Nam Phi: Cáo buộc tham nhũng gia tăng tại các tỉnh

Western Cape - tham nhũng tràn lan

Trình bày Báo cáo về kết quả các cuộc kiểm toán Chính phủ trong giai đoạn 2019-2020, Tổng Kiểm toán Nhà nước Kimi Makwetu cho biết, trong số 257 chính quyền địa phương được kiểm toán trên cả nước, chỉ có 20 đơn vị nhận kết quả kiểm toán sạch.

Theo người đứng đầu Ban Giám sát hiệu quả hoạt động địa phương của chính quyền tỉnh Western Cape, những báo cáo về cáo buộc tham nhũng gia tăng ngày càng nhiều khi tới gần các giai đoạn bầu cử. Được biết, trong năm tới, các cuộc bầu cử ở cấp chính quyền địa phương dự kiến sẽ được tổ chức trong khoảng thời gian từ tháng 8 đến tháng 11/2021. Song có nhiều ý kiến cho rằng, lấy giai đoạn bầu cử nhạy cảm ra làm lá chắn chỉ là sự ngụy biện, vấn đề gian lận và tham nhũng vốn ăn sâu vào hoạt động của các cơ quan Chính phủ tại Western Cape.

Thành viên của Ủy ban Giám sát Quốc hội - ông Danville Smith - nhận định rằng: “Sự gia tăng các trường hợp cáo buộc tham nhũng là khá đột biến song không có gì bất ngờ. Đây không phải là lần đầu tiên và cũng chưa phải là lần cuối cùng chúng ta nghe đến điều này. Việc này thường xuyên lặp lại song song với sự gia tăng của các cuộc phản đối liên quan đến cung cấp dịch vụ công. Vấn đề tham nhũng đang tràn lan tại Western Cape và Chính phủ cần điều tra, đưa ra biện pháp phù hợp nhằm giải quyết triệt để”.

Trước đó, trong một cuộc kiểm toán xã hội do Tổ chức Giáo dục công bằng (EE) tiến hành, chính quyền tỉnh Western Cape cũng từng bị chỉ trích thiếu trách nhiệm giải trình liên quan đến việc giải quyết các khiếu nại của người dân về cơ sở hạ tầng giáo dục.

Eastern Cape - điều tra thất thoát36 triệu Rand

Còn tại tỉnh Estern Cape, Cơ quan Cảnh sát điều tra độc lập (Hawks) cho biết, họ đang vào cuộc điều tra làm rõ thất thoát 36 triệu Rand (2,2 triệu USD) của chính quyền Eastern Cape được chỉ ra trong báo cáo kiểm toán trước đó của Cơ quan Kiểm toán quốc gia. Người phát ngôn của Hawks - Philani Nkwalase - cho biết, nhóm công tác điều tra chống tham nhũng đặc biệt của Hawks sẽ tiến hành các hoạt động thu thập thông tin, điều tra và bắt giữ liên quan. Hawks nhận định, những cáo buộc đều xoay quanh nhiều cán bộ quan chức cấp cao tại Eastern Cape và việc hình thành một mạng lưới hoạt động theo phương thức phối hợp, ăn chia.

Theo báo cáo kiểm toán của KTNN Nam Phi trước đó, nhiều hợp đồng đấu thầu tại tỉnh Eastern Cape đã không tuân thủ quy trình đấu thầu công và cáo buộc nhiều quan chức nhận hối lộ để phớt lờ thủ tục và trao thầu cho các nhà cung cấp dịch vụ không đủ điều kiện. Cơ quan Kiểm toán cho biết, chính quyền tỉnh này đã phải gánh chịu nhiều khoản thất thoát lớn trong giai đoạn 2014-2018.

Trong một diễn biến liên quan, hồi đầu tháng 10/2020 vừa qua, hai tổ chức công đoàn lớn nhất của Nam Phi là COSATU và SAFTU đã tổ chức hàng chục cuộc biểu tình trên quy mô toàn quốc nhằm phản đối vấn nạn tham nhũng đang làm kiệt quệ nguồn lực tại quốc gia phát triển nhất châu Phi này.

Thời gian qua, Nam Phi từng không ít lần rúng động vì những bê bối tham nhũng, mà gần đây nhất là những vụ việc xảy ra dưới thời của Tổng thống tiền nhiệm Jacob Zuma và những hành vi tham ô liên quan đến công tác mua sắm trang thiết bị phòng, chống dịch Covid-19 của quốc gia này.

Tổng Kiểm toán Makwetu đã từng phát hiện hàng loạt khoản chi đáng ngờ trong 147,7 tỷ Rand trợ cấp chống dịch hồi tháng 6/2020. Kết quả kiểm toán tại thời điểm đó cho thấy những dấu hiệu tăng giá, lừa đảo và né tránh quản lý chuỗi nguồn cung y tế chống dịch. Theo đó, nhiều quan chức y tế đã tiến hành đặt mua các mặt hàng kém chất lượng với giá cao gấp đôi, thậm chí gấp 5 lần giá thực.