Quốc hội thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp

Sửa đổi 5 điều, giữ lại 3 điều

Trước khi biểu quyết thông qua, Quốc hội đã nghe Phó Chủ tịch Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam trình Quốc hội thông qua.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, ngày 06/5/2025, theo đúng kế hoạch của Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, Dự thảo Nghị quyết đã được công bố rộng rãi để lấy ý kiến Nhân dân, các ngành, các cấp. Hoạt động này đã được các cơ quan, tổ chức từ Trung ương đến tất cả các địa phương triển khai khẩn trương, đồng bộ, dân chủ, rộng khắp với nhiều hình thức đa dạng, sáng tạo, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin nên đã thu hút được sự tham gia tích cực, tâm huyết của đông đảo các tầng lớp Nhân dân.

“280.226.909 lượt ý kiến tham gia về tất cả các nội dung trong Dự thảo Nghị quyết đã cho thấy sự quan tâm, đồng tình ủng hộ và tinh thần trách nhiệm rất cao của các tầng lớp Nhân dân đối với những công việc hệ trọng của đất nước. Việc lấy ý kiến Nhân dân về việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp thực sự trở thành đợt sinh hoạt chính trị - pháp lý dân chủ, sâu rộng trong toàn hệ thống chính trị, toàn xã hội” - Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định chia sẻ.

Cũng theo Phó Chủ tịch Quốc hội, các ý kiến góp ý của Nhân dân, cơ quan, tổ chức ở Trung ương và địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học đã được Chính phủ tổng hợp đầy đủ, trung thực, khách quan. Trên cơ sở đó, Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp đã tổ chức nhiều phiên họp và nhiều lần lấy phiếu, xin ý kiến bằng văn bản để tổ chức nghiên cứu, giải trình, tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện Dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội xem xét, thông qua theo nguyên tắc: Tất cả các ý kiến góp ý, dù là đa số hay thiểu số, đều được nghiên cứu, xem xét một cách đầy đủ, khách quan, kỹ lưỡng, không vì là ý kiến của thiểu số mà không được xem xét. Đối với những vấn đề lớn, quan trọng, nổi lên trong quá trình lấy ý kiến Nhân dân hoặc trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý, Ủy ban đều kịp thời báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.

Bộ Chính trị, Ban Bí thư họp hằng tuần để nghe báo cáo về tình hình, kết quả lấy ý kiến Nhân dân, cho ý kiến chỉ đạo về công tác tiếp thu ý kiến, chỉnh lý Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp. Sau mỗi lần tiếp thu, chỉnh lý, nội dung của Dự thảo Nghị quyết ngày càng được hoàn thiện thêm.

Ban đầu, Ủy ban đề nghị sửa đổi, bổ sung 08/120 điều, khoản của Hiến pháp năm 2013, nhưng sau khi nghiên cứu những ý kiến góp ý rất xác đáng, hợp tình, hợp lý, lập luận chặt chẽ, thuyết phục của các cơ quan, tổ chức, của Nhân dân, các chuyên gia, nhà khoa học và của đại biểu Quốc hội, Ủy ban đã đề nghị tiếp thu, chỉ sửa đổi, bổ sung 05/120 điều, khoản, giữ lại 3 điều tiếp tục thực hiện theo quy định của Hiến pháp hiện hành.

Các nội dung vẫn giữ như hiện nay là quy định về việc lấy ý kiến Nhân dân khi thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính (khoản 3 Điều 110); quy định về “chính quyền địa phương” và “cấp chính quyền địa phương” (các điều 111, 112 và 114); về quyền chất vấn của đại biểu Hội đồng nhân dân (khoản 2 Điều 115). Đồng thời, Ủy ban cũng tiếp thu, chỉnh lý tại tất cả 5/5 điều, khoản được đề nghị sửa đổi, bổ sung trong Hiến pháp và cả điều khoản thi hành, điều khoản chuyển tiếp trong dự thảo Nghị quyết, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất cả về nội dung và kỹ thuật thể hiện.

Các nội dung mà Nhân dân, đại biểu Quốc hội đã tham gia ý kiến nhưng chưa được tiếp thu cũng đã được nghiên cứu, cân nhắc, có giải trình cụ thể và được báo cáo đầy đủ với Quốc hội.

Dấu ấn lịch sử, khởi đầu cho cuộc cải cách sâu sắc về thể chế

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, so với bản Dự thảo Nghị quyết được trình Quốc hội thảo luận tại phiên họp ngày 13/6/2025, bản Dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội thông qua đã được tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, chỉnh lý, bổ sung quy định tại đoạn cuối khoản 3 Điều 2 của Dự thảo Nghị quyết nhằm tạo cơ sở cho việc thực hiện chuyển tiếp một cách thuận lợi trong quá trình sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính trong cả nước khi chuyển sang mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đặc biệt là tại các phường thuộc TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đang thực hiện mô hình chính quyền đô thị không tổ chức Hội đồng nhân dân.

Sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội thông qua có 2 điều, trong đó, Điều 1 sửa đổi, bổ sung 5 điều, khoản của Hiến pháp hiện hành (gồm Điều 9, Điều 10, khoản 1 Điều 84, Điều 110 và Điều 111); Điều 2 quy định về hiệu lực thi hành
của Nghị quyết, kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện và điều khoản chuyển tiếp (được rà soát, tiếp thu, chỉnh lý để cụ thể hóa các Kết luận số 150-KL/TW, số 163-KL/TW và số 167-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư).

Sau khi Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được Quốc hội thông qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 34 nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã cùng với Nghị quyết số 202/2025/QH15 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh sẽ tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng bộ, bảo đảm để tất cả các đơn vị hành chính trên cả nước thực hiện thống nhất mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp chính thức hoạt động từ ngày 01/7/2025.

Với tinh thần làm việc tích cực, khẩn trương, nghiêm túc, cầu thị, khoa học và trách nhiệm, đến thời điểm này, Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đã hoàn thành nhiệm vụ đặc biệt quan trọng mà Quốc hội giao ngay từ phiên đầu tiên của Kỳ họp thứ 9 này.

“Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được Quốc hội thông qua sẽ là dấu ấn lịch sử, có ý nghĩa hết sức quan trọng, khởi đầu cho cuộc cải cách sâu sắc về thể chế, thể hiện tư duy đổi mới có tính cách mạng trong tổ chức hệ thống chính trị và quản trị quốc gia, là cơ sở hiến định cho việc thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng và Nhà nước về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tạo nền tảng để kiến tạo một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, người dân hạnh phúc, yên vui” - Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh./.