự án quan trọng quốc gia (Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025); thực hiện thí điểm kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách độc lập tại một số địa phương, không lồng ghép với các loại hình kiểm toán khác để xác nhận báo cáo quyết toán ngân sách địa phương; thực hiện kiểm toán dựa trên đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu đối với tất cả các lĩnh vực (đầu tư xây dựng cơ bản, ngân sách địa phương, ngân sách Bộ, ngành, ngân hàng, DNNN).
                

Quang cảnh Hội nghị

Bên cạnh đó, KTNN đã tích cực đóng góp ý kiến và cử lãnh đạo tham gia các đoàn giám sát của Quốc hội, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Quá trình kiểm toán, KTNN đã phối hợp chặt chẽ với các địa phương, cơ quan, đơn vị như gửi công văn cho Chủ tịch HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư để phối hợp chặt chẽ với các KTNN khu vực thực hiện nhiệm vụ kiểm toán; hay chủ động phối hợp với Thanh tra Chính phủ và các cơ quan thanh tra, kiểm tra của Bộ, ngành, địa phương xử lý trùng lắp, chồng chéo, giảm thiểu việc gây phiền hà, ảnh hưởng đến đơn vị được kiểm toán.

Thứ tư, Ban Cán sự đảng KTNN đã rất tích cực xây dựng đề cương xin ý kiến lãnh đạo Quốc hội phối hợp với các Ủy ban của Quốc hội xây dựng chuyên đề “Hoàn thiện tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của KTNN đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam” theo Kế hoạch 02-KH/BCĐ ngày 20/7/2021 của Ban chỉ đạo xây dựng Đề án “Chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045”. Tuy thời gian không dài nhưng kết quả nghiên cứu chuyên đề đảm bảo tiến độ, chất lượng.

Thứ năm, KTNN đã tăng cường cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động kiểm toán; từng bước chuyển đổi từ phương pháp kiểm toán truyền thống sang phương pháp kiểm toán hiện đại dựa trên dữ liệu số, hướng tới môi trường kiểm toán số bảo mật và tích hợp; trong năm 2021, khi ban hành kế hoạch kiểm toán, KTNN định hướng triển khai thí điểm Đoàn kiểm toán từ xa đối với Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam vào năm 2022 để từng bước ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện kiểm toán từ xa áp dụng cho lĩnh vực kiểm toán DN trong thời gian tới. Cơ sở vật chất kỹ thuật của KTNN được tăng cường, đội ngũ toàn Ngành tiếp tục trưởng thành, không để xảy ra các vi phạm nghiêm trọng phải xử lý. Công tác xây dựng Đảng, các tổ chức chính trị - xã hội có nhiều kết quả; nhiều hoạt động xã hội thiết thực được tổ chức.

Thứ sáu, hoạt động hợp tác quốc tế năm 2021 tiếp tục chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, nhiều hoạt động bị hủy, hoãn song KTNN đã thực hiện tốt vai trò Chủ tịch các Cơ quan Kiểm toán tối cao châu Á (ASOSAI) nhiệm kỳ 2018-2021, triển khai tốt Tuyên bố Hà Nội với mục tiêu chiến lược về kiểm toán môi trường và kiểm toán các mục tiêu phát triển bền vững, tiêu biểu là thực hiện cuộc kiểm toán hợp tác về quản lý nguồn nước lưu vực sông Mê Công do KTNN Việt Nam chủ trì tại khu vực Đông Nam Á; phối hợp với các SAI tổ chức thành công Hội nghị trực tuyến Đại hội ASOSAI 15.

Với những kết quả nổi bật nêu trên cùng nhiều kết quả tốt trong các mặt công tác khác, KTNN ngày càng khẳng định vị thế của mình, xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Báo cáo kiểm toán trở thành nguồn cung cấp thông tin chính xác, tin cậy cho các đại biểu quốc hội và HĐND các cấp trong phân tích và đánh giá tình hình kinh tế - xã hội trong xây dựng chính sách và trong hoạt động giám sát, thực hành tiết kiệm chống lãng phí, củng cố niềm tin của nhân dân vào công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng.

