Phát triển nguồn cán bộ, chủ doanh nghiệp nữ tiềm năng
Bà Hà Thị Nga - Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia vì sự tiến bộ của Phụ nữ Việt Nam cho biết, thời gian qua, công tác truyền thông liên tục được tăng cường nhằm thay đổi nhận thức, thay đổi hành vi của các nhà lãnh đạo, các nhà hoạch định chính sách và của toàn xã hội về bình đẳng giới và vai trò của phụ nữ trong tham chính. Mô hình vườn ươm lãnh đạo nữ trẻ được thúc đẩy mạnh mẽ nhằm tạo nguồn lãnh đạo nữ trong tương lai, cũng như phát triển, kết nối mạng lưới cán bộ nữ, giới thiệu cán bộ nữ tiềm năng, tổ chức các hoạt động hướng dẫn kèm cặp giữa cán bộ nữ có kinh nghiệm và cán bộ nữ trẻ.
Tuy nhiên, tỷ lệ cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương các cấp có lãnh đạo chủ chốt là nữ ở cấp Bộ, tỉnh, huyện và xã năm 2023 lần lượt là 59%, 82,4%, 40,5% và 37,9%. Với kết quả này sẽ rất khó đạt được lộ trình đặt ra vào năm 2025 và 2030 tương ứng với 60% và 75% cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương các cấp có cán bộ chủ chốt là nữ - đại diện Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nêu vấn đề.
Dù rằng để triển khai Quyết định số 2282/QĐ-TTg ngày 31/12/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình “Tăng cường sự tham gia bình đẳng của phụ nữ trong các vị trí lãnh đạo và quản lý ở các cấp hoạch định chính sách giai đoạn 2021-2030”, Bộ Nội vụ đã xây dựng Kế hoạch tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nữ cán bộ nguồn; tập huấn chuyên sâu cho hàng trăm nữ lãnh đạo, quản lý trên toàn quốc. Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Bồi dưỡng nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý trẻ và cán bộ lãnh đạo, quản lý là nữ của chính quyền địa phương ở nước ngoài giai đoạn 2023-2025”. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cũng đã tổ chức nhiều tọa đàm, hội thảo khu vực liên quan công tác cán bộ nữ làm cơ sở đề xuất, kiến nghị với Đảng, Nhà nước các giải pháp tăng cường công tác phụ nữ và công tác cán bộ nữ.
Báo cáo khoảng cách giới toàn cầu năm 2023 do Diễn đàn kinh tế thế giới công bố cho thấy, Việt Nam xếp hạng 72 với tiến độ bình đẳng giới đạt 71,1%, tăng 11 bậc so với năm 2022 với những bước tiến lớn trong thực hiện bình đẳng giới.
Đối với việc triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) Nguyễn Chí Dũng đánh giá, trong năm 2023, vấn đề này tiếp tục được đẩy mạnh. Thực thi Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) và các văn bản hướng dẫn, Bộ KHĐT đã chủ trì xây dựng các bài giảng về khởi sự kinh doanh, quản trị doanh nghiệp trên Hệ thống đào tạo trực tuyến cho DNNVV. Đặc biệt, Bộ đã hỗ trợ đào tạo trực tiếp cho khoảng 40 doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, kèm theo tư vấn các nội dung về hỗ trợ sử dụng dịch vụ tư vấn về nhân sự, tài chính, sản xuất, bán hàng, thị trường, quản trị nội bộ và các nội dung khác liên quan tới hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp cho gần 100 DNNVV, trong đó có nhiều doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ. Ngoài ra, Bộ đã chủ động huy động nhiều nguồn tài trợ quốc tế để triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nhân nữ.
Bất bình đẳng giới vẫn hiện hữu trong cuộc sống
Lãnh đạo Bộ KHĐT cho biết, trong khuôn khổ thực hiện Đề án hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025, kết quả đạt được năm 2023 rất đáng chú ý với 4,6 triệu hội viên phụ nữ được tuyên truyền, nâng cao nhận thức về việc làm, khởi nghiệp, nâng tổng số lượt hội viên phụ nữ được tuyên truyền đến nay là 18,2 triệu người; hỗ trợ 15.128 phụ nữ khởi sự kinh doanh và khởi nghiệp, nâng tổng số phụ nữ khởi nghiệp kinh doanh, khởi nghiệp được hỗ trợ đến nay là 78.922 người; phối hợp, hỗ trợ thành lập mới 205 hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý, nâng tổng số hợp tác xã được cấp Hội hỗ trợ thành lập đến nay là 5.908 tổ hợp tác/hợp tác xã; 6.303 doanh nghiệp của phụ nữ mới thành lập được tư vấn, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp, nâng tổng số doanh nghiệp của phụ nữ mới thành lập được tư vấn, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp đến nay là 56.968 doanh nghiệp.
Tuy nhiên, đối với lao động nữ, theo kết quả điều tra Lao động, việc làm năm 2023, số giờ trung bình làm công việc nội trợ và chăm sóc trong gia đình không được trả công của nữ giới là 16,13 giờ/tuần, nam giới là 8,75 giờ/tuần. Do đó, số giờ trung bình làm công việc nội trợ và chăm sóc trong gia đình không được trả công của phụ nữ bằng 1,8 lần so với nam giới. Cùng với đó, kết quả điều tra ghi nhận năm 2023, xảy ra 3.240 vụ bạo lực gia đình với 3.193 nạn nhân (giảm 1.214 vụ và 200 nạn nhân so với năm 2022), trong đó nạn nhân nữ chiếm tới 87,73%, nạn nhân nam chiếm 17,7%. Như vậy, số vụ và số nạn nhân của bạo lực gia đình đều giảm, tỷ lệ nạn nhân bị bạo lực gia đình là nữ cũng có chiều hướng giảm.
Vấn đề đáng chú ý nữa được chỉ ra, tỷ số giới tính khi sinh năm 2023 tại Việt Nam là 112 bé trai/100 bé gái. Con số này phản ánh tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn ở mức cao và các chuyên gia cảnh báo Việt Nam cần phải có các giải pháp tốt hơn để giải quyết tình trạng này. Trưởng đại diện UNFPA Việt Nam Matt Jackson nêu rõ, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ gây ra tác động về nhân khẩu học. Đơn cử, đối với nhóm tuổi trưởng thành từ 15-49 tuổi, số lượng nam giới sẽ nhiều hơn nữ giới 1,5 triệu người vào năm 2034. Con số này ước tính sẽ tiếp tục tăng lên gần 2,5 triệu nam giới dư thừa vào năm 2059 nếu tỷ số giới tính khi sinh của Việt Nam không giảm trong những năm tới.
Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, để thúc đẩy bình đẳng giới, đạt được mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc, công tác hoàn thiện thể chế, xây dựng và triển khai chính sách, pháp luật đang tiếp tục được thực hiện với nhiều hoạt động cụ thể, như tổng kết đánh giá việc thi hành Luật Bình đẳng giới và nghiên cứu, chuẩn bị đề xuất xây dựng hồ sơ đề nghị sửa đổi Luật Bình đẳng giới; triển khai thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm thuộc Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030, Chương trình phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới giai đoạn 2021-2025, Chương trình truyền thông về bình đẳng giới đến năm 2030; triển khai các nhiệm vụ bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới thông qua các Chương trình mục tiêu quốc gia./.
