Cơ cấu tín dụng phù hợp với cơ cấu của nền kinh tế
Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), cơ cấu tín dụng phù hợp với cơ cấu nền kinh tế, đáp ứng nhu cầu tín dụng của người dân, doanh nghiệp.
Số liệu đến cuối tháng 10 so với cuối năm 2024 cho thấy ngành nông, lâm, thủy sản chiếm 6,15% tổng dư nợ nền kinh tế; ngành công nghiệp chế biến, chế tạo chiếm 12,39%; ngành xây dựng chiếm 7,47% (trong đó có các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng là ngành đang được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo đẩy mạnh đầu tư); ngành bán buôn, bán lẻ có quy mô dư nợ lớn nhất toàn hệ thống chiếm 22,24%.
Một số lĩnh vực chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ tín dụng nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng khá, trong đó có các lĩnh vực góp phần thúc đẩy tăng trưởng. Theo số liệu đến cuối tháng 10, lĩnh vực ưu tiên nông nghiệp, nông thôn và doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ nền kinh tế (lần lượt là 22,42%, 19,11%); trong khi lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ và doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao có tốc độ tăng trưởng tín dụng lần lượt là 27,46% và 30,36%.
Tích cực giải ngân các chương trình tín dụng với lãi suất ưu đãi
Bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho biết: Trong năm 2025, NHNN đã tích cực triển khai các Chương trình tín dụng hỗ trợ sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng và đầu tư các dự án theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; trong đó, một số chương trình rất hiệu quả và nhiều lần được nâng quy mô, hỗ trợ các khách hàng thuộc đối tượng theo quy định tiếp cận nguồn vốn tín dụng.
Cụ thể, Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực nông, lâm, thủy sản được mở rộng đối tượng từ Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực lâm, thủy sản và được nâng quy mô từ 15.000 tỷ đồng lên 185.000 tỷ đồng. Đến cuối tháng 11/2025, các ngân hàng thương mại tham gia Chương trình đã cho vay với doanh số giải ngân lũy kế đạt khoảng 168.000 tỷ đồng cho khoảng 52.200 lượt khách hàng vay vốn, đạt 91% quy mô Chương trình.
Chương trình cho vay liên kết sản xuất chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) được đẩy mạnh triển khai và kịp thời phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện. Đến cuối tháng 11/2025, sau 5 tháng triển khai (Kể từ ngày Bộ Nông nghiệp và Môi trường công bố Danh sách tổng hợp các hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nghiệp tham gia Đề án, Danh sách tổng hợp nhu cầu vốn vay của các chủ thể tham gia Đề án, Danh sách các vùng chuyên canh và hướng dẫn về các liên kết, chủ thể tham gia liên kết lúa gạo), doanh số giải ngân lũy kế của Chương trình đạt khoảng 3.100 tỷ đồng.
Chương trình cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ theo Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ cũng đạt kết quả nhất định. Qua tổng hợp, đến nay mới có 26/34 Ủy ban nhân dân tỉnh gửi văn bản hoặc công bố trên cổng thông tin điện tử về danh mục dự án tham gia Chương trình với tổng số khoảng 129 dự án. Đến ngày 30/11/2025, các ngân hàng đã cam kết cho vay hơn 14.300 tỷ đồng, doanh số giải ngân của Chương trình đạt 6.228 tỷ đồng (tăng 3.383,4 tỷ đồng - tăng 119% so với cuối năm 2024). Doanh số giải ngân cho vay người trẻ dưới 35 tuổi mua nhà ở xã hội đạt khoảng 180,3 tỷ đồng, dư nợ đạt 175,4 tỷ đồng.
Gần đây nhất, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, trên cơ sở ý kiến của các Bộ, ý kiến thống nhất và văn bản đăng ký tham gia của các ngân hàng thương mại, ngày 08/12/2025, NHNN đã ban hành Công văn số 10825/NHNN-TD hướng dẫn một số nội dung triển khai Chương trình tín dụng đầu tư hạ tầng điện, giao thông, công nghệ chiến lược.
Theo đó, các ngân hàng thương mại đã sẵn sàng nguồn lực 500.000 tỷ đồng để thực hiện Chương trình cam kết mức lãi suất ưu đãi thấp hơn tối thiểu từ 1 - 1,5% so với mức lãi suất cho vay bình quân cùng kỳ hạn của chính ngân hàng cho vay.
Dư nợ tín dụng/GDP khoảng 146%
Điều đáng quan tâm là trong khi tín dụng tăng nhanh, dự kiến cả năm tăng 19% - mức cao nhất trong vòng nhiều năm trở lại đây thì tính đến ngày 24/12/2025, huy động vốn dự kiến chỉ tăng 14,1%, thấp hơn nhiều tăng trưởng tín dụng và tạo sức ép lớn cho thanh khoản hệ thống.
Ông Phạm Chí Quang - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) cho biết, hiện dư nợ tín dụng/GDP đã đạt 146% - mức cao nhất trong các nước có thu nhập trung bình thấp như Việt Nam. NHNN đã nhiều lần báo cáo cấp có thẩm quyền về vấn đề này.
Không chỉ huy động vốn đang tăng thấp hơn 3% so với tín dụng mà cơ cấu huy động vốn và cho vay cũng đang rất bất cập. Cụ thể, 80% vốn huy động hiện nay là ngắn hạn trong khi 50% dư nợ cho vay là trung, dài hạn. Sự chênh lệch này tạo ra rủi ro kỳ hạn với ngân hàng, nhất là khi tín dụng tăng nhanh. Đặt trong bối cảnh tỷ lệ tín dụng/GDP lớn, mức độ rủi ro càng tăng cao.
Huy động vốn còn chịu cạnh tranh từ các kênh đầu tư khác, buộc ngân hàng phải điều chỉnh lãi suất để bảo đảm thanh khoản.
Từ đầu tháng 12, thanh khoản có dấu hiệu khó khăn. Để xử lý vấn đề này, NHNN áp dụng nhiều giải pháp, trong đó có nghiệp vụ hoán đổi ngoại tệ nhằm bảo đảm thanh toán và ổn định thị trường./.
