Hơn 13.700 dự án vi phạm về quy định thời gian quyết toán
Năm 2023, cả nước có 72.468 dự án đã hoàn thành (DAHT) cần thực hiện thủ tục quyết toán. Trong đó, dự án đã phê duyệt quyết toán là 45.668 dự án (chiếm 63%); dự án chưa phê duyệt quyết toán là 26.800 dự án (chiếm 37%).
Tuy nhiên, có tới 13.716 dự án vi phạm quy định thời gian quyết toán, chiếm 18,9% DAHT. Trong đó, vi phạm thời gian phê duyệt quyết toán là 5.760 dự án, vi phạm thời gian thẩm tra là 2.009 dự án, vi phạm thời gian lập hồ sơ quyết toán là 5.947 dự án.
Nhận xét về tình hình quyết toán các DAHT năm 2023, báo cáo từ Bộ Tài chính cho biết, so với năm 2022, số lượng DAHT năm 2023 tăng 2.425 dự án; số lượng dự án đã được phê duyệt quyết toán tăng 500 dự án; tổng giá trị đề nghị quyết toán tăng 35.708 tỷ đồng. Tuy nhiên, giá trị giảm trừ sau quyết toán giảm 3.187 tỷ đồng.
Xét về giá trị, có 45.668 dự án đã được phê duyệt quyết toán năm 2023 với tổng mức đầu tư (TMĐT) trên 438.683 tỷ đồng; tổng giá trị đề nghị phê duyệt quyết toán trên 354.898 tỷ đồng, chiếm 80,9% TMĐT; tổng giá trị được phê duyệt quyết toán trên 352.719 tỷ đồng, chiếm 80,4% TMĐT.
Có 8.807 DAHT đã nộp hồ sơ quyết toán nhưng chưa thẩm tra, phê duyệt với TMĐT trên 250.978 tỷ đồng; tổng giá trị vốn đã thanh toán trên 171.763 tỷ đồng, chiếm 68,4% TMĐT. 17.993 DAHT chưa nộp hồ sơ quyết toán với TMĐT trên 417.469 tỷ đồng; tổng giá trị vốn đã thanh toán trên 302.671 tỷ đồng, chiếm 72,5% TMĐT.
Theo thống kê của Bộ Tài chính, số vốn đầu tư công còn lại phải bố trí đến thời điểm báo cáo là trên 31.288 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương (NSTƯ) trên 3.996 tỷ đồng.
Một số đơn vị có vốn lớn phải bố trí đến thời điểm báo cáo: Bộ Giao thông vận tải (2.861 tỷ đồng), Quảng Ninh (2.570 tỷ đồng), Hà Nội (2.325,1 tỷ đồng), Hải Phòng (1.267 tỷ đồng)...
Ông Dương Bá Đức - Vụ trưởng Vụ Đầu tư, Bộ Tài chính - cho biết, việc các đơn vị chưa ưu tiên bố trí đủ vốn đầu tư công cho dự án có sử dụng vốn đầu tư công đã hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng, đặc biệt là các dự án đã được phê duyệt quyết toán vốn đầu tư DAHT là vi phạm các quy định tại Luật Đầu tư công và Nghị quyết số 973/2020/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn NSNN giai đoạn 2021 - 2025, Quyết định số 26/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều Nghị quyết số 973/2020/UBTVQH14.
Cần công khai và xử phạt chủ đầu tư, nhà thầu vi phạm
Ông Dương Bá Đức nhấn mạnh: việc nhiều DAHT nhưng chưa hoàn thiện thủ tục, hồ sơ để quyết toán đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả của nguồn vốn đầu tư công. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng giải ngân chậm.
Để đảm bảo công tác quyết toán được thực hiện theo đúng quy định, Bộ Tài chính đã kiến nghị các Bộ, cơ quan Trung ương, ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các tập đoàn, tổng công ty nhà nước (Tập đoàn Điện lực Việt Nam; Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam) chỉ đạo các đơn vị có liên quan thực hiện nghiêm các quy định trong việc lập, thẩm tra, phê duyệt quyết toán đúng thời hạn.
Đồng thời, xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm của tập thể, cá nhân không thực hiện đúng quy định về thời gian quyết toán (chậm lập, chậm nộp báo cáo quyết toán và chậm thẩm tra, phê duyệt quyết toán).
Các đơn vị cần kiên quyết áp dụng các chế tài xử lý theo quy định như: Công khai danh sách chủ đầu tư vi phạm thời gian nộp quyết toán; thực hiện xử phạt vi phạm hành chính chủ đầu tư vi phạm thời gian nộp quyết toán; đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ, bình xét thi đua của cá nhân, tổ chức thực hiện công tác quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành.
Các đơn vị cần chỉ đạo chủ đầu tư khẩn trương lập hồ sơ quyết toán 5.947 DAHT chậm lập hồ sơ báo cáo quyết toán và cơ quan thẩm tra, phê duyệt khẩn trương thẩm tra, phê duyệt 2.009 dự án vi phạm thời gian thẩm tra, phê duyệt. Đồng thời, rà soát số vốn đầu tư công còn lại phải bố trí của các dự án đã hoàn thành so với giá trị quyết toán được duyệt hoặc giá trị đề nghị quyết toán hoặc giá trị khối lượng hoàn thành được nghiệm thu.
Bộ Tài chính cũng đề nghị các đơn vị công khai danh sách các nhà thầu vi phạm thời gian lập hồ sơ quyết toán trên Báo Đấu thầu, Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để thông báo cho các chủ đầu tư, ban quản lý dự án biết các nhà thầu vi phạm thời gian lập hồ sơ quyết toán hợp đồng. Không để nhà thầu có vi phạm quy định về thời gian lập hồ sơ quyết toán được tham gia đấu thầu dự án, gói thầu mới theo quy định...
Các Bộ, ngành, địa phương, đơn vị phải quyết liệt triển khai đúng quy định, không để xảy ra tình trạng chậm, muộn quyết toán, từ đó, thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn đầu tư công./.