Nâng cao ý thức sử dụng nước tiết kiệm, tránh lãng phí

Báo cáo một số vấn đề lớn về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy cho biết, về công cụ kinh tế, chính sách và nguồn lực cho tài nguyên nước, có ý kiến đề nghị nghiên cứu bỏ quy định thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước đối với hoạt động khai thác nước mặt phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Về vấn đề này, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nhận thấy, việc thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước đối với hoạt động sản xuất nông nghiệp nhằm đảm bảo công bằng giữa các đối tượng khai thác, sử dụng nước, góp phần nâng cao ý thức sử dụng nước tiết kiệm, tránh lãng phí tài nguyên nước.

Ngoài ra, việc triển khai thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước cho sản xuất nông nghiệp được thực hiện theo lộ trình và chỉ thu khi Nhà nước thu thủy lợi phí, được quy định tại khoản 3 Điều 86.

Theo báo cáo của Chính phủ, quá trình xây dựng Luật đã có đánh giá tác động, lấy ý kiến của đối tượng chịu sự tác động của chính sách đối với việc thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước tại nội dung đánh giá chính sách về tài nguyên nước.

Đồng thời, Dự thảo Luật đã giao Chính phủ quy định chi tiết về phương pháp tính, mức thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước tại khoản 6 Điều 69. Do đó, Thường trực Ủy ban Khoa học, công nghệ và môi trường đề nghị giữ như Dự thảo Luật.

Điều hành phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu vấn đề: Thuế sử dụng đất nông nghiệp đã ban hành từ lâu và có các nghị quyết miễn tiền thuế sử dụng đất nông nghiệp; nếu quy định trong Dự thảo Luật có mâu thuẫn với các chính sách lớn của Đảng, Nhà nước đối với sản xuất nông nghiệp hay không, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thành viên Chính phủ phải nghiên cứu thêm vấn đề này.

Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, cần tiếp tục nghiên cứu vấn đề nước sử dụng cho sản xuất nông nghiệp. Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, các công ty khai thác công trình thủy lợi cần tái sản xuất, cần vốn để hoạt động. Tuy nhiên, hầu hết hiện nay các công trình xuống cấp vì không có nguồn lực để tái sản xuất, nâng cấp kênh mương…

Do vậy, “trong chừng mực chính sách thủy lợi, có nên nghiên cứu để kinh tế sản xuất nông nghiệp có đóng góp, nhằm nâng cao trách nhiệm của những người sử dụng nước” - Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu quan điểm.

Giải trình, làm rõ vấn đề này tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cho biết, việc triển khai thực hiện thu thủy lợi phí này cần thực hiện theo lộ trình. Vì trong tương lai có nhiều doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp, tích tụ ruộng lúa, sử dụng nhiều hệ thống trữ nước, khai thác nước. Trong đó, nhiều doanh nghiệp kinh doanh tốt, sử dụng nguồn nước này rất lớn. “Bộ sẽ rà soát lại, tránh sự hiểu nhầm là thu phí cả của người dân sản xuất nông nghiệp, không đúng với chính sách ưu đãi về phí, lệ phí, thuế…” - Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh nhấn mạnh.

Trên cơ sở các ý kiến thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Cơ quan soạn thảo và Cơ quan thẩm tra trao đổi thêm để đảm bảo được tính công bằng, hợp lý.

Ngoài ra, liên quan đến Điều 70 tại Dự thảo Luật về Dịch vụ về tài nguyên nước, các ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát, nghiên cứu để đảm bảo quy định chặt chẽ, cụ thể hơn về điều kiện của tổ chức, cá nhân khi xã hội hóa các dịch vụ về tài nguyên nước, bảo đảm quyết định điều hòa, phân phối tài nguyên nước; vận hành hồ chứa, liên hồ chứa theo thời gian thực để tối ưu hóa hiệu quả, lợi ích sử dụng nước; đồng thời bảo đảm an toàn tuyệt đối cho tính mạng, tài sản của nhân dân ở vùng hạ du, nhất là năng lực của tổ chức xã hội hóa.