Sáng 5/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp.
Thực hiện mô hình Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp một cấp tập trung, thống nhất
Tại Phiên họp, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho biết, xây dựng Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, đẩy mạnh thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác lý lịch tư pháp; ứng dụng hiệu quả thành tựu khoa học, công nghệ trong quản lý Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp, hướng tới xây dựng, quản lý, quản trị tập trung hệ thống Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp, liên thông, đồng bộ với hệ thống dữ liệu quốc gia về dân cư, khắc phục tình trạng phân tán hiện nay.
Đồng thời, tạo cơ sở quan trọng triển khai thực hiện tiếp nhận yêu cầu, cấp Phiếu lý lịch tư pháp toàn trình trên môi trường điện tử, cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi để người dân thực hiện dịch vụ mọi lúc, mọi nơi, góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, hội nhập quốc tế.
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung 26/57 Điều; bãi bỏ 2/57 Điều của Luật Lý lịch tư pháp năm 2009. Những quy định được sửa đổi, bổ sung nhằm bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật; giải quyết những tồn tại, khó khăn trong thực tiễn hiện nay và đáp ứng yêu cầu công tác quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp, thực hiện dịch vụ công cấp phiếu lý lịch tư pháp từ Bộ Tư pháp sang Bộ Công an trong thời gian tới.
Về nội dung sửa đổi, Thứ trưởng Nguyễn Văn Long thông tin, Dự thảo Luật sửa đổi theo hướng mở rộng mục đích quản lý lý lịch tư pháp và quyền yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp, cung cấp thông tin lý lịch tư pháp; sửa đổi mô hình Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp từ 2 cấp phân tán, chưa tập trung sang mô hình Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp một cấp tập trung, thống nhất; đồng thời sửa đổi quy định về việc tiếp nhận, cập nhật thông tin lý lịch tư pháp cho phù hợp với mô hình Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp một cấp và chức năng, nhiệm vụ của Bộ Công an.
Dự thảo Luật cũng sửa đổi, bổ sung quy định về việc sử dụng phiếu lý lịch tư pháp nhằm khắc phục tình trạng lạm dụng Phiếu lý lịch tư pháp số 2 và phù hợp với quy định pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Đơn giản hóa tối đa hồ sơ yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp
Theo Tờ trình của Chính phủ, Dự thảo Luật đã bổ sung quy định về phiếu lý lịch tư pháp điện tử, đa dạng các phương thức cấp phiếu lý lịch tư pháp, trong đó khuyến khích yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp trực tuyến.
Thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp được quy định theo hướng đơn giản hóa tối đa hồ sơ, chỉ bao gồm Tờ khai yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp và giấy tờ nhân thân (căn cước công dân, thẻ căn cước, hộ chiếu…). Trường hợp hồ sơ yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp đã có thông tin, thành phần hồ sơ trong Cổng dịch vụ công quốc gia, hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính, cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành được chia sẻ, khai thác theo quy định của pháp luật thì không yêu cầu cá nhân cung cấp hoặc xuất trình lại các thông tin, giấy tờ này. Thời gian cấp phiếu lý lịch tư pháp giảm còn 5 ngày.
Thẩm tra Dự án Luật, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp.
Cơ quan thẩm tra lưu ý, để khắc phục tình trạng lạm dụng đối với yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và Phiếu lý lịch tư pháp số 2, đề nghị nghiên cứu, bổ sung vào Dự thảo Luật quy định mang tính nguyên tắc về các trường hợp được yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp; đồng thời tiếp tục cân nhắc, chỉnh lý quy định về mục đích quản lý lý lịch tư pháp cho phù hợp với tình hình thực tiễn và chủ trương cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính.
“Việc tiếp tục duy trì quy định về cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 cho cá nhân để họ biết được nội dung về lý lịch tư pháp của mình là cần thiết. Tuy nhiên, để hạn chế việc lạm dụng yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2, đề nghị nghiên cứu, bổ sung vào Dự thảo Luật quy định nghiêm cấm các cơ quan, tổ chức, đơn vị yêu cầu cá nhân phải cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 khi thực hiện các thủ tục hành chính thông thường hoặc trong các quan hệ dân sự, lao động...” - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nêu rõ.
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị tiếp tục rà soát thẩm quyền của cơ quan lập lý lịch tư pháp, cơ quan tiếp nhận yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp, cơ quan cấp Phiếu lý lịch tư pháp trong Dự thảo Luật để bảo đảm khớp nối, thống nhất về trình tự, thủ tục, phù hợp với tính chất, năng lực chuyển đổi số của hệ thống nhằm giảm thời gian xử lý hồ sơ, yêu cầu về lý lịch tư pháp và đơn giản hơn nữa thủ tục hành chính.
Trên cơ sở các ý kiến thảo luận tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định khẳng định, UBTVQH tán thành cao với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp. Hồ sơ Dự án Luật đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 theo trình tự, thủ tục rút gọn.
