Phát triển công nghiệp văn hoá là một trong những chiến lược phát triển kinh tế bền vững, là xu thế lớn và quan trọng trong chính sách văn hóa của Đảng và Nhà nước. Đây là cơ sở để Ninh Bình luôn kiên định các mục tiêu, phát triển kinh tế - xã hội theo hướng “Xanh, bền vững và hài hòa”; phát triển kinh tế đi đôi với công bằng và tiến bộ xã hội trên cơ sở phát huy tối đa tiềm năng nổi trội, giá trị độc đáo và lợi thế riêng có, đưa Ninh Bình trở thành trung tâm chuyên ngành về công nghiệp văn hóa, trung tâm du lịch của vùng, quốc gia và quốc tế.
Hội thảo diễn ra trong bối cảnh du lịch Ninh Bình đang có những bước tiến mạnh mẽ. Năm 2024, địa phương này đón khoảng 8,7 triệu lượt khách, trong đó khách quốc tế đạt 1,5 triệu lượt – tăng trưởng tới 221% so với năm trước. Doanh thu du lịch đạt trên 9.100 tỷ đồng, tăng 40,15% so với năm 2023 và tăng 148% so với năm 2019 – thời điểm cao nhất trước đại dịch.
Lợi thế vàng của Ninh Bình để thúc đẩy du lịch
Bốn tháng đầu năm 2025, Ninh Bình tiếp tục ghi nhận con số ấn tượng với 5,6 triệu lượt khách và doanh thu ước đạt 6.056 tỷ đồng, tăng 31% so với cùng kỳ. Những thành công này đã giúp Ninh Bình khẳng định vị thế là điểm đến hàng đầu của Việt Nam và khu vực, được vinh danh trên các bảng xếp hạng quốc tế như Top 10 kỳ quan thế giới dành cho người không thích đám đông (Forbes), hay danh hiệu “Điểm đến có ảnh hưởng trên thế giới” cho Quần thể danh thắng Tràng An (Kotler Award).
Ông Jonathan Wallet Baker, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam nhận định: Ninh Bình là vùng đất đặc biệt không chỉ được tôn vinh vì những giá trị nổi bật toàn cầu mà còn là một nơi có cảnh quan vô cùng sống động, có cộng đồng địa phương gắn bó sâu sắc với các tài nguyên tự nhiên và văn hóa.
Ninh Bình trở thành điểm du lịch nổi bật trên bản đồ quốc gia và quốc tế với Quần thể Danh thắng Tràng An được UNESCO ghi danh là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới đầu tiên của Việt Nam. Tỉnh cũng là bối cảnh của nhiều bộ phim lớn như Kong: Skull Island, Indochina (Đông Dương), Người Mỹ trầm lặng…, góp phần quảng bá hình ảnh địa phương ra thế giới.
Để phát huy các ngành văn hóa sáng tạo, tận dụng di sản Tràng An làm nền tảng cho đổi mới và tăng trưởng kinh tế cần phát triển các tuyến du lịch văn hóa theo chủ đề và du lịch nông thôn nhằm khuyến khích du khách khám phá di sản sống động của Ninh Bình vượt ra ngoài các điểm đến quen thuộc. Thúc đẩy các mô hình hợp tác xã du lịch văn hóa do cộng đồng dẫn dắt, đảm bảo phân chia lợi ích một cách công bằng.
Tham luận tại Hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch cho rằng: Muốn du lịch cất cánh, Ninh Bình cần phải dựa vào “đòn bẩy mềm” từ sức hấp dẫn của các sản phẩm công nghiệp văn hóa. Ngược lại, muốn định vị được thương hiệu công nghiệp văn hóa địa phương, Ninh Bình cần phải trở thành điểm đến hàng đầu thu hút du lịch.
Quá trình này sẽ thành công nếu các ngành công nghiệp văn hóa, cũng như du lịch tạo được sức lôi cuốn du khách tham gia vào hành trình khám phá những câu chuyện văn hóa in sâu trong ký ức, chạm vào cảm xúc hay bùng nổ về độ hiếu kỳ, hoặc giản đơn là sự mộc mạc, tinh tế được chuyển tải trong từng sản phẩm hay dịch vụ công nghiệp văn hóa tại các điểm đến mang đậm dấu ấn của vùng đất “địa linh, nhân kiệt”.
Công nghiệp văn hóa là động lực thúc đẩy du lịch
Xác định công nghiệp văn hóa là yếu tố then chốt trong việc nâng cao chiều sâu và giá trị của du lịch Ninh Bình, ngày 28/02/2025, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 22-NQ/TU để đặt ra mục tiêu đưa Ninh Bình trở thành trung tâm công nghiệp văn hóa cấp vùng, quốc gia và hội nhập quốc tế đến năm 2050, cùng với du lịch tạo nên các ngành kinh tế mũi nhọn.
Tại Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Cao Sơn khẳng định: “Công nghiệp văn hóa không chỉ làm giàu bản sắc dân tộc, mà còn là động lực kinh tế mới. Việc phát triển đồng bộ công nghiệp văn hóa và du lịch sẽ tạo ra bước đột phá trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế, góp phần nâng cao vị thế Ninh Bình trên bản đồ du lịch thế giới".
Nhà báo Phùng Công Sưởng, Tổng Biên tập Báo Tiền Phong, nhấn mạnh: “Công nghiệp văn hóa là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, là linh hồn của một điểm đến. Khi kết hợp với du lịch, chúng ta không chỉ giới thiệu cảnh quan mà còn truyền tải câu chuyện, bản sắc – điều làm nên sự khác biệt và chiều sâu trong trải nghiệm của du khách".
Theo các ý kiến tại Hội thảo, để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa một cách toàn diện, hiệu quả, trở thành đòn bẩy để du lịch Ninh Bình cất cánh, tỉnh cần quan tâm, thực hiện một số giải pháp như: Xây dựng bản đồ công nghiệp văn hóa tích hợp điểm đến du lịch; ưu tiên đầu tư cho công nghiệp văn hóa để giải phóng sức sáng tạo, khơi thông nguồn lực trong phát huy thế mạnh giàu có tài nguyên văn hóa, di sản văn hóa, di sản thiên nhiên, di sản đô thị của Ninh Bình bằng các sản phẩm, dịch vụ có giá trị kinh tế, tạo công ăn việc làm cho cộng đồng sáng tạo, doanh nghiệp, người dân địa phương; gia nhập mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; “thổi hồn”, “nâng chất” các sản phẩm văn hóa, du lịch…
Những ý kiến, đóng góp quý báu, quan trọng của các chuyên gia, nhà nghiên cứu đã được tỉnh Ninh Bình tiếp thu, tổng hợp để tiếp tục phát triển công nghiệp văn hoá với kỳ vọng lớn lao: công nghiệp văn hoá sẽ trở thành đòn bẩy bền vững, giúp du lịch Ninh Bình không chỉ “cất cánh” mà còn bay xa, vững vàng trên bản đồ du lịch quốc tế./.
.jpg "Triển khai kiểm toán ngân sách địa phương tại tỉnh Ninh Bình")
