Nhiều người nghèo tại Nigeria chưa được chính quyền hỗ trợ. Ảnh:msf.org |
Sai phạm suốt nhiều năm
Đây không phải là lần đầu tiên chính quyền bang Borno bị lên án yếu kém trong quản lý, cố tình phớt lờ những hành vi vi phạm quy định của bang nói riêng và của Chính phủ liên bang nói chung. Tổng Kiểm toán bang Borno từng nhiều lần công bố những báo cáo lên án sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng ngân sách, đặc biệt trong công tác mua sắm công tại bang suốt nhiều năm qua.
Trong báo cáo mới nhất, Tổng Kiểm toán chỉ trích chính quyền Borno đã chi tới hơn 150 triệu naira (NGN), tương đương gần 400.000 USD, để mua thực phẩm phát cho người dân nghèo trong một buổi lễ kỷ niệm. Tuy nhiên, chính quyền đã không cung cấp đầy đủ chứng từ và tài liệu để chứng minh những nội dung chi tiêu cho khoản tiền trên là hợp pháp, danh sách những người được hưởng lợi từ số tiền trên cũng không được công khai. Việc Ban lãnh đạo tự ý duyệt chi 1 khoản tiền lớn với nội dung mua thực phẩm đã vi phạm quy trình, quy định mua sắm công.
Tổng Kiểm toán cho biết, chính quyền bang không đưa ra được bằng chứng cho thấy Borno đã tổ chức một cuộc đấu thầu cạnh tranh trước khi ký kết các hợp đồng mua thực phẩm và cũng không thông báo công khai về việc tìm nhà cung cấp thực phẩm, về việc ký kết hợp đồng, thủ tục đấu thầu và các nhà thầu được chọn. Đạo luật Mua sắm công của chính quyền bang Borno được sửa đổi vào năm 2021 đã quy định rằng: “Tất cả các cơ quan, tổ chức công khi thực hiện quy trình mua sắm công phải lưu trữ mọi hồ sơ chứng từ bản cứng và hồ sơ điện tử của tất cả các thủ tục, giao dịch có liên quan trong mỗi năm tài chính; hồ sơ mua sắm công phải được lưu giữ trong 10 năm kể từ ngày ký kết hợp đồng mua sắm”.
Việc chi ngân sách công sai quy định để mua thực phẩm chỉ là một trong số nhiều lần chính quyền bang Borno bị truy vấn. Bang này còn chi nhiều khoản tiền lớn khác trái quy định trong năm tài chính được xem xét. Trong quá trình kiểm tra chứng từ thanh toán cho các chi phí của năm 2019, các kiểm toán viên phát hiện 15 chứng từ thanh toán không có tài liệu đi kèm. Các chứng từ thanh toán này liên quan đến gần 351 triệu NGN tiền ngân sách bị chi sai. Nhiều sơ suất, sai sót trong hoạt động chuyên môn của các kế toán tại chính quyền bang cũng bị vạch trần trong Báo cáo kiểm toán. Trong năm 2019, lãnh đạo bang cũng phê duyệt nhiều kế hoạch mua sắm nội thất văn phòng; xây dựng, cung cấp trang - thiết bị cho các trường học công lập; xây dựng, sửa chữa nghĩa trang và xây dựng, cung cấp nhiều tiện ích cho các địa điểm công cộng với những khoản chi phí khổng lồ hiện đang tiếp tục bị xem xét.
Cần tăng cường, nâng cao hoạt động giám sát
Sau khi các thông tin kiểm toán được công bố, người phát ngôn của Thống đốc bang Borno Babagana Zulum cho biết, lãnh đạo bang sẽ cung cấp bằng chứng về các giao dịch chi tiêu ngân sách công theo yêu cầu của Tổng Kiểm toán bang, chính quyền cũng đã chỉ đạo các cơ quan chức năng của bang cung cấp tài liệu về chi tiêu cho Văn phòng Tổng Kiểm toán để đảm bảo trách nhiệm giải trình và minh bạch trong việc chi tiêu công quỹ.
Báo cáo kiểm toán khuyến nghị, chính quyền bang Borno cần tăng cường, nâng cao công tác giám sát và cần thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo để nâng cao năng lực, phẩm chất của các cán bộ, đặc biệt các cán bộ kế toán, tài chính. Bộ phận thanh tra cần thường xuyên kiểm tra, rà soát hoạt động, chi tiêu của các cơ quan, đơn vị nhằm sớm phát hiện những sai phạm và có biện pháp khắc phục kịp thời. Bên cạnh đó, cần nâng cao tinh thần trách nhiệm của bộ phận kiểm toán nội bộ tại mỗi đơn vị trong quá trình thực thi nhiệm vụ, bởi kiểm toán nội bộ là “mắt xích” đặc biệt quan trọng trong việc đảm bảo minh bạch và trách nhiệm giải trình tại mỗi cơ quan của bang./.
TUỆ LÂM