Hành động vì sự phát triển bền vững

Nâng cao vai trò và trách nhiệm của các Nghị viện

Tại Đại hội đồng IPU - 132, các nghị sỹ đã tham gia thảo luận về chủ đề “Các mục tiêu phát triển bền vững: Biến lời nói thành hành động”. Đây là chủ đề hết sức quan trọng được IPU thảo luận vào đúng thời điểm chuẩn bị kết thúc 15 năm (2000 - 2015) thực hiện các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDG) và Liên hợp quốc đang thảo luận để chuẩn bị thông qua một Chương trình nghị sự về phát triển cho giai đoạn sau 2015.

Điều hành các phiên thảo luận chung của Đại hội đồng, Chủ tịch IPU - 132, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Sinh Hùng đề nghị, các đại biểu tập trung thảo luận về vai trò, nhiệm vụ và những biện pháp của các Quốc hội và Nghị viện để thực sự “biến lời nói thành hành động”, “thực hiện những mục tiêu phát triển bền vững và đưa ra thông điệp thể hiện sự cam kết mạnh mẽ của cộng đồng các Nghị viện trên thế giới trong việc thực hiện có hiệu quả các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) trong 15 năm tới”. Tại các phiên họp, các ý kiến thảo luận đều nhất trí cho rằng cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Nghị viện các nước cũng như nâng cao vai trò và trách nhiệm của Nghị viện trong việc thúc đẩy thực hiện mục tiêu SDGs, thông qua việc thể chế hóa bằng luật pháp, nâng cao nhận thức và huy động nguồn lực của xã hội và người dân, huy động nguồn lực, ngân sách, tài chính và kỹ thuật cho việc thực hiện, giám sát hiệu quả các nội dung của SDGs. Trên cơ sở đó, các đại biểu đã đề xuất, kiến nghị các vấn đề, lĩnh vực trọng tâm cũng như đưa ra các giải pháp của nước mình nhằm thực hiện mục tiêu SDGs, tập trung vào các vấn đề như: Tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường, quan tâm đến phụ nữ và trẻ em…

Cũng tại Đại hội đồng, các Ủy ban đã dành thời gian thảo luận nhiều chủ đề quan trọng về vai trò của Nghị viện trong các vấn đề về hòa bình và an ninh, phát triển kinh tế, an ninh mạng, dân chủ, nhân quyền, bình đẳng giới, quản trị nước, chống khủng bố, luật pháp quốc tế, chủ quyền quốc gia, quyền con người, bình đẳng giới, chăm sóc sức khỏe của bà mẹ và trẻ em…

Đặc biệt, diễn ra vào đúng dịp kỷ niệm 70 thành lập Liên Hợp Quốc, 30 năm ra đời Hội nghị Nữ nghị sỹ, 25 năm thực hiện Công ước về quyền trẻ em và 20 năm Tuyên bố về Chương trình hành động Bắc Kinh…, Đại hội đồng IPU - 132 đã tập trung trao đổi về vai trò của Quốc hội và Nghị viện trong việc thúc đẩy thực hiện những lĩnh vực quan trọng này.

Dấu ấn Việt Nam

Với vai trò là nước chủ nhà, Nghị viện thành viên của IPU, Việt Nam đã gây ấn tượng tốt đẹp với các đại biểu quốc tế về công tác chuẩn bị tổ chức Đại hội đồng IPU - 132. Cùng với đó, đoàn đại biểu Việt Nam đã tham gia đầy đủ, tích cực; chủ động đóng góp có trách nhiệm tại các phiên họp toàn thể, các cuộc họp của các Ủy ban. Nhiều sáng kiến, đề xuất thiết thực của các đại biểu Việt Nam đã nhận được sự đồng thuận cao của các đoàn. Đặc biệt, sáng kiến của Quốc hội Việt Nam về quản trị nguồn nước đã thu hút được sự quan tâm của các đại biểu. Với chủ đề “Định hình cơ chế mới về quản trị nguồn nước”, Việt Nam kiến nghị các Nghị viện thành viên IPU hoàn thiện luật pháp, phân bổ ngân sách thỏa đáng, có các chính sách khuyến khích quản lý và sử dụng nguồn nước theo hướng bền vững; xây dựng khung thể chế và chương trình hành động phát triển nguồn nhân lực cho công tác quản trị nguồn nước và nâng cao nhận thức cộng đồng trong vấn đề này. Ngoài ra, các Nghị viện cũng cần thúc đẩy đạt được các thỏa thuận song phương và đa phương giữa các nước có chung nguồn nước để cùng sử dụng và giải quyết các bất đồng phát sinh; phê chuẩn và giám sát thực hiện các công ước, điều ước quốc tế liên quan đến khai thác, sử dụng và bảo vệ nguồn nước…

