Hình thành lối sống xanh gắn với giá trị văn hóa truyền thống

Theo Bộ VHTTDL, việc ban hành Bộ tiêu chí này nhằm tạo công cụ định hướng và thước đo cụ thể cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong việc thực hiện các hoạt động văn hóa gắn với mục tiêu phát triển bền vững. Bộ tiêu chí không chỉ là khung hướng dẫn, mà còn là động lực lan tỏa giá trị sống xanh, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, hài hòa giữa bảo tồn và phát triển.

Việc áp dụng các tiêu chí được kỳ vọng sẽ giúp nâng cao nhận thức và trách nhiệm xã hội, hình thành thói quen, hành vi ứng xử văn minh, có trách nhiệm với môi trường, di sản và cộng đồng. Đồng thời, tạo cơ chế để các hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn kết chặt chẽ với phát triển du lịch xanh, đảm bảo hài hòa giữa lợi ích trước mắt và lâu dài.

Bộ tiêu chí cũng được xác định là căn cứ để cơ quan quản lý nhà nước đánh giá hiệu quả công tác văn hóa, thể thao và du lịch tại địa phương, làm cơ sở cho việc khen thưởng, nhân rộng mô hình hay, cách làm hiệu quả.

Bộ tiêu chí gồm ba lĩnh vực chính: Lễ hội - Di sản văn hóa - Du lịch, trong đó mỗi lĩnh vực đều có chuẩn mực chung và các nhóm tiêu chí cụ thể.

Đối với lĩnh vực lễ hội, mục tiêu là xây dựng môi trường lễ hội văn minh, an toàn, giàu bản sắc, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và cảnh quan di tích. Các nhóm tiêu chí bao gồm: quản lý và tổ chức; bảo vệ môi trường và cảnh quan; bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa bền vững; ứng xử văn hóa và lối sống xanh.

Trong lĩnh vực di sản văn hóa, Bộ tiêu chí nhấn mạnh việc quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản theo hướng bền vững, gìn giữ tối đa yếu tố gốc, đồng thời gắn kết bảo tồn với phát triển du lịch xanh và kinh tế - xã hội. Tiêu chí cụ thể gồm: quy hoạch, bảo quản và tu bổ; khai thác, phát huy giá trị gắn với lối sống xanh; nâng cao nhận thức cộng đồng.

Đối với lĩnh vực du lịch, trọng tâm là phát triển du lịch xanh, có trách nhiệm với môi trường và xã hội, khai thác hợp lý tài nguyên để vừa đáp ứng nhu cầu của du khách, vừa bảo tồn giá trị cho thế hệ tương lai. Các tiêu chí cụ thể bao gồm: phát triển sản phẩm du lịch xanh; tiêu chí cho cơ sở kinh doanh du lịch (lữ hành, lưu trú, vận tải, dịch vụ...); hành vi và trách nhiệm của khách du lịch.

Có thể thấy, việc ban hành Bộ tiêu chí thể hiện quyết tâm của Bộ VHTTDL trong thực hiện Chiến lược phát triển văn hóa gắn với tăng trưởng xanh, góp phần cụ thể hóa chủ trương của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường, giữ gìn bản sắc dân tộc.

Bộ tiêu chí không chỉ định hướng hành động cho các cơ quan quản lý, mà còn kêu gọi sự tham gia tích cực của người dân, cộng đồng và doanh nghiệp - những chủ thể trực tiếp tạo nên hệ sinh thái văn hóa sống xanh của Việt Nam trong thời kỳ mới./.