Lý giải cho việc thông qua Đề án trên, Sở Giao thông vận tải (GTVT) Hà Nội chỉ rõ, tốc độ tăng phương tiện giao thông hiện rất lớn (10%/năm với ô tô); trong khi đó, kết cấu hạ tầng đường bộ chỉ tăng 3 - 4%/năm, quỹ đất dành cho giao thông hằng năm tăng chưa đến 1%. Rõ ràng, hạ tầng giao thông chưa tương xứng với sự phát triển phương tiện, dẫn đến ùn tắc giao thông ngày càng gia tăng. Đặc biệt, tình trạng ô nhiễm môi trường đáng báo động với khí thải của phương tiện giao thông chiếm đến 70%. Do đó, việc giảm dần và tiến tới cấm xe máy vào nội thành là để khắc phục tình trạng ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường.
Tuy nhiên, bà Trần Thị Kim Ðăng (Trường Đại học GTVT Hà Nội) nêu quan điểm, việc cấm xe máy hoạt động ở khu vực nội đô sẽ rất khó thực hiện. Xét về mặt lý thuyết, cấm xe máy phải có giao thông công cộng để thay thế. Nhưng hiện nay, phương tiện công cộng còn hạn chế, các điểm nút giao thông công cộng, nhà chờ xe buýt phân bố rất xa nơi dân ở. Trong khi đó, người dân chưa có thói quen đi bộ với khoảng cách xa.
Bên cạnh những ý kiến còn băn khoăn, không ít chuyên gia bày tỏ sự đồng tình với chủ trương của HĐND TP. Hà Nội. Chuyên gia cao cấp Bộ GTVT Hà Ngọc Trường cho rằng, xây dựng lộ trình để giảm xe máy và tiến tới cấm hẳn phương tiện này vào nội đô là rất cần thiết, bởi khi chuyển đổi sang các phương tiện giao thông khác như: xe buýt, tàu điện ngầm hay xe điện, giao thông ở Hà Nội mới thông thoáng, hiện đại và không bị ùn tắc.
Tương tự, Trưởng bộ môn Quy hoạch và Quản lý GTVT (Đại học GTVT Hà Nội), TS. Đinh Thị Thanh Bình nhận định, cứ để xe máy, ô tô tăng tự nhiên như hiện nay, chỉ 7 - 8 năm nữa, Hà Nội sẽ không còn đường để đi.
Hơn nữa, theo các chuyên gia, việc chuyển đổi này đã được nhiều nước thực hiện thành công như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore... “Nhiều nước trong khu vực như Myanmar, Indonesia hay Trung Quốc chỉ đưa ra lộ trình từ 5 - 10 năm để cấm xe máy. Còn tại Việt Nam, người dân Hà Nội có 13 năm để thay đổi thói quen đi lại, khi có được cơ sở hạ tầng tốt thì sẽ dừng hoạt động của xe máy” - Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Vũ Văn Viện phân tích.
Tuy nhiên, chủ trương này sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng triệu người dân phải đi lại, làm ăn bằng phương tiện xe máy. Bởi vậy, Hà Nội cần có những giải pháp đồng bộ, bắt đầu từ việc quy hoạch lại hệ thống giao thông. “Chính quyền Hà Nội nên sử dụng các biện pháp hành chính, kinh tế để hạn chế xe cá nhân, nhưng vẫn tạo thuận lợi cho người dân đi lại. Nếu Hà Nội nâng cao chất lượng vận tải hành khách công cộng, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân thì việc hạn chế phương tiện cá nhân mới khả thi” - TS. Đàm Thị Thanh Bình khuyến nghị.
Được biết, để có thể biến chủ trương trên thành hiện thực, trong thời gian tới, TP. Hà Nội sẽ phát triển giao thông công cộng và giảm dần phương tiện giao thông cá nhân trên một số tuyến đường. Hiện nay, Hà Nội đang tập trung xây dựng theo quy hoạch 8 tuyến đường sắt đô thị; đầu tư các tuyến xe buýt nhanh (BRT); xây dựng đề án mở rộng mạng lưới, nâng cao chất lượng xe buýt tạo điều kiện để người dân tiếp cận với xe buýt thuận tiện hơn; phát triển mạng lưới điểm đỗ, các điểm giao thông tĩnh để phục vụ kết nối giao thông cá nhân với phương tiện giao thông công cộng...
LÊ HÒA
Theo tuần Báo ra ngày 20-7-2017