Ủy ban Thường trực về Phát triển bền vững, Tài chính và Thương mại đã tiến hành thảo luận về chủ đề trên với nhiều ý kiến đóng góp phong phú. Các ý kiến đều nhấn mạnh đến yếu tố trung tâm của con người trong quản trị, sử dụng hiệu quả và bền vững nguồn nước; chia sẻ quan ngại về tác động nghiêm trọng của tình trạng khan hiếm nước đối với cuộc sống của người dân và quá trình phát triển; khẳng định sự cần thiết phải tuân thủ luật pháp quốc tế, các thỏa thuận và công ước về nước đã được ký kết, đặc biệt là Công ước 1997 về Luật Sử dụng các nguồn nước liên quốc gia… Trên cơ sở các ý kiến thảo luận, tại phiên làm việc ngày 31/3, Ủy ban Thường trực về Phát triển bền vững, Tài chính và Thương mại đã nhất trí thông qua Dự thảo Nghị quyết “Định hình cơ chế mới về quản trị nguồn nước: Thúc đẩy hành động của Nghị viện về vấn đề nước” với số phiếu đồng thuận tuyệt đối.

Tại Ủy ban Thường trực về Hòa bình và An ninh quốc tế, khi thảo luận về Dự thảo Nghị quyết “Chiến tranh mạng - mối đe dọa nghiêm trọng đối với hòa bình và an ninh thế giới”, các đại biểu đã thống nhất cao về sự cần thiết trong việc hoàn thiện một công ước quốc tế về mạng Internet, nhằm ngăn chặn các thế lực khủng bố sử dụng Internet để thực hiện tội ác của mình, đặc biệt là việc quyên góp tiền cho các hoạt động khủng bố, chiêu mộ và đầu độc cộng đồng bằng những ý tưởng bạo lực. Đáng chú ý, đề xuất của đoàn Việt Nam về việc bổ sung nội dung chống chiến tranh mạng vào cơ chế thảo luận và kiểm soát của Liên Hợp Quốc đã nhận được sự ủng hộ của các đoàn. Dự thảo Nghị quyết “Chiến tranh mạng - mối đe dọa nghiêm trọng đối với hòa bình và an ninh thế giới” cũng đã được thông qua với sự đồng thuận cao của các thành viên Ủy ban.

Bên cạnh đó, tại các sự kiện như Hội nghị Nữ nghị sỹ; Diễn đàn Nghị sỹ trẻ, Hội nghị Hiệp hội các Tổng thư ký Nghị viện; Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập cơ chế Hội nghị Nữ nghị sỹ; Hướng tới tầm nhìn Bắc Kinh... Việt Nam cũng đã đưa ra một số kiến nghị về việc tiếp tục thực hiện Tuyên bố Hành động Bắc Kinh như nâng cao tỷ lệ phụ nữ tham chính, nâng cao khả năng tiếp cận của phụ nữ, phân bổ nguồn lực hợp lý cho bình đẳng giới, xóa bỏ bạo lực với phụ nữ, trẻ em, lồng ghép giới trong toàn bộ các mục tiêu phát triển bền vững…

Tại cuộc họp báo chiều ngày 01/4, Chủ tịch IPU - 132, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Sinh Hùng cho biết, toàn bộ chương trình Đại hội đồng IPU - 132 đã diễn ra suôn sẻ, đúng thời gian, thủ tục, trình tự trên cơ sở đầy trách nhiệm, hợp tác. Chủ đề chung của phiên họp nhận được sự nhất trí cao của tất cả các Nghị viện, nghị sĩ. Các nghị sĩ đã trao đổi sôi nổi, đóng góp thẳng thắn vào chủ đề này. Đại hội đồng cũng đã thông qua 4 Dự thảo Nghị quyết gồm: Dự thảo Nghị quyết về chiến tranh mạng; quản trị nguồn nước; luật pháp quốc tế trong vấn đề chủ quyền quốc gia và quyền con người; về chủ đề khẩn cấp. Đặc biệt, tại phiên bế mạc vào cuối giờ chiều ngày 01/4, Đại hội đồng IPU - 132 đã thông qua Tuyên bố Hà Nội.

Chủ tịch IPU Saber Chowdhury khẳng định, Tuyên bố Hà Nội đúng với ý nghĩa của nó, đó là được soạn thảo, thông qua tại Hà Nội sẽ là di sản, đóng góp của Việt Nam cho toàn thế giới. IPU sẽ trình văn kiện này lên Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York. Trở về nước, mỗi Nghị viện sẽ thực hiện tốt hơn những cam kết được thể hiện tại Hà Nội.