Tiền điện tử - Cơ hội và thách thức đối với kế toán

(BKTO) - Hệ sinh thái tiền điện tử đang cách mạng hóa thế giới tài chính và phát triển với tốc độ chóng mặt. Điều này mở ra cơ hội phát triển song cũng đặt ra không ít thách thức cho những công ty kế toán.



                
   

Ảnh minh họa - Nguồn: internet

   

Cơ hội song hành với thách thức

Tính đến đầu tháng 4/2021, vốn hóa thị trường tiền điện tử đạt mức cao nhất mọi thời đại là 2.000 tỷ USD, trong đó dẫn đầu là Bitcoin, tiếp theo là Ethereum. Sự phát triển của tiền điện tử đã thu hút sự chú ý của nhiều chuyên gia kế toán và thuế tham gia vào thị trường ngách này.

Theo khảo sát được thực hiện bởi Blox (nền tảng kế toán tiền điện tử), với nỗ lực chủ động hơn để giải quyết các mối quan tâm về thuế và kế toán tiền điện tử, 84% người được hỏi cho biết, các dịch vụ mà họ thường cung cấp nhất cho khách hàng là tính toán cơ sở chi phí, điều chỉnh các giao dịch và báo cáo khai thuế. Các nhu cầu kinh doanh khác bao gồm cung cấp các đánh giá bí mật cho khách hàng và điều chỉnh các giao dịch hoặc hoạt động liên quan đến tiền điện tử của họ. Khi thị trường tiền điện tử tiếp tục phát triển và có khuôn khổ pháp lý rõ ràng hơn, nhu cầu cung cấp các dịch vụ liên quan sẽ tăng mạnh.
         
Khảo sát của Blox cho thấy, những sai lầm, lỗi hoặc vấn đề lớn nhất với kế toán tiền điện tử là: Dữ liệu bị thiếu hoặc không chính xác từ khách hàng (98%); thiếu công khai tài sản và giao dịch để báo cáo thuế, từ cả DN và khách hàng cá nhân (95%); tính toán sai trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh do không có phương pháp thích hợp khi phân tích các giao dịch (92%); theo dõi dữ liệu/thông tin tài khoản của người dùng hoặc DN theo cách thủ công (87%).


Song hành với cơ hội, các chuyên gia tài chính cũng cho rằng sẽ có rất nhiều thách thức đối với các kế toán viên và chuyên gia thuế khi phục vụ khách hàng trong không gian tiền điện tử. Trong đó, việc ghi nhận các giao dịch phải báo cáo thuế sẽ là vấn đề phức tạp đầu tiên gặp phải. Các kế toán viên sẽ phải đảm bảo rằng mình hiểu chi tiết và đầu ra của giao dịch, đồng thời phải theo dõi tất cả các hoạt động này.

Một thách thức nữa là tiền điện tử được giữ trong ví và mỗi khách hàng có thể có nhiều ví khác nhau. Nhà đầu tư có thể để tiền lại các ví để thanh toán một khoản chi phí được tính bằng tiền điện tử, bán các mã trong ví cho người khác hoặc chuyển tiền giữa các ví. Nhiệm vụ của kế toán là phải theo dõi mọi sự chuyển động về giá trị giữa các ví và xác định những giao dịch phải chịu thuế.

Trong hầu hết các trường hợp, tiền điện tử là tài sản, vì vậy, các nhà đầu tư có nghĩa vụ thuế đối với việc mua và bán tiền điện tử. Sự phức tạp sẽ nảy sinh nhanh chóng từ việc sử dụng tiền điện tử trong các giao thức tài chính phi tập trung. Đặc biệt, một số ứng dụng mới nổi của tiền điện tử hiện nay như các mã thông báo được tạo một lớp vỏ bọc nhằm tăng khả năng tương tác giữa các blockchain khác nhau cũng gây ra một số vấn đề tiềm ẩn về thuế;

Hay hoán đổi mã thông báo - trao đổi một loại tiền điện tử này cho một loại tiền điện tử khác - dẫn đến một giao dịch chịu thuế, đồng thời tạo ra thách thức trong việc theo dõi dữ liệu. Ngoài ra, hoạt động này cũng tạo thêm thách thức khác về quản lý dữ liệu do biến động giá thị trường và khối lượng các giao dịch...