Tôi tán thành với chủ đề của năm các đồng chí đặt ra là “Chất lượng và đạo đức công vụ” và phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp các đồng chí đã nêu. Đồng thời đề nghị các đồng chí quan tâm đến một số nội dung trọng tâm sau:

Thứ nhất, tiếp tục bám sát chủ trương của Đảng, Nhà nước, Nghị quyết của Quốc hội, chiến lược phát triển kiểm toán để thực hiện nhiệm vụ của năm 2022 đảm bảo tiến độ, chất lượng và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí hiệu quả; tiếp tục khẳng định KTNN là cơ quan do Quốc hội thành lập, hoạt động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.

Thứ hai, tiếp tục đổi mới phương thức kiểm toán năm 2022 từ kế hoạch kiểm toán đến triển khai hoạt động kiểm toán để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động kiểm toán và kiến nghị kiểm toán; tập trung kiểm toán xác nhận báo cáo quyết toán để phục vụ HĐND và Quốc hội phê chuẩn quyết toán NSNN; ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thiện phương pháp lập kế hoạch kiểm toán, thực hiện kiểm toán dựa trên đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu kiểm toán để đổi mới phương pháp kiểm toán, thực hiện kiểm toán từ xa, tiệm cận với thông lệ kiểm toán quốc tế và thích ứng an toàn, linh hoạt với dịch Covid-19.

Bám sát Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và gói chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ thực hiện Chương trình để thực hiện kiểm toán, góp phần tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ hiệu quả người dân và các DN; ưu tiên triển khai các đoàn kiểm toán phục vụ các chuyên đề giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội; tập trung thời gian, nhân lực để kiểm toán các chuyên đề giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội; tập trung thời gian, nhân lực để kiểm toán các vấn đề nổi bật, thời sự được Đảng, Nhà nước và người dân quan tâm.

Thứ ba, đẩy mạnh công tác phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương trong hoạt động kiểm toán; cung cấp kịp thời các thông tin, phát hiện kiểm toán phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, hoạt động của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Kiểm tra T.Ư, Ban Chỉ đạo T.Ư về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và HĐND các cấp trong việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; kịp thời chuyển chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra đối với các hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật được phát hiện qua kiểm toán. Phát hiện, tiếp tục kiến nghị việc sửa đổi, bổ sung, thay thế các văn bản quy phạm pháp luật chưa phù hợp, tham gia kiến nghị đối với Chương trình xây dựng Luật, Pháp lệnh của Quốc hội; đẩy mạnh công khai kết quả kiểm toán.

Thứ tư, tiếp tục xây dựng, đào tạo đội ngũ công chức, kiểm toán viên vừa hồng, vừa chuyên, đạo đức nghề nghiệp trong sáng, bản lĩnh chính trị vững vàng, năng lực chuyên môn tốt, tính chiến đấu cao; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu nhất là Kiểm toán trưởng, Trưởng đoàn, Tổ trưởng tổ kiểm toán; tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động công vụ, hoạt động kiểm toán, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật, có biểu hiện sai trái, tiêu cực…

Thứ năm, triển khai phù hợp kế hoạch đối ngoại năm 2022 của KTNN trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp; tăng cường năng lực chuyên môn đối ngoại, kiến thức và kinh nghiệm kiểm toán nhất là các lĩnh vực kiểm toán mới để nâng cao vị thế, hình ảnh cơ quan KTNN nói riêng và đất nước Việt Nam nói chung trên trường quốc tế.

Kỳ vọng của Đảng, Nhà nước, Quốc hội và nhân dân vào KTNN ngày càng cao, đòi hỏi KTNN phải thường xuyên đổi mới, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả để đánh giá, xác nhận, kết luận và kiến nghị đối với quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công một cách kịp thời, chính xác, minh bạch.

Đảng, Nhà nước, Quốc hội luôn tạo mọi điều kiện để KTNN thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ của mình, đồng thời luôn tin tưởng và đặt ra yêu cầu cao đối với cơ quan KTNN. Tôi tin tưởng rằng, với khí thế mới, niềm tin mới, các đồng chí sẽ phát huy truyền thống đoàn kết, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thách thức, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm 2022 và mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó./.