Khoa học công nghệ - động lực then chốt cho giai đoạn mới
Phát biểu khai mạc và chỉ đạo Hội nghị, ông Phùng Quang Hiệp, Ủy viên BCH Đảng bộ Chính phủ, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem), nhấn mạnh: đây là dịp quan trọng để toàn Tập đoàn nhìn lại kết quả 5 năm triển khai khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đồng thời xác định định hướng trọng tâm giai đoạn 2026-2030, hướng tới xây dựng Vinachem hiện đại, xanh và bền vững.
Thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Vinachem coi đây là trọng tâm cốt lõi trong quá trình tái cấu trúc và tăng trưởng xanh. Giai đoạn 2026-2030, Tập đoàn sẽ triển khai các dự án trọng điểm trong lĩnh vực phân bón, hóa chất cơ bản, cao su - săm lốp, pin - ắc quy, khí công nghiệp, ứng dụng công nghệ hiện đại, hiệu suất cao và thân thiện môi trường. Vinachem đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, phát triển nhà máy thông minh, doanh nghiệp số, ứng dụng AI trong quản trị, sản xuất, thương mại.
Chủ tịch Vinachem cũng chỉ ra thách thức lớn hiện nay là nguồn quặng số 3 ngày càng khan hiếm, trong khi lượng quặng đuôi sau chế biến vẫn còn tồn đọng lớn. Bên cạnh đó, yêu cầu thu hồi và xử lý khí thải CO₂, lưu huỳnh theo cam kết COP26 đặt ra nhiệm vụ nặng nề cho toàn Tập đoàn.
Ông khẳng định: “Hóa chất là ngành công nghiệp nền tảng, phải xuất phát từ KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số để khẳng định vai trò, vị thế của Tập đoàn.”
Phát biểu tham luận tại Hội nghị, ông Đỗ Duy Phi, nguyên Tổng Giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam đánh giá, trong 5 năm qua, Vinachem đã đạt nhiều kết quả tích cực trong sản xuất, kinh doanh và ứng dụng KHCN. Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển giai đoạn 2026-2030, Tập đoàn cần có bước chuyển mạnh mẽ hơn về đổi mới công nghệ và phát triển nguồn nhân lực để đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững.
Ông Phi cho rằng nhiều dây chuyền công nghệ đã lạc hậu, cần được đầu tư cải tạo, đổi mới thiết bị nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Cùng với đó, nguồn nhân lực khoa học - kỹ thuật đang thiếu hụt lớp kế cận, đòi hỏi Vinachem phải chú trọng đào tạo đội ngũ kỹ sư, chuyên gia trẻ có khả năng làm chủ công nghệ.
Ông đề xuất Vinachem thành lập Trung tâm Nghiên cứu - Phát triển (R&D) của Tập đoàn, trên cơ sở nâng cấp Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam và tăng cường hợp tác với các viện, trường trong và ngoài nước, nhằm chủ động nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất.
Cũng tại Hội nghị, ông Nguyễn Phú Cường, nguyên Chủ tịch Tập đoàn Hóa chất Việt Nam cho rằng, để tạo đột phá tăng trưởng bền vững, Vinachem cần đầu tư trọng tâm vào các nhóm sản phẩm có giá trị gia tăng cao và tiềm năng lớn như lốp ô tô, pin xe điện, sơn chống ăn mòn, sơn phủ dân dụng.
Ông đề xuất đẩy mạnh ứng dụng khoa học - kỹ thuật, sử dụng hiệu quả nguồn quặng apatit cho các sản phẩm hóa chất tinh, thay vì chỉ tập trung vào phân bón truyền thống. Với lĩnh vực phân bón, ngành chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu doanh thu của Tập đoàn, Vinachem cần phát triển các dòng sản phẩm xanh, thân thiện môi trường, đáp ứng xu hướng nông nghiệp sạch và phát triển bền vững.
Theo ông Cường, đây vừa là thách thức vừa là cơ hội để Vinachem tái cấu trúc, đổi mới mô hình tăng trưởng, hướng tới mục tiêu hiện đại hóa và phát triển bền vững trong giai đoạn mới.
3.740 sáng kiến – nền tảng cho giai đoạn bứt phá 2026-2030
Theo báo cáo của Ban Kỹ thuật, giai đoạn 2021-2025, toàn hệ thống Vinachem ghi nhận 3.740 sáng kiến với giá trị làm lợi 1.620 tỷ đồng. Nhiều đơn vị đạt kết quả nổi bật trong nghiên cứu, ứng dụng và cải tiến kỹ thuật.
Giai đoạn 2026-2030, Vinachem định hướng đẩy mạnh nghiên cứu hóa chất tinh khiết, vật liệu mới, hóa chất cho điện tử – bán dẫn, công nghiệp hóa dược; đầu tư công nghệ pin – ắc quy thế hệ mới và lưu trữ năng lượng. Trí tuệ nhân tạo, tự động hóa và chuyển đổi số sẽ được áp dụng sâu trong sản xuất và quản lý.
Tập đoàn cũng sẽ thúc đẩy hợp tác quốc tế, thu hút nguồn lực chất lượng cao và xây dựng các cụm công nghiệp hóa chất tập trung theo tiêu chuẩn bền vững, kinh tế tuần hoàn.
Tại Hội nghị, Vinachem trao kỷ niệm chương và bằng khen cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Kiến tạo tương lai bằng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo
Phát biểu kết luận, Tổng Giám đốc Vinachem Nguyễn Hữu Tú khẳng định mục tiêu của Vinachem là trở thành tập đoàn hóa chất hàng đầu Đông Nam Á, đóng góp vào năng lực tự chủ quốc gia và tăng trưởng kinh tế.
Từ tháng 6/2025, Tập đoàn đã thành lập Quỹ KHCN nhằm thúc đẩy nghiên cứu và lan tỏa đổi mới sáng tạo. Năm 2026, Vinachem sẽ cử cán bộ đi đào tạo nước ngoài trong lĩnh vực hóa chất hiện đại; đồng thời mở rộng hợp tác với Đại học Bách khoa Hà Nội, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam và nghiên cứu xây dựng Trung tâm R&D của Tập đoàn.
Ông Tú nhấn mạnh: việc lấy KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm nền tảng sẽ giúp Vinachem kiến tạo tương lai bền vững, hiện đại và hội nhập sâu với chuỗi giá trị toàn cầu của ngành hóa chất.
