Nền kinh tế đang phục hồi tích cực
Tại Tọa đàm “Áp lực lạm phát năm 2022 và đề xuất chính sách” do Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) tổ chức sáng 16/9, bình luận nhìn lại “bức tranh” nền kinh tế Việt Nam trong 8 tháng đầu năm 2022, TS. Nguyễn Quốc Việt - Phó Viện trưởng VEPR cho biết - nền kinh tế đang phục hồi mạnh mẽ, hầu hết các chỉ số kinh tế vĩ mô đều khá tích cực, bất chấp bối cảnh kém lạc quan của kinh tế toàn cầu.
 |
| Quang cảnh Tọađàm.Ảnh: D.THIỆN |
Cụ thể, xuất khẩu tăng trưởng khá cao mặc dù các nền kinh tế đối tác gặp nhiều khó khăn. Theo đó, trong 8 tháng, xuất khẩu ước đạt 250,8 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước, với 30 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD.
Về đầu tư, vốn đầu tư toàn xã hội tiếp tục xu hướng tăng. Trong đó, vốn đầu tư thực hiện từ ngân sách nhà nước 8 tháng đạt trên 285,4 nghìn tỷ đồng, bằng 51% kế hoạch, tăng 16,9% so với cùng kỳ năm trước. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện 8 tháng đạt 12,8 tỷ USD, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm trước, cao nhất từ năm 2018 đến nay.
Cùng với đó, khu vực doanh nghiệp cũng dần phục hồi, với số lượng doanh nghiệp thành lập mới và doanh nghiệp quay trở lại thị trường tăng rất mạnh; trong đó số doanh nghiệp ngành dịch vụ quay trở lại thị trường tăng tới 55,7% và số doanh nghiệp thành lập mới tăng 21,9% so với cùng kỳ năm trước.
Ngoài ra, sản xuất công nghiệp phục hồi mạnh, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 8 ước tính tăng 0,9% so với tháng trước và tăng 15,7% so với cùng kỳ năm trước. Điều đó phản ánh nhu cầu trong nước đang gia tăng cùng với mở cửa thị trường dịch vụ và du lịch.
Về diễn biến lạm phát, ông Việt cho biết, nhìn chung, áp lực lạm phát vẫn đang hiện hữu, song Việt Nam đã, đang kiểm soát khá tốt tình hình. CPI bình quân 8 tháng tăng 2,58% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức tăng 1,67% bình quân 8 tháng năm 2021, nhưng thấp hơn mức tăng bình quân 8 tháng các năm 2018-2020.
Trong khi đó, nhìn ra thế giới, lạm phát ở nhiều nền kinh tế tăng cao kỷ lục tại thời điểm tháng 6/2022. Đơn cử, lạm phát của Mỹ tăng 9,1% so với cùng kỳ năm trước và chưa có xu hướng giảm. Lạm phát ở khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) là 8,6%.
“So sánh với mức tăng lạm phát của các nền kinh tế trên thế giới, với kết quả CPI bình quân 8 tháng chỉ tăng 2,58% cho thấy đây là một thành công trong kiểm soát giá cả của Chính phủ, tạo nền tảng để thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4% đã đề ra trong năm 2022” - ông Việt nhấn mạnh.
Để chủ động ứng phó với rủi ro lạm phát, TS. Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia - cho biết, Chính phủ đã có những động thái chính sách được đánh giá là khá linh hoạt. Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước liên tục sử dụng các biện pháp “bơm - hút” tiền đan xen, nhằm kiểm soát thanh khoản thị trường, điều tiết cung tiền, hướng tới thực hiện 2 mục tiêu lớn là ổn định mặt bằng lãi suất và giữ ổn định tỷ giá, giá trị đồng VND, qua đó kiểm soát, đối phó với áp lực lạm phát.
Bên cạnh đó, Chính phủ đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm “hạ nhiệt” giá xăng dầu; đồng thời, thực hiện các biện pháp ổn định giá cả và nguồn cung đối với các mặt hàng lương thực, thực phẩm, hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng thiết yếu khác, qua đó vừa hỗ trợ tăng trưởng vừa giúp giảm áp lực lên mặt bằng giá…
Còn nhiều thách thức đối với kiềm chế lạm phát
Theo các chuyên gia, mặc dù nền kinh tế từ đầu năm đến nay đang có xu hướng phục hồi rất tích cực, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô và các cân đối lớn. Tuy nhiên, trong những tháng cuối năm, khó khăn, thách thức đối với tăng trưởng và kiềm chế lạm phát cũng rất lớn.
Trong đó, thách thức lớn nhất là cân bằng giữa mục tiêu ổn định vĩ mô, ổn định giá cả, kiềm chế lạm phát với các mục tiêu duy trì tăng trưởng. Bởi trên toàn cầu, bất ổn địa chính trị vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, các quốc gia hiện đang thực thi chính sách tiền tệ thắt chặt, tăng lãi suất, dẫn đến các khó khăn cho cả sản xuất lẫn tiêu dùng, từ đó ảnh hưởng đến khả năng đẩy mạnh xuất khẩu của Việt Nam.
Bên cạnh đó, giá xăng dầu, lương thực, thép, phân bón… thế giới có dấu hiệu hạ nhiệt, nhưng vẫn khó dự báo; việc thiếu hụt, gián đoạn nguồn cung và chi phí sản xuất, vận tải toàn cầu vẫn đang gia tăng…, tạo áp lực lên lạm phát, giá cả hàng hóa trong nước.
Mặt khác, việc điều hành tăng trưởng tín dụng chịu sức ép lớn để kiềm chế lạm phát; nhu cầu vay vốn để phục hồi và mở rộng sản xuất, kinh doanh tăng cao, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn gặp những khó khăn trong tiếp cận vốn vay…
Dự báo về lạm phát trong những tháng cuối năm, nhóm chuyên gia VEPR đánh giá, áp lực lạm phát dự báo có thể giảm bớt trong các tháng cuối năm 2022 nếu giá dầu và giá lương thực thế giới giảm, tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu được cải thiện. Theo đó, tổng hợp tác động của các yếu tố cả trong và ngoài nước, VEPR dự báo lạm phát trong nước năm 2022 sẽ ở mức 3,5% - 3,8%.
Đưa ra khuyến nghị để tiếp tục kiểm soát tốt lạm phát, các chuyên gia cho rằng, Chính phủ cần kiên trì thực hiện các biện pháp ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định giá cả. Đồng thời, cân nhắc có chọn lọc các biện pháp chính sách nhằm hỗ trợ các nhóm sản xuất, dịch vụ bị ảnh hưởng lớn dophụ thuộc vào giá nguyênliệu đầu vào hoặc chi phí logistics, ví dụ như đánh bắt thuỷ sản, giao thông - vận tải…
Bên cạnh đó, về chính sách tài khóa và tiền tệ, Chính phủ vẫn phải linh hoạt và kiên trì các chính sách vừa hỗ trợ kiểm soát lạm phát vừa thúc đẩy tăng trưởng một cách bền vững như các Nghị quyết