Cân nhắc quy định về tỷ lệ tiền đặt trước trong đấu giá tài sản

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, chiều 08/11, Quốc hội nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản. Sau đó, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại Tổ về nội dung này.

Điều chỉnh biên độ chênh lệch một cách hợp lý, khả thi

Trình bày Tờ trình Dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số quy định về trình tự, thủ tục đấu giá nhằm đảm bảo tính chặt chẽ, khách quan, công khai, minh bạch, khắc phục vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, nhất là đối với một số tài sản đặc thù, hạn chế các tiêu cực phát sinh, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tính khả thi, hiệu quả của việc đấu giá tài sản.

Thẩm tra Tờ trình của Chính phủ, đa số ý kiến của Ủy ban Kinh tế nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản.

Trong đó, liên quan đến quy định về tiền đặt trước và xử lý tiền đặt trước, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, có ý kiến cho rằng việc nâng tỷ lệ tiền đặt trước tối thiểu lên 10% khi đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư (khoản 1a Điều 39), tăng 5% so với các tài sản đấu giá thông thường (mức tiền đặt trước tối thiểu của tài sản thông thường là 5%) sẽ giúp hạn chế tình trạng lợi dụng đấu giá để gây nhiễu loạn thị trường và trục lợi.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng quy định tỷ lệ tiền đặt trước quá cao dẫn đến những rào cản kỹ thuật, làm mất tính cạnh tranh của cuộc đấu giá. Do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu điều chỉnh biên độ chênh lệch giữa mức tiền đặt trước tối thiểu và tiền đặt trước tối đa một cách hợp lý, khả thi; cân nhắc quy định khoản tiền đặt trước căn cứ theo quy mô diện tích đất đấu giá hoặc căn cứ theo giá trị của tài sản đấu giá.

Có ý kiến đề nghị nghiên cứu quy định mức tiền đặt trước đối với trường hợp đấu giá quyền thuê đất trả tiền hằng năm, đơn giá thuê đất thấp dẫn đến số tiền đặt trước trong trường hợp này (tối thiểu 10% và tối đa 20%) là rất thấp.

Hạn chế tình trạng trục lợi, “dìm giá”

Quan tâm đến quy định này, góp ý tại phiên thảo luận tại Tổ, đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn TP. Hà Nội) cho rằng, cần quy định cụ thể và nâng mức tiền đặt trước trong đấu giá lên; bởi người thật sự có nhu cầu thì họ cơ bản có đủ tiền để mua. Việc nâng mức đặt giá được coi là giải pháp hạn chế những trường hợp nộp hồ sơ để thông đồng “dìm giá”.

Đại biểu cũng đề nghị, tại khoản 3, Điều 34, cơ quan soạn thảo cần quy định cụ thể tổ chức đấu giá tài sản phải thông báo công khai Quy chế cuộc đấu giá tại trụ sở tổ chức đấu giá tài sản cho phù hợp. Vì việc tổ chức đấu giá tài sản phải thông báo công khai quy chế cuộc đấu giá trên Cổng thông tin điện tử quốc gia về đấu giá tài sản là rất khó thực hiện, gây tốn kém cho các tổ chức đấu giá tài sản.

Trong khi đó, đại biểu Dương Ngọc Hải (Đoàn TP. Hồ Chí Minh) đề nghị, cần quy định rõ bước giá đấu giá tối thiểu, tối đa. Bởi trên thực tế, nhiều doanh nghiệp, cá nhân trong quá trình đấu giá đã bỏ bước giá thoải mái, vượt xa giá trị tài sản đấu giá và khả năng tài chính của bản thân họ; từ đó hình thành mặt bằng giá mới, tự phô trương thanh thế của doanh nghiệp, cá nhân.

Đại biểu cũng đồng ý với việc nâng tỷ lệ tiền đặt trước tối thiểu lên 10% khi đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư, tăng 5% so với các tài sản đấu giá thông thường (mức tiền đặt trước tối thiểu của tài sản thông thường là 5%) sẽ giúp hạn chế tình trạng lợi dụng đấu giá để gây nhiễu loạn thị trường và trục lợi. Đại biểu đề nghị, ngoài mất tiền cọc thì người trúng đấu giá mà không mua tài sản phải mất thêm tiền phạt

Đại biểu Nguyễn Thành Trung (Đoàn Yên Bái) lưu ý, theo báo cáo tổng kết 05 năm thi hành Luật Đấu giá tài sản, 90% tài sản đấu giá tài sản là tài sản công. Do đó, việc xác định giá khởi điểm, giám định tài sản đấu giá đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế tình trạng định giá không đúng quy định nhằm trục lợi, tiềm ẩn nguy cơ thất thoát tài sản nhà nước.

Vì vậy, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu, bổ sung việc xác định giá khởi điểm theo quy định của pháp luật về giá và pháp luật có liên quan. Đồng thời, làm rõ hơn quy định chịu trách nhiệm về việc xác định giá khởi điểm để bảo đảm tính khả thi. “Ví dụ trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất thì trách nhiệm về việc xác định giá khởi điểm là Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hay Hội đồng đấu giá quyền sử dụng đất” - đại biểu nêu.