Quý IV phải tăng ít nhất 9,5%
Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), GDP quý III/2025 tăng 8,23% - mức cao thứ hai trong giai đoạn 2011-2025, chỉ sau quý III/2022 (14,38%). Tính chung 9 tháng, GDP tăng 7,85% - mức tăng cao thứ hai trong hơn một thập kỷ, chỉ sau năm 2022 - thời điểm nền kinh tế phục hồi mạnh sau đại dịch.
Dù kết quả rất đáng ghi nhận, Cục trưởng Cục Thống kê Nguyễn Thị Hương cho biết, để đạt mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% cho cả năm, GDP quý IV phải tăng từ 9,5% đến 10,2% - một thách thức không nhỏ. Theo bà Hương, kịch bản hiện tại mới “chạm” mức 8% nếu nỗ lực tối đa, trong khi những biến động bên ngoài và áp lực trong nước vẫn hiện hữu.
Bối cảnh toàn cầu còn nhiều bất định: Tăng trưởng kinh tế thế giới chậm lại, thương mại quốc tế tiềm ẩn rủi ro khi Mỹ áp thêm thuế đối ứng với một số mặt hàng Việt Nam; biến động tỷ giá và giá năng lượng tiếp tục đẩy chi phí sản xuất lên cao. Lạm phát tại các nền kinh tế lớn chưa được kiểm soát hoàn toàn, kéo theo cầu tiêu dùng yếu đi. Trong nước, áp lực giá cả gia tăng, đặc biệt là giá nhà ở thuê tăng 7,3% trong 9 tháng - cao gấp đôi mức tăng CPI chung; chi phí vận chuyển và nguyên vật liệu leo thang theo mùa vụ.
Ngoài ra, thiên tai có thể tác động đến nông nghiệp - khu vực vốn đóng vai trò “bộ đệm” cho nền kinh tế trong bối cảnh biến động. IMF cảnh báo, chính sách thuế quan mới của Mỹ sẽ lan tỏa mạnh hơn trong quý IV khi đơn hàng xuất khẩu bắt đầu phản ánh chi phí tăng, có thể khiến GDP giảm 0,5-0,7 điểm phần trăm nếu không được bù đắp bằng đầu tư công và tiêu dùng nội địa.
Các tổ chức quốc tế như WB, ADB, OECD đều dự báo tăng trưởng Việt Nam có thể chậm lại trong quý cuối năm, do căng thẳng thương mại và dòng vốn quốc tế dịch chuyển. Việc Fed duy trì lãi suất cao khiến áp lực tỷ giá và vốn đầu tư nước ngoài gia tăng, ảnh hưởng tới mục tiêu tăng trưởng của Việt Nam.
Dồn sức cho “bước chạy đà” cuối năm
Phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 13 khóa XIII, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Quý IV/2025 không chỉ là chặng cuối của năm mà còn là bước chạy đà quan trọng để bước vào giai đoạn phát triển mới 2026-2030, với mục tiêu cao hơn, yêu cầu khắt khe hơn.”
Tinh thần ấy được cụ thể hóa trong kết luận Hội nghị Chính phủ với địa phương tháng 9/2025, khi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu toàn hệ thống hành động theo phương châm “tăng tốc, bứt phá”.
Ba trọng tâm được xác định gồm: Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, phấn đấu tăng trưởng 8,3 - 8,5%; đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong tất cả các ngành, lĩnh vực, địa phương; đẩy mạnh giải quyết khó khăn, vướng mắc, vận hành đồng bộ, hiệu quả chính quyền địa phương 2 cấp, tạo mọi thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Theo Cục trưởng Nguyễn Thị Hương, trọng tâm lúc này là phải có giải pháp mạnh, quyết liệt, kịp thời để tăng tốc giải ngân, nhất là với các dự án quan trọng quốc gia; đồng thời, tạo môi trường cạnh tranh, minh bạch để thu hút đầu tư công nghệ cao, thúc đẩy năng suất và đổi mới sáng tạo. Song song với đó, cần đẩy mạnh xúc tiến thương mại số, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, khai thác thị trường trong nước thông qua thương mại điện tử và logistics hiện đại.
Tạo nền vững cho giai đoạn 2026-2030
PGS,TS. Trần Hoàng Ngân cho rằng, Chính phủ cần tập trung hoàn thiện thể chế, trình Quốc hội sửa các luật và nghị quyết quan trọng, tạo nền tảng pháp lý cho giai đoạn 2026-2030 - thời kỳ hướng tới tăng trưởng nhanh và bền vững. Song song với đó, cần xử lý nhanh các dự án tồn đọng, tắc nghẽn; khai thác hiệu quả tài sản công và đất công thông qua đấu giá công khai, tạo nguồn lực mới cho tăng trưởng.
Ông cũng nhấn mạnh vai trò của kích cầu tiêu dùng và du lịch, coi đây là động lực ngắn hạn nhưng có tác động lan tỏa mạnh. “Nếu làm tốt, đồng bộ các giải pháp, GDP hoàn toàn có thể tăng bền vững trên 8%”, ông nói.
Bà Mariam Sherman, Giám đốc WB tại Việt Nam, Campuchia và Lào, đánh giá Việt Nam có dư địa tài khóa dồi dào nhờ tỷ lệ nợ công thấp. Nếu đầu tư công được triển khai hiệu quả, không chỉ giúp hoàn thiện hạ tầng, tạo thêm việc làm, mà còn mở đường cho phát triển kinh tế xanh, năng lượng sạch và vốn con người. Tuy nhiên, bà lưu ý, Việt Nam cần thúc đẩy cải cách mạnh mẽ hơn nữa, củng cố dịch vụ thiết yếu và đa dạng hóa thương mại để duy trì tăng trưởng dài hạn.
“Việt Nam không thể tăng trưởng bằng con đường gia tăng quy mô hàng hóa xuất khẩu như thời gian vừa qua, mà phải chuyển hướng sang tăng giá trị gia tăng tạo ra trong nước. Đó chính là việc tăng vị thế của Việt Nam, phải tham gia và nắm giữ được các khâu có giá trị gia tăng cao trong chuỗi giá trị toàn cầu. Đây là vấn đề cốt lõi để xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ và khai thác hiệu quả nội lực”.
GS,TS. Hoàng Văn Cường - Ủy viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội
Giới chuyên gia đồng thuận rằng, để đạt mục tiêu năm 2025 và tạo đà cho giai đoạn mới, Việt Nam phải tiếp tục tái cơ cấu mô hình tăng trưởng, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu thâm dụng lao động, chuyển sang nền kinh tế dựa trên công nghệ, đổi mới sáng tạo và năng lượng sạch. Ba trụ cột cần được giữ vững là: FDI ổn định - tiêu dùng nội địa bền vững - đầu tư công hiệu quả./.
.jpeg "Tăng tốc, bứt phá thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 2025")
