Nigeria: Kiến nghị thu hồi 920 triệu USD kinh phí sử dụng sai mục đích

Số tiền trên nằm trong nguồn kinh phí được giải ngân cho NDDC với mục đích xây dựng và phát triển tổ chức trong giai đoạn 2008-2012, tuy nhiên, cơ quan này đã tự ý chuyển hướng sử dụng vào các mục đích khác, vi phạm quy định sử dụng ngân sách quốc gia. Ngoài ra, Ủy ban đã chi những khoản tiền lớn xây dựng nhiều dự án sau đó bỏ bê không thực hiện khiến ngân sách thất thoát lớn.

Báo cáo kiểm toán cho biết, trong giai đoạn trên, NDDC đã chi số tiền 70,4 tỷ NGN (354 triệu USD) thanh toán cho nhiều nhà thầu nhưng lại không báo cáo công khai. Lãnh đạo các cấp của NDDC đã tiêu khoản tiền 90,4 tỷ NGN (455 triệu USD) vào những nội dung nằm ngoài các hạng mục được duyệt chi ngân sách mà không có sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền. Ngoài ra, NDDC còn báo cáo rằng đã chi 10 tỷ NGN (51 triệu USD) để nộp các khoản thuế, song lại không trình được bằng chứng chuyển tiền của mình tới Cục Thuế nội địa Liên bang. NDDC cũng thanh toán 5,8 tỷ NGN (29 triệu USD) cho các nhà thầu đang thực hiện một số dự án của Ủy ban, nhưng thực tế, tất cả các dự án này đều không được thực thi hoặc đang bị đình trệ.

Báo cáo kiểm toán còn chỉ ra rằng, NDDC đã lập nhiều tài khoản trái phép và đã chuyển vào các tài khoản 3,1 tỷ NGN (16 triệu USD), đồng thời chi 785 triệu NGN (4 triệu USD) cho việc mua sắm nội thất. Tuy nhiên, các kiểm toán viên đã tiến hành điều tra và cho biết, trước đó, NDDC đã nhận được ngân sách cho việc mua sắm trang thiết bị riêng, trong suốt thời gian tiến hành kiểm toán, không có một đồ nội thất nào được mua. NDDC còn tạm ứng cho một số nhân viên tới 1,7 tỷ NGN (8,5 triệu USD) và cũng không hề kê khai các khoản này.

Tổng Kiểm toán Ukura cho rằng, nếu NDDC nghiêm túc và có trách nhiệm trong việc thực hiện tất cả các hoạt động và chương trình phát triển của Ủy ban, khu vực đồng bằng sông Niger chắc chắn sẽ có sự hòa bình, tiến bộ và phát triển vượt bậc trong những năm qua. Do đó, ông cho rằng, Chính phủ cần phải nhanh chóng có biện pháp mạnh mẽ để giải quyết trước khi tình hình trở nên tồi tệ hơn.

Ngoài Báo cáo kiểm toán đặc biệt kể trên, Cơ quan Kiểm toán quốc gia Nigeria (AGF) còn trình lên Quốc hội 2 bản Báo cáo kiểm toán về các hoạt động môi trường tại khu vực hồ Chad đang trong tình trạng khô cạn đáng báo động. Hồ Chad là một hồ lớn ở châu Phi, có vai trò kinh tế quan trọng, cung cấp nước cho dân cư tại các quốc gia lân cận. Các nhà phân tích cho rằng, sự tuyệt chủng dần của động thực vật tại các lưu vực hồ Chad cho thấy cuộc sống của nhiều người dân Nigeria đang bị đe dọa nghiêm trọng khi hoạt động sản xuất và đời sống của họ phụ thuộc hoàn toàn vào hồ. Báo cáo kiểm toán cho hay: “Nước hồ Chad đang cạn rất nhanh ở mức đáng báo động, diện tích mặt hồ đã giảm từ 250.000 km2 năm 1960 xuống còn 1.500 km2 hiện nay. Tình trạng hồ Chad cho thấy sự suy thoái kinh tế và tiềm ẩn một mối đe dọa an ninh, đặc biệt là an ninh lương thực. Tuy nhiên, nhiều năm nay, NDDC không hề có biện pháp nào cải thiện tình hình trên”.

AGF lưu ý rằng, Chính phủ chỉ có thể kiểm soát, quản lý tốt lực lượng nổi dậy và quân đội vùng đồng bằng sông Niger khi đảm bảo được các nhu cầu tối thiểu, song song với việc cải thiện môi trường sống cho người dân nơi đây.

Các Báo cáo kiểm toán nói trên được AGF thực hiện với sự hỗ trợ của Tổ chức Hợp tác phát triển CHLB Đức (GIZ) với tên gọi Báo cáo kiểm toán đặc biệt. Ông Ukura cho biết, ngoài việc thực hiện Báo cáo kiểm toán thường niên của AGF vào cuối mỗi năm tài chính, việc thực hiện các Báo cáo kiểm toán đặc biệt là rất cần thiết, nhằm tăng cường nỗ lực của Chính phủ Liên bang trong việc đảm bảo trách nhiệm giải trình và quản trị tốt DN. Hiện, Báo cáo kiểm toán đặc biệt cho năm 2013 đã hoàn thành và các cuộc kiểm toán đặc biệt cho năm 2014 đang được tiến hành.