Bất cập phát sinh trong hoạt động điện lực và sử dụng điện
Theo đánh giá của các chuyên gia ngành Dầu khí, Luật Điện lực năm 2004 đã xây dựng được khuôn khổ pháp lý cho hoạt động điện lực và sử dụng điện. Tuy nhiên, sau gần 20 năm triển khai thi hành, đến nay, cần thiết phải nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung kịp thời trước các bất cập phát sinh trong hoạt động điện lực và sử dụng điện.
Đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, Dự án Luật Điện lực (sửa đổi) vừa được Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Theo đó, Chính phủ đã trình Quốc hội về xây dựng Luật Điện lực (sửa đổi) với các chính sách lớn liên quan đến quy hoạch và đầu tư phát triển điện lực; phát triển điện năng lượng tái tạo và năng lượng mới; điều kiện hoạt động điện lực; cấp, thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực; quản lý hoạt động mua bán điện…
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Dự thảo Luật Điện lực sửa đổi 62 điều về quy định chung, cấp giấy phép hoạt động điện lực, thị trường điện, mua bán điện, giá điện, quyền và nghĩa vụ của các đơn vị điện lực và khách hàng sử dụng điện, bảo vệ công trình điện lực và an toàn điện.
Đồng thời, bổ sung 68 điều liên quan đến quy hoạch phát triển điện lực, chính sách đấu thầu các dự án nguồn điện, xử lý các nguồn điện khẩn cấp, phát triển và vận hành các dự án nhà máy nhiệt điện khí, dự án nguồn điện đầu tư theo phương thức đối tác công tư, chính sách về năng lượng tái tạo, năng lượng mới.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Dự thảo Luật bổ sung các quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp, triển khai đầy đủ các cấp độ của thị trường điện cạnh tranh, tiến tới xóa bỏ bù chéo giá điện giữa các thành phần kinh tế, các loại giá điện, giá mua bán điện theo thời gian trong ngày, giá điện nhiều thành phần…
Thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng
Từ góc độ chuyên gia, TS. Nguyễn Quốc Thập, Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam nhấn mạnh, việc sửa đổi Luật Điện lực là cần thiết, hơn nữa, còn nhằm thể chế hóa đầy đủ các nội dung của Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Kết luận số 76-KL/TW ngày 24/4/2024 của Bộ Chính trị về tình hình thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 23/7/2015 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển ngành Dầu khí Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035 và một số định hướng cho giai đoạn mới; cũng như các chủ trương, chính sách của Đảng.
Luật Điện lực (sửa đổi) sẽ khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tham gia hoạt động điện lực tại Việt Nam; tạo sự thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật, thúc đẩy đầu tư ngành năng lượng nói chung và ngành điện nói riêng nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, TS. Nguyễn Quốc Thập nhấn mạnh.
Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam Nguyễn Quốc Thập nhìn nhận, thời điểm này là giai đoạn quan trọng để các hội nghề nghiệp, cơ quan, tập đoàn, doanh nghiệp năng lượng cùng trao đổi, đánh giá về pháp lý và thực tiễn; rà soát để đưa ra các ý kiến đóng góp cho Dự thảo Luật Điện lực.
Theo Hội Dầu khí Việt Nam, hành lang pháp lý quy định về điện lực vẫn còn những khoảng trống. Cụ thể, tổng hợp ý kiến của các chuyên gia, doanh nghiệp cho thấy, cơ chế chính sách về điện gió ngoài khơi, năng lượng tái tạo, điện khí, kho cảng và điện khí LNG... chưa được hoàn thiện. Cùng với đó là các cơ chế chính sách liên quan đến phát triển hạ tầng năng lượng quốc gia nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển kinh tế đất nước.
TS. Nguyễn Quốc Thập cho biết, các kiến nghị, đề xuất tại Tọa đàm “Luật Điện lực (sửa đổi): Các khoảng trống pháp lý cần được lấp đầy và bổ sung theo tinh thần Nghị quyết số 55-NQ/TW, Kết luận số 76-KL/TW” sẽ là căn cứ thực tế xác đáng để Hội Dầu khí Việt Nam tiếp tục có văn bản đóng góp hoàn thiện Dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi), gửi tới cơ quan soạn thảo, góp phần rà soát vướng mắc về pháp lý và hoàn thiện Dự thảo Luật đáp ứng nhu cầu điện năng phục vụ đời sống nhân dân và phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia./.