Toàn cảnh Tọa đàm. Ảnh: HUY THÀNH
Phát biểu khai mạc, PGS.TS Nguyễn Đình Hòa - Phó giám đốc Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán - nhấn mạnh: Nợ xấu và sở hữu chéo không chỉ là vấn đề quan trọng của riêng các TCTD mà còn là nguyên nhân gây cản trở mọi hoạt động của nền kinh tế. Nợ xấu đã, đang và sẽ tiếp tục tác động tiêu cực đến việc lưu thông dòng vốn vào nền kinh tế. Để giải quyết vấn đề này, thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta đã có những chỉ đạo quyết liệt, trong đó có việc tăng cường vai trò của các cơ quan thanh tra, giám sát, kiểm toán.
Nhận thức rõ vai trò quan trọng của KTNN trong việc đánh giá hiệu quả tái cơ cấu ngân hàng và kiểm soát, xử lý nợ xấu, KTNN đã Tổ chức Tọa đàm Nợ xấu và sở hữu chéo tại các TCTD và vai trò của KTNN. Tọa đàm là dịp để các kiểm toán viên nhà nước tiếp tục trao đổi kinh nghiệm nghề nghiệp, từ đó đi đến thống nhất chung trong toàn Ngành về kiểm toán đối với vấn đề nợ xấu, sở hữu chéo tại các ngân hàng thương mại.
Đại biểu trình bày tham luận. Ảnh: HUY THÀNH
Các tham luận cho biết, 03 năm liên tiếp gần đây, KTNN đã thực hiện 03 cuộc kiểm toán việc thực hiện Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015” tại nhiều ngân hàng thương mại, trong đó chỉ rõ nhiều bất cập trong công tác xử lý nợ xấu, sở hữu chéo của các ngân hàng. Cụ thể, đến 31/12/2015, tính đầy đủ cả nợ tồn đọng tại Công ty quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC), nợ được cơ cấu lại, nợ chưa chuyển nhóm nợ xấu theo kết luận của thanh tra Ngân hàng Nhà nước, số nợ xấu là 476,9 nghìn tỷ đồng, chiếm 8,9% tổng dư nợ. Số liệu báo cáo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chưa phản ánh đúng thực chất tình hình nợ xấu của các TCTD. Hầu hết các TCTD được kiểm toán còn có tình trạng phân loại nhóm nợ chưa đúng quy định của NHNN. Việc xử lý nợ xấu chưa thực chất. VAMC chưa chủ động xử lý nợ xấu mà chủ yếu thông qua các TCTD bán nợ tự thực hiện với kết quả thấp…
Bên cạnh đó, trong suốt giai đoạn 2011-2015, kết quả kiểm toán tại các ngân hàng thương mại cho thấy, quỹ dự phòng rủi ro tín dụng gia tăng; tỷ lệ lợi nhuận trên doanh thu giảm; rủi ro thanh khoản, kỳ hạn, rủi ro đổ vỡ hệ thống ngân hàng tiềm ẩn do nợ xấu chưa được kiểm soát… Qua kiểm toán, KTNN cũng đã điều chỉnh số liệu chủ yếu tăng trích lập dự phòng rủi ro, giảm lãi dự thu và giảm lợi nhuận, đánh giá tính tuân thủ quy định, quy chế tín dụng, an toàn tại các ngân hàng thương mại, đặc biệt làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể có vi phạm các quy định về hoạt động tín dụng.
Đối với vấn đề sở hữu chéo, kết quả kiểm toán cho biết, nhiều ngân hàng vi phạm các quy định của NHNN về tỷ lệ sở hữu. Đến 31/12/2015, toàn hệ thống vẫn còn 03 cặp ngân hàng sở hữu lẫn nhau; 06 TCTD có sở hữu trên 5% cổ phần các TCTD khác, 07 TCTD có cổ đông là các tổ chức kinh tế sở hữu cổ phần trên 15% vốn điều lệ và 08 ngân hàng thương mại nắm giữ cổ phần hơn 02 TCTD…
Thông qua kết quả kiểm toán, KTNN đã đưa ra những kiến nghị đối với các cơ quan quản lý nhà nước và các ngân hàng thương mại nhằm kiểm soát chặt chẽ đối với hoạt động tín dụng, hạn chế tình trạng nợ xấu và sở hữu chéo của các TCTD.Trên cơ sở các tham luận, các đại biểu đã cùng nhau thảo luận tập trung vào các vấn đề: trọng yếu kiểm toán, vai trò của KTNN trong việc đưa ra những cảnh báo đối với các TCTD…
“Với tinh thần làm việc khẩn trương, khoa học, Tọa đàm đã hoàn thành nội dung chương trình đề ra. Các tham luận cũng như ý kiến phát biểu tại Tọa đàm là cơ sở để KTNN tham khảo trong quá trình xây dựng kế hoạch kiểm toán việc thực hiện các giải pháp tái cơ cấu ngân hàng gắn với xử lý nợ xấu thời gian tới”- Kiểm toán trưởng KTNN chuyên ngành VII Phạm Thanh Sơn kết luận.
THÀNH ĐỨC
