Giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm

Tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10/2024, trả lời câu hỏi của nhà báo về các giải pháp mang tính đột phá để có thể hoàn thành mục tiêu giải ngân 95% vốn đầu tư công năm 2024, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết: Báo cáo tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ sáng nay (09/11), Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã cập nhật số liệu báo cáo Chính phủ. Giải ngân đầu tư công 10 tháng đến nay đạt trên 52%, thấp hơn khoảng hơn 4 điểm % so với con số của cùng kỳ năm ngoái (56,7%).

“Theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, chúng ta còn 3 tháng, trong đó có 2 tháng để thực hiện, 1 tháng để giải ngân những khối lượng đã thực hiện trong năm để có thời gian chỉnh lý, quyết toán. Như vậy, chúng ta có 3 tháng để giải ngân kế hoạch vốn năm 2024” - Thứ trưởng Trần Quốc Phương chỉ rõ.

Theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, những khó khăn, thách thức giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 cơ bản tiếp nối từ năm 2023.

“Khó khăn lớn nhất nổi lên trong năm 2024 là về vật liệu thông thường để phục vụ thi công các công trình lớn, đặc biệt các công trình giao thông. Chúng ta đã biết, vấn đề này liên quan không phải Luật Đầu tư công mà để giải quyết, liên quan đến rất nhiều luật khác, đặc biệt là luật về khoáng sản, cấp phép mỏ vật liệu cũng như việc cho phép bán các vật liệu thông thường phục vụ cho các công trình” - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh.

Để đạt mục tiêu giải ngân đầu tư công đạt 95%, từ nay đến hết kế hoạch năm 2024, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu nhiều giải pháp cho Thủ tướng, Chính phủ ban hành các quyết định, nghị quyết để chỉ đạo thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Một số nhóm giải pháp trọng tâm từ nay đến cuối năm gồm:

Thứ nhất, tiếp tục thực hiện các giải pháp đã kiến nghị và đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủban hành, trong đó nhấn mạnh giải pháp về đôn đốc chỉ đạo. Thủ tướng đã chỉ đạo thành lập 7 Tổ công tác của Chính phủ do các Phó Thủ tướng và 2 Bộ trưởng của Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm Tổ trưởng đi đôn đốc giải ngân. Cộng với cơ chế, các thành viên Chính phủ làm việc với các địa phương, có phân công các địa phương để đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công.

“Hai cơ chế này vẫn đang diễn ra và các thành viên cũng rất là tích cực làm việc với các địa phương” - Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho hay.

Thứ hai, về tổ chức triển khai thực hiện. Đây là nhóm giải pháp khá khó mà trách nhiệm chính thuộc về các bộ, ngành, địa phương.

“Trong quá trình thực hiện giải ngân vốn đầu tư công, các thủ tục giải ngân như thủ tục kiểm đếm, nghiệm thu khối lượng hay thủ tục về hồ sơ thanh quyết toán, đề nghị các chủ đầu tư phải làm sớm, nhanh để chúng ta có thể giải ngân được lượng vốn trong kế hoạch đang còn tồn đọng rất nhiều, nhằm đạt được mục tiêu đề ra” - Thứ trưởng Trần Quốc Phương đề nghị.

Thứ ba, về tháo gỡ khó khăn. Ngoài khó khăn về vật liệu thông thường, còn những khó khăn khác đối với một số dự án như về thủ tục, đặc biệt là các thủ tục về điều chỉnh dự án.

“Đến nay đã gần cuối năm, dự án nào đang trong quá trình thủ tục điều chỉnh thì phải kết thúc ngay để tiếp tục thực hiện nếu không sẽ bị chậm tiến độ. Thứ hai là thủ tục điều chỉnh về kế hoạch. Hiện nay, luật đã cho phân cấp rất nhiều, các bộ, ngành, địa phương phải triển khai, rà soát ngay kế hoạch vốn của mình để có thể điều chỉnh phù hợp. Dự án nào chậm giải ngân thì có thể điều chỉnh sang các dự án giải ngân tốt để sử dụng hết tổng vốn trong kế hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ giao” - Thứ trưởng Trần Quốc Phương nêu rõ.

Thứ tư, tăng cường kỷ luật, kỷ cương về đầu tư công, đặc biệt là đẩy mạnh áp dụng công nghệ thông tin để quản lý công tác đầu tư công nhanh nhất và hiệu quả nhất.

Về giải pháp đột phá, lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh, ở đây là thể chế. Luật Đầu tư công đang được sửa đổi và đang trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8 này, kèm theo đó là các luật khác như luật sửa đổi 4 luật liên quan đến đầu tư.

“Các đột phá về thể chế này ngay trong năm nay chưa có tác dụng và cần phải có hiệu lực của luật. Hy vọng sang năm sẽ có hiệu lực hơn, trong đó sẽ giải quyết một số vấn đề vướng mắc, tồn đọng trong quá khứ. Chúng tôi đã báo cáo Chính phủ trình cấp có thẩm quyền cho phép đối với những dự án còn vướng mắc về mặt pháp lý, đặc biệt là các dự án BT chuyển tiếp, sẽ tổng hợp, nghiên cứu, rà soát để phân nhóm các loại dự án và trình Quốc hội bằng một nghị quyết để tháo gỡ” - Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhấn mạnh, đồng thời khẳng định: “Trong năm tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp với các bộ, ngành khẩn trương rà soát và báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để tháo gỡ các vướng mắc này”./.