Khẩn trương hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu trong lĩnh vực y tế

Đấu thầu tập trung giúp ổn định tình hình cung ứng thuốc

Tại buổi gặp mặt báo chí cung cấp thông tin y tế mới đây, Bộ Y tế cho biết, để giải quyết tình trạng thiếu thuốc, vật tư, thiết bị y tế trong năm 2022-2023, Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc quốc gia (Trung tâm) đã tổ chức và phê duyệt kết quả đầu thầu tập trung cấp quốc gia đối với 100 thuốc. Bộ Y tế đã phê duyệt kết quả đàm phán giá với 64 thuốc biệt dược gốc.

Danh mục thuốc đấu thầu tập trung cấp quốc gia và đàm phán giá là những thuốc có tỷ trọng sử dụng lớn về giá trị hoặc số lượng tại các cơ sở y tế trên cả nước và có thời gian hiệu lực 24 tháng. Theo đó, các cơ sở y tế trên toàn quốc sẽ được thực hiện kết quả đấu thầu tập trung quốc gia đến hết ngày 31/8/2024 và đàm phán giá đến cuối năm 2024, đầu năm 2025. “Vì vậy, đối với các loại thuốc trúng thầu tập trung cấp quốc gia và đàm phán giá đến nay không xảy ra tình trạng thiếu thuốc” - Bộ Y tế khẳng định.

Theo đánh giá của Bộ Y tế, kết quả đấu thầu tập trung cấp quốc gia đã góp phần giúp ổn định tình hình cung ứng thuốc tại các địa phương, đặc biệt có ý nghĩa đối với các thuốc có số lượng nhu cầu sử dụng lớn như thuốc kháng sinh, tiêu hóa, tim mạch và thuốc điều trị bệnh tiểu đường.

Theo báo cáo tình hình thực hiện kết quả trúng thầu đấu thầu tập trung cấp quốc gia và đàm phán giá của các cơ sở y tế, đến nay, đã thực hiện được từ 1/2 đến 2/3 thời gian thực hiện, tùy từng gói thầu. Tỷ lệ thực hiện của các cơ sở y tế trung bình đạt khoảng 60% số lượng thuốc trúng thầu được phân bổ.

Về đảm bảo nguồn cung ứng thuốc, ông Lê Việt Dũng - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược - cho biết, Cục đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp để đảm bảo nguồn cung ứng thuốc, đặc biệt là trong vấn đề ban hành các văn bản quy phạm pháp luật nhằm tháo gỡ khó khăn.

"Hiện trên thị trường đang có khoảng hơn 22.000 loại thuốc với 800 hoạt chất, cơ bản đáp ứng nhu cầu thuốc phục vụ khám, chữa bệnh và phòng, chống dịch của nhân dân"- ông Dũng thông tin.

Lý giải vì sao cơ sở y tế ở một số địa phương vẫn thiếu thuốc và vật tư y tế, vì sao có nơi đã mua được, có nơi chưa mua được thuốc, đại diện Bộ Y tế cho biết, việc nhiều cơ sở y tế đã mua được thuốc, một số cơ sở y tế không mua được thuốc không phải nguyên nhân văn bản hướng dẫn của Bộ Y tế và cũng không do ảnh hưởng kết quả đấu thầu tập trung cấp quốc gia và đàm phán giá.

“Kết quả trao đổi cho thấy, việc chưa có kết quả đấu thầu thuốc đối với danh mục các thuốc do cơ sở y tế tự tổ chức đấu thầu phần lớn do nguyên nhân khách quan là nhân lực thực hiện công tác mua sắm thuốc tại các đơn vị còn mỏng, thiếu cán bộ, nhân viên có chuyên môn về công tác đấu thầu. Nhiều cán bộ, nhân viên vừa phải đảm nhiệm công tác khám, chữa bệnh, vừa tham gia công tác đấu thầu mua sắm thuốc, vật tư, thiết bị y tế” - đại diện Bộ Y tế thông tin.

Giải quyết vướng mắc về đấu thầu trong lĩnh vực y tế

Sau dịch Covid-19, các cơ sở y tế xảy ra tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế trầm trọng, làm ảnh hưởng đến hoạt động khám, chữa bệnh của người dân. Để giải quyết thực trạng này, tháng 03/2023, Chính phủ đã liên tiếp ban hành Nghị định số 07/2023/NĐ-CP (Nghị định 07) sửa đổi, bổ sung một số điều về quản lý trang thiết bị y tế và Nghị quyết số 30/NQ-CP (Nghị quyết 30) về việc tiếp tục thực hiện các giải pháp bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế.

Hai văn bản này đã cơ bản giải quyết những khó khăn vướng mắc trong công tác đấu thầu thuốc và trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế. Tuy nhiên, Nghị định 07 và Nghị quyết 30 chỉ có hiệu lực thi hành đến hết ngày 31/12/2023. Nhiều đơn vị lo lắng về cơ sở pháp lý thực hiện mua sắm, đấu thầu trong những năm tiếp theo; đã có bệnh viện đề xuất kéo dài hiệu lực của 2 văn bản này.

Liên quan đến vấn đề này, ông Dương Đức Thiện - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Y tế) - cho biết, Luật Đấu thầu năm 2023 sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2024. Để chuẩn bị cho việc hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu, Bộ Y tế đã và đang phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương xây dựng Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu.

Theo đó, Bộ đã ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Đấu thầu trong lĩnh vực y tế; hoàn thiện Dự thảo Thông tư ban hành danh mục thuốc, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế được áp dụng hình thức đàm phán giá và quy định quy trình, thủ tục lựa chọn nhà thầu đối với các gói thầu áp dụng hình thức đàm phán giá, Thông tư ban hành các danh mục thuốc phục vụ công tác đấu thầu, Thông tư quy định về cơ chế đối với thuốc hiếm được nhà nước đảm bảo.

"Sau khi Luật Đấu thầu năm 2023 có hiệu lực, dự kiến quý I/2024, Bộ Y tế sẽ ban hành các thông tư này để các cơ sở y tế triển khai thực hiện" - ông Dương Đức Thiện cho biết.

Theo đánh giá của các chuyên gia, Luật Đấu thầu năm 2023 sẽ giải quyết được những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động đấu thầu mua thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm và thiết bị y tế. Luật đã dành riêng một Chương quy định về đấu thầu trong lĩnh vực y tế. Trong đó, Luật bổ sung quy định nhằm tăng cường tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các cơ sở y tế công lập trong việc quyết định mua sắm thuốc, thiết bị y tế; tạo thuận lợi cho hoạt động mua thuốc, thiết bị y tế có tính đặc thù, phù hợp với hoạt động chuyên môn của ngành y tế.

Đồng thời, Luật sẽ giải quyết những vướng mắc trong hoạt động đấu thầu mua thuốc, thiết bị, vật tư y tế phát sinh trong thời gian qua như: bổ sung quy định nhằm giải quyết triệt để các vướng mắc trong việc mua hóa chất kèm theo đối với “máy đặt, máy mượn”; về ưu đãi thuốc sản xuất trong nước; về thanh toán chi phí mua thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế từ nguồn Quỹ Bảo hiểm y tế cho các cơ sở khám, chữa bệnh tư nhân.../.