Nghiên cứu chính sách thuế đối với mua bán vàng

Chấm dứt cơ chế độc quyền để đa dạng nguồn cung

Nghị định 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng đã bám sát các chủ trương của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là chỉ đạo của Tổng Bí thư tại Thông báo số 211-TB/VPTW ngày 30/5/2025 về xóa bỏ cơ chế độc quyền Nhà nước một cách có kiểm soát trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng.

Việc chấm dứt cơ chế Nhà nước độc quyền thương hiệu vàng miếng, mở rộng đối tượng sản xuất vàng miếng và nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ giúp nguồn cung vàng trên thị trường đa dạng hơn. Người dân sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn, thị trường cạnh tranh, minh bạch hơn, qua đó góp phần thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước với giá vàng thế giới cũng như giữa các thương hiệu vàng.

Quy định rõ trách nhiệm của doanh nghiệp, ngân hàng

Đối với thị trường vàng miếng, Nghị định 232/2025/NĐ-CP yêu cầu các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại được cấp Giấy phép nhập khẩu vàng chỉ được phép nhập khẩu vàng miếng, nguyên liệu có hàm lượng 99,5% trở lên; công bố tiêu chuẩn áp dụng, khối lượng, hàm lượng của vàng miếng, vàng nguyên liệu nhập khẩu theo quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tiêu chuẩn công bố áp dụng, khối lượng, hàm lượng sản phẩm đã nhập khẩu đúng với tiêu chuẩn, khối lượng, hàm lượng đã công bố.

Doanh nghiệp, ngân hàng thương mại phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về sản phẩm vàng miếng do mình sản xuất, bảo hành sản phẩm vàng miếng cho khách hàng theo quy định pháp luật; lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu vàng miếng được sản xuất; xây dựng hệ thống thông tin xử lý, lưu trữ dữ liệu vàng miếng được sản xuất có những nội dung cơ bản bao gồm thông tin nguyên liệu đầu vào, thời gian sản xuất, sản phẩm đầu ra; thực hiện kết nối cung cấp thông tin cho Ngân hàng Nhà nước theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.

Doanh nghiệp, tổ chức tín dụng hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng có trách nhiệm xây dựng quy định nội bộ về mua, bán vàng miếng, trong đó quy định rõ quy trình giao dịch mua, bán vàng miếng với khách hàng; công bô công khai thông tin về quyền và nghĩa vụ của khách hàng trên trang thông tin điện tử của tổ chức tín dụng, doanh nghiệp hoặc niêm yết công khai tại trụ sở giao dịch; lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch mua bán vàng miếng.

Như vậy, Nghị định 232/2025/NĐ-CP đã quy định đầy đủ trách nhiệm của các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại từ khâu nhập khẩu, sản xuất đến kinh doanh mua, bán vàng miếng, nhằm đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng.

NHNN khuyến cáo người dân mua, bán vàng miếng tại những đơn vị được cấp phép; yêu cầu đầy đủ hóa đơn điện tử và giấy tờ liên quan để bảo vệ quyền lợi cho chính mình.

Phối hợp liên ngành trong quản lý thị trường vàng

Đối với thị trường vàng trang sức, mỹ nghệ (TSMN), Nghị định 232/2025/NĐ-CP cho phép doanh nghiệp và ngân hàng thương mại đáp ứng điều kiện được nhập khẩu vàng nguyên liệu. Quy định này sẽ giúp tăng nguồn cung vàng chính ngạch, gia tăng sự minh bạch và ổn định nguồn cung, tạo tiền đề cho các doanh nghiệp chế tác vàng TSMN yên tâm đầu tư lâu dài. Với sự tham gia của các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại có tiềm lực, việc nhập khẩu và phân phối vàng nguyên liệu sẽ có tính chuyên nghiệp, minh bạch, bảo đảm khả năng đáp ứng nhu cầu của ngành sản xuất trang sức, mỹ nghệ trên toàn quốc.

Bên cạnh đó, thực hiện chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí Thư tại Thông báo kết luận số 211-TB/VPTW ngày 30/5/2025, NHNN đang khẩn trương nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất áp dụng theo lộ trình việc triển khai thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia; hoặc cho phép đưa vàng vào giao dịch trên Sở giao dịch hàng hóa; hoặc lập Sàn giao dịch vàng trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Nghị định 232/2025/NĐ-CP bổ sung trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, các bộ, ngành và địa phương trong quản lý thị trường vàng nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và phối hợp liên ngành. NHNN sẽ phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan thiết lập hệ thống thông tin, xây dựng, lưu trữ dữ liệu về thị trường vàng, kết nối cung cấp thông tin cho cơ quan liên quan nhằm tăng tính minh bạch, hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý.

NHNN cũng sẽ phối hợp với bộ, ngành liên quan trong đó có Bộ Tài chính để tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, chính sách đồng bộ khác, góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường vàng TSMN trong nước.

Đồng thời, NHNN đề nghị các bộ, ngành liên quan quan tâm, nghiên cứu, đề xuất giải pháp phát triển các kênh đầu tư thay thế để huy động nguồn lực vàng trong dân đầu tư vào phát triển kinh tế - xã hội; nghiên cứu chính sách thuế phù hợp đối với giao dịch mua bán vàng để nâng cao tính minh bạch trên thị trường cũng như phục vụ mục tiêu quản lý nhà nước./.