
Theo kế hoạch, Nghệ An phấn đấu hoàn thành các thủ tục khởi công ít nhất 1 khu tái định cư trước ngày 19/8/2025; cơ bản hoàn thành các khu tái định cư trong tháng 10/2026; bàn giao cơ bản mặt bằng cho chủ đầu tư trước tháng 12/2026 để khởi công dự án.
Kế hoạch của tỉnh cũng xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm, lộ trình triển khai của các sở, ban, ngành, địa phương nhằm đảm bảo sự phối hợp thống nhất, đồng bộ trong thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án đường sắt tốc độ cao đoạn qua tỉnh.
Trong đó, Sở Xây dựng là cơ quan đầu mối, chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan để kết nối, điều phối và đôn đốc thực hiện các nhiệm vụ thuộc thẩm quyền của tỉnh trong suốt quá trình triển khai Dự án; thực hiện nhiệm vụ chủ đầu tư các dự án bồi thường, tái định cư theo đúng quy định.
Đồng thời, rà soát các quy hoạch đô thị và nông thôn và các quy hoạch liên ngành liên quan đến Dự án; tham mưu, đề xuất điều chỉnh đảm bảo đồng bộ, thống nhất theo quy định hiện hành; phối hợp với các địa phương rà soát, điều chỉnh quy hoạch vùng phụ cận ga đường sắt, chỉ tiêu quy hoạch, kiến trúc, hạn tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và tham mưu UBND tỉnh lập quy hoạch vùng phụ cận để khai thác hiệu quả quỹ đất theo định hướng phát triển đô thị gawnsn với giao thông công cộng (TOD)…
Sở Nông nghiệp và Môi trường là cơ quan thường trực về công tác giải phóng mặt bằng, chủ trì hướng dẫn các địa phương, đơn vị liên quan triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng và rà soát về đất đai đảm bảo đồng bộ, kịp thời, theo đúng yêu cầu.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An ngày 30/6/2025 đã thành lập Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đoạn qua địa bàn tỉnh, do Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng ban; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh làm Phó Trưởng ban Thường trực. Các Phó Trưởng ban còn lại là Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An và Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách lĩnh vực giao thông làm Phó Trưởng ban Chỉ đạo.
Song song với giải phóng mặt bằng, Nghệ An cũng đặt mục tiêu tối ưu hoá khai thác quỹ đất vùng phụ cận các ga đường sắt để tạo nguồn lực tái đầu tư hạ tầng, phát triển đô thị, dịch vụ.
Các sở, ngành liên quan sẽ phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao để vừa đảm bảo tiến độ giải phóng mặt bằng, vừa nghiên cứu phương án quy hoạch, phát triển không gian đô thị gắn với ga đường sắt hiện đại trên địa bàn tỉnh theo mô hình TOD.
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là công trình hạ tầng quốc gia trọng điểm, có tổng chiều dài 1.541 km, trong đó đoạn đi qua Nghệ An dài 85,5 km.
Dự án này ảnh hưởng trực tiếp tới 38 cụm dân cư, với khoảng 2.150 hộ dân có đất ở trong phạm vi giải phóng mặt bằng, trong đó có 1.942 hộ phải bố trí tái định cư.
Để phục vụ công tác bố trí tái định cư, Nghệ An dự kiến đầu tư khoảng 30 khu tái định cư, với tổng diện tích hơn 102 ha và tổng mức đầu tư khoảng 1.450 tỷ đồng.