 |
| Đại biểu Quốc hội Huỳnh Thị Phúc đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm. Ảnh: quochoi.vn |
“Tín dụng đen” núp bóng doanh nghiệp
Theo đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi (Đoàn Bến Tre), thời gian vừa qua, tình hình tội phạm liên quan đến “tín dụng đen”, cho vay nặng lãi diễn ra rất phức tạp với nhiều thủ đoạn hết sức tinh vi. Đại biểu nêu một thực trạng là bên cho vay nặng lãi buộc bên đi vay phải sang tên quyền sở hữu nhà, tài sản hoặc quyền sử dụng đất như một biện pháp để thế chấp, cầm cố hoặc để làm tin, đến khi bên đi vay không thể trả được nợ, lãi mẹ đẻ lãi con thì các đối tượng này sẽ đi sang nhượng nhà đất, tài sản đó cho người khác mà chủ sở hữu không thể đứng ra ngăn cản được và các cơ quan chức năng rất khó trong việc thu thập chứng cứ để xử lý.
Liên quan đến vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi cũng gửi câu hỏi tới Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) về thực trạng khi người dân vay ở các ngân hàng, đến kỳ đáo hạn thì phải đi vay nóng ở bên ngoài với lãi suất cao để trả ngân hàng sau đó làm thủ tục vay lại.
Trong khi đó, đại biểu Huỳnh Thị Phúc (Đoàn Bà Rịa – Vũng Tàu) chỉ ra, các đối tượng cho vay “tín dụng đen” rất tinh vi, núp bóng dưới vỏ bọc của doanh nghiệp, cơ quan chức năng cho vay tài chính để thực hiện hoạt động cho vay không thế chấp. Đáng chú ý là họ hướng tới đối tượng là công nhân lao động tại các khu công nghiệp với thủ đoạn dụ dỗ, lôi kéo công nhân lao động vay tiền trực tiếp trên mạng xã hội hoặc núp bóng doanh nghiệp cho vay đáo hạn ngân hàng với lãi suất rất cao.
Trước thực trạng trên, đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết giải pháp đấu tranh và xử lý đối với loại tội phạm này để ngăn ngừa có hiệu quả và tiến tới xóa bỏ tình trạng như nêu trên?
Phòng ngừa, đấu tranh ngay khi mới manh nha hoạt động
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm khẳng định, 3 năm qua, lực lượng công an phối với các lực lượng có liên quan xử lý, giải quyết trấn áp mạnh mẽ loại tội phạm này đã kiềm chế và đẩy lùi được loại tội phạm này, không còn tình trạng phức tạp, công khai, lộng hành như thời gian trước đây. Tuy nhiên, tình hình vẫn tiềm ẩn phức tạp, nhất là cho vay qua Internet.
 |
| Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trả lời chất vấn. Ảnh: quochoi.vn |
Bộ trưởng Tô Lâm cho rằng, nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là do nhu cầu “tín dụng đen” trong nhân dân rất lớn. Trong khi đó, việc xử lý loại tội phạm này cũng gặp khó khăn do đối tượng dùng các thủ đoạn lách luật nên khó xác định giữa phạm vi dân sự với hình sự, nếu không thận trọng, không thể hình sự hóa quan hệ dân sự; nếu không làm tốt sẽ bỏ lọt tội phạm.
Về giải pháp đấu tranh, ngăn chặn tội phạm liên quan đến “tín dụng đen”, Bộ trưởng cho biết, sắp tới, Bộ Công an sẽ tiếp tục duy trì thế tấn công, trấn áp mạnh mẽ, tổ chức tốt công tác nắm tình hình, triển khai chuyên đề phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”, kịp thời phát hiện những địa bàn phức tạp, các cơ sở kinh doanh, doanh nghiệp, cá nhân, đối tượng, băng nhóm hoạt động “tín dụng đen”.
Đáng chú ý, theo Bộ trưởng Tô Lâm, phần lớn các tổ chức "tín dụng đen" đều có liên quan, có quan hệ với đối tượng tội phạm hình sự. Vì vậy, ngành Công an đã có giải pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm, đặc biệt là các nhóm tội phạm có tổ chức. Đây là giải pháp rất quan trọng đã thực hiện thành công và sẽ tiếp tục thực hiện.
“Bộ Công an sẽ triển khai các biện pháp nghiệp vụ phòng ngừa và đấu tranh ngay từ khi mới manh nha hoạt động, không để các đối tượng mở rộng phạm vi hoạt động”- Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, Bộ Công an cũng sẽ triển khai các giải pháp chia sẻ, kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và căn cước công dân với các Bộ, ngành để phòng chống tội phạm; trước mắt là phối hợp với NHNN, Bộ Thông tin và Truyền thông để hỗ trợ xác thực các thông tin về nhân thân của khách hàng vay vốn, giúp giảm tải, rút ngắn thời gian kiểm tra, xác minh; khắc phục, hạn chế tình trạng làm giả các giấy tờ, thông tin khách hàng để vay vốn, chiếm đoạt tài sản; hỗ trợ ngành ngân hàng triển khai các gói vay nhỏ, qua số căn cước công dân không cần thế chấp, phục vụ các nhu cầu cấp bách chính đáng.
Bộ cũng sẽ tham mưu cơ quan có thẩm quyền ban hành, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác điều tra, xử lý các hành vi liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”. Nghiên cứu phối hợp với ngành ngân hàng tham mưu cấp có thẩm quyền quy định hoạt động vay tín chấp, cho vay trực tuyến, vay qua app hiện nay.
Đồng thời, xử lý trách nhiệm đối với đơn vị, cá nhân có liên quan không chủ động phát hiện, đấu tranh, để đơn vị, địa phương khác xử lý; xử lý triệt để, nghiêm minh các vụ án liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”, nhất là các vụ án liên quan đến các cán bộ thuộc các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp tiếp tay, cung cấp vốn cho “tín dụng đen” hoạt động.
Bộ trưởng Bộ Công an cũng cho biết, Bộ đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, phối hợp cùng các cấp, các ngành cải thiện điều kiện lao động, làm việc của công nhân, giảm bớt các hoạt động phức tạp của công nhân, trong đó có hoạt động “tín dụng đen”.
 |
| Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng tham gia trả lời chất vấn. Ảnh: quochoi.vn |
Tham gia trả lời chất vấn liên quan đến vấn đề này, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, thời gian qua, NHNN đã ban hành đồng bộ quy định pháp lý về việc tổ chức tín dụng cho khách hàng vay vốn với các quy định rõ ràng về điều kiện vay vốn, khách hàng nêu rõ khoản vay và khả năng trả nợ, đồng thời thỏa thuận thời hạn trả nợ. Thực tế sẽ có trường hợp khách hàng không trả được nợ thì có thể yêu cầu gia hạn nợ, có đơn đề nghị và chứng minh khả năng trả nợ theo thời hạn mới. Để trả nợ khách hàng có thể có nhiều nguồn khác nhau, có trường hợp khách hàng vay “tín dụng đen” thì tổ chức tín dụng khó có thể biết được nguồn trả nợ từ đâu.
Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, hiện nay, mạng lưới các chi nhánh, phòng giao dịch của các tổ chức tín dụng rất đa dạng, cùng với đó là các công ty tài chính và tổ chức tài chính vi mô. Do đó, khi có nhu cầu vay vốn người dân nên tiếp cận các kênh chính thức. “Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục tăng cường thông tin tuyên truyền về vay vốn, tiếp cận tín dụng để người dân có thể tiếp cận vốn từ các kênh chính thức” – Thống đốc cho hay.
Đ. KHOA