Tiền điện tử được giao dịch trên hàng trăm sàn giao dịch độc lập, với ít tiêu chuẩn về định dạng dữ liệu hoặc ký hiệu mã. Các tài sản này về bản chất là phi tập trung nên các luồng dữ liệu cũng khó thu thập, chuẩn hóa và đối chiếu thông tin để tính toán chính xác cơ sở chi phí, giá trị thị trường và các khoản phí khác. Vì vậy, đôi khi việc tính toán giá trị thực sẽ là một thách thức với kế toán viên, bởi giá trị thực của tài sản điện tử mà họ xác định có thể khác với giá trị cần báo cáo từ góc độ thuế.

Xây dựng phương pháp kế toán riêng

Theo ông Rob Massey - Lãnh đạo thuế toàn cầu về blockchain và tiền điện tử của Deloitte , đối với thuế, kế toán viên cần thiết lập một phương pháp kế toán hợp lý theo hệ thống, nhất là khi định giá. Phương pháp tốt nhất là xem qua nhiều điểm dữ liệu định giá bằng cách sử dụng các công cụ trình khám phá khối. Sau đó, tổng hợp một số điểm dữ liệu hằng giờ hoặc hằng ngày để có cách tiếp cận phù hợp với mô hình kinh doanh của DN.

Một yếu tố nữa không thể thiếu là các công cụ kỹ thuật phù hợp. Hiện nay, các nhà cung cấp đang nghiên cứu và phát triển nhiều phần mềm thông minh và tự động để trợ giúp các chuyên gia thuế và kế toán cũng như khách hàng mà họ phục vụ.

Chẳng hạn, LukkaTax for Professionals - công cụ khai thuế tiền tệ ảo đặc biệt dành cho kế toán - được phát triển với sự hợp tác của CPA, có khả năng thu thập một cách hiệu quả hồ sơ đầy đủ và chính xác về các giao dịch tài sản tiền điện tử, tự động tiêu chuẩn hóa các mã tiền điện tử để loại bỏ sự mâu thuẫn dữ liệu, áp dụng phương pháp định giá dựa trên giá trị thị trường công bằng, không phải định giá theo chỉ số...

Hay như Ledgible Tax Pro của Verady được thiết kế cho tài sản tiền điện tử và tạo ra Biểu mẫu IRS, cũng như các định dạng báo cáo khác có thể nhập trực tiếp vào hệ thống nộp hồ sơ được sử dụng bởi các chuyên gia thuế.

Giám đốc thương mại tại Verady John Wandrisco cho biết: Liên quan đến tiền điện tử hoặc tài sản kỹ thuật số nói chung, rất nhiều cơ sở hạ tầng tạo báo cáo cho kế toán và chuyên gia thuế không tồn tại. Đồng thời, cũng không có bảng sao kê ngân hàng cho tiền điện tử; không có biểu mẫu nào cung cấp những gì họ cần khi giao dịch với tiền điện tử... Vì vậy, việc tạo ra những công cụ cơ bản để giúp các chuyên gia phục vụ khách hàng và tích hợp những công cụ đó vào thực tiễn thực sự là cần thiết .

Bên cạnh đó, các kế toán viên và chuyên gia thuế cũng cần có chuyên môn phù hợp để không chỉ phục vụ các nhà đầu tư mà còn cả các công ty tiền điện tử. Các chuyên gia khuyến khích những người hành nghề kế toán và thuế cần chủ động nâng cao năng lực cho bản thân, thậm chí có thể đầu tư vào tiền điện tử để làm quen và nâng cao hiểu biết, từ đó giải quyết những vấn đề mà khách hàng đang bối rối./.

THÙY LÊ (Tổng hợp)
Cùng chuyên mục
Tiền điện tử - Cơ hội và thách thức đối với kế toán