Theo Dự thảo, đối tượng đóng kinh phí công đoàn là cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp không hưởng 100% lương từ ngân sách nhà nước. Danh sách này bao gồm cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức chính trị – xã hội, đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Ngoài ra, tổ chức, cơ quan nước ngoài và tổ chức quốc tế tại Việt Nam có sử dụng lao động Việt Nam cũng thuộc diện phải đóng.
Mức đóng được xác định là 2% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Đối với lực lượng vũ trang, quỹ tiền lương được tính trên lương của công nhân, viên chức quốc phòng và người lao động hưởng lương tại các nhà máy, đơn vị khoa học kỹ thuật và sự nghiệp thuộc Quân đội, Công an.
Dự thảo cũng quy định rõ những trường hợp không phải đóng. Cụ thể, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đã chấm dứt hoạt động và không thành lập công đoàn cơ sở trước ngày 01/7/2025 sẽ không thuộc diện phải đóng kinh phí công đoàn.
Về phương thức nộp, các đơn vị đóng theo tháng, cùng thời điểm đóng bảo hiểm xã hội. Riêng tổ chức hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có thể lựa chọn đóng theo quý, tùy theo chu kỳ sản xuất – kinh doanh, nhưng phải đăng ký phương thức với tổ chức công đoàn.
Thời hạn nộp cũng được quy định cụ thể. Với hình thức đóng hàng tháng, hạn chót là ngày cuối cùng của tháng tiếp theo. Với hình thức đóng theo quý, thời hạn là ngày cuối cùng của tháng ngay sau quý đó. Các đơn vị có trách nhiệm nộp đầy đủ, đúng hạn. Khi tổ chức công đoàn có yêu cầu bằng văn bản, các đơn vị phải phối hợp cung cấp thông tin để phục vụ kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghĩa vụ đóng.
Về nguồn kinh phí, Nhà nước sẽ đảm bảo phần đóng cho số biên chế hưởng lương từ ngân sách, thông qua dự toán chi thường xuyên hàng năm. Các đơn vị còn lại tự bảo đảm phần đóng của mình. Đối với doanh nghiệp, khoản kinh phí công đoàn được tính vào chi phí sản xuất - kinh doanh. Đối với các tổ chức khác, kinh phí được chi từ nguồn hoạt động thường xuyên theo quy định pháp luật.
Việc ban hành nghị định nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý cho công tác tài chính công đoàn, bảo đảm tính thống nhất với các luật liên quan như Luật Công đoàn, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Bảo hiểm xã hội và Bộ luật Lao động./.
