Tỷ lệ giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo đạt thấp hơn so với năm trước

Sáng 26/9, tiếp tục Phiên họp thứ 37, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã cho ý kiến về kết quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo về hành chính năm 2024 (trong đó có nội dung báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước).

Số đoàn đông người đến Thanh tra Chính phủ tăng 229%

Theo Báo cáo tóm tắt của Chính phủ về kết quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo về hành chính năm 2024, công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong năm vừa qua tiếp tục đạt được những kết quả quan trọng, tích cực, góp phần củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, góp phần giữ vững ổn định an ninh, trật tự để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Trong công tác giải quyết khiếu nại tố cáo, các cấp, các ngành đã cố gắng, nỗ lực để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo.

Việc rà soát, giải quyết các vụ việc khiếu nại tố cáo tồn đọng, phức tạp, kéo dài được quan tâm, chỉ đạo quyết liệt; qua đó, nhiều vụ việc gây bức xúc trong nhân dân, được dư luận quan tâm đã được rà soát, xử lý, giải quyết, góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự của địa phương và cả nước.

Trong kỳ báo cáo (từ ngày 01/10/2023 đến ngày 31/7/2024), Kiểm toán nhà nước (KTNN) không có công dân đến khiếu nại, tố cáo; KTNN đã xử lý 67/67 đơn; không có vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền. Về kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo, KTNN đã giải quyết 10/10 vụ việc tố cáo, không có vụ việc khiếu nại. Tòa án nhân dân các cấp, Viện kiểm sát nhân dân các cấp, KTNN không có vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng, phức tạp, kéo dài.

Tuy nhiên, báo cáo của Chính phủ cũng nhìn nhận, mặc dù có quyết tâm cao, có nhiều cố gắng nhưng công tác rà soát, hoàn thiện pháp luật trên các lĩnh vực quản lý còn chậm. Trong công tác tiếp công dân, mặc dù đã chuyển biến tốt hơn so với trước nhưng việc trực tiếp tiếp công dân của thủ trưởng cơ quan hành chính các cấp chưa đảm bảo số ngày theo quy định.

“Trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, tỷ lệ giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền (đạt 81,4%) thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (83%)” -Báo cáo nêu rõ.

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, các Bộ, ngành, địa phương và các cơ quan đã nỗ lực trong việc tổ chức tiếp công dân với những đổi mới theo hướng thiết thực, hiệu quả.

“Tuy nhiên so với năm 2023, số đoàn đông người đến Thanh tra Chính phủ tăng rất mạnh (bằng 229%). Ngược lại, số đoàn đông người đến các Bộ, ngành lại giảm mạnh (giảm 55%). Đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân của tình hình này để có giải pháp phù hợp xử lý, khắc phục” - ông Hoàng Thanh Tùng nêu rõ.

Qua báo cáo cho thấy, số đơn có đủ điều kiện xử lý năm 2024 ở Bộ, ngành là 52%. Ở Thanh tra Chính phủ là 34%, ở 45/63 địa phương là 85%. Ủy ban TVQH đề nghị Chính phủ làm rõ lý do dẫn đến số đơn không đủ điều kiện xử lý ở các Bộ, ngành Trung ương, đặc biệt là ở Thanh tra Chính phủ có tỷ lệ cao hơn nhiều so với ở địa phương để có giải pháp xử lý, khắc phục phù hợp.

Số liệu báo cáo cũng cho thấy, tình trạng Thủ trưởng cơ quan ủy quyền tiếp công dân tại Bộ, ngành, địa phương vẫn còn nhiều. Đồng thời, do còn thiếu số liệu của nhiều địa phương nên chưa có đầy đủ cơ sở so sánh với năm 2023 để chứng minh thuyết phục, đầy đủ cho nhận định, đánh giá nêu trên.

Nỗ lực, cố gắng giải quyết kịp thời, dứt điểm ngay từ cấp cơ sở

Đồng tình với báo cáo thẩm tra sơ bộ của Ủy ban Pháp luật, tại Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga lưu ý, hiện nay ở các địa phương mới tổng hợp được số liệu của 45/63 địa phương và đều thấp hơn 12 tháng năm 2023 nên chưa có đủ cơ sở để so sánh, đánh giá.

Việc số liệu chưa tổng hợp đầy đủ khiến cho “bức tranh” về kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo không chính xác. Do đó, bà Nga đề nghị Chính phủ cần khẩn trương chấn chỉnh các địa phương gửi đúng, đủ các báo cáo, bảo đảm tổng hợp đủ số liệu của 63 địa phương trước Kỳ họp thứ 8.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cũng đề nghị, báo cáo cần chỉ rõ địa chỉ những Bộ, ngành, địa phương nào thực hiện tốt công tác tiếp công dân và Bộ, ngành, địa phương nào có người đứng đầu ít tiếp công dân.

Về kết quả giải quyết khiếu nại, các ý kiến cũng cho rằng, năm 2024 cơ quan hành chính nhà nước các cấp giải quyết khiếu nại thuộc thẩm quyền đạt tỷ lệ 80%, chưa đạt mục tiêu 85% mà Chính phủ đề ra. Đặc biệt, ở các địa phương tỷ lệ giải quyết chỉ đạt 76%. Do đó đòi hỏi các cơ quan nỗ lực, cố gắng hơn nữa để đáp ứng mục tiêu giải quyết kịp thời, dứt điểm, đúng pháp luật các vụ việc khiếu kiện tố cáo mới phát sinh ngay từ cấp cơ sở.

Phát biểu ý kiến về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, từ giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân đã tạo niềm tin của công dân với Đảng, Nhà nước; xử lý nhiều vụ tiêu cực, tham nhũng, tạo niềm tin cho nhân dân, nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam. Theo Chủ tịch Quốc hội, nếu ở xã, phường dân khiếu kiện thì Bí thư, Chủ tịch phải chịu trách nhiệm kiểm điểm trước cấp ủy, vì vậy, các địa phương cần quan tâm giải quyết ngay tại cơ sở.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, cần làm rõ việc số người đến khiếu nại, tố cáo ở các Bộ, ngành giảm nhưng đến Thanh tra Chính phủ lại tăng. Cần phân tích rõ số liệu, các vụ tồn đọng kéo dài, như có vụ việc kéo dài 10 năm, 20 năm, có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ rồi mà không giải quyết.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, sắp tới cần tăng cường trách nhiệm, chủ động phối hợp chặt chẽ trong việc triển khai, tổ chức thực hiện, quan trọng nhất là giám sát, kiểm tra, nhất là những ngành, lĩnh vực có tình hình khiếu kiện phức tạp và có nhiều vụ việc tồn đọng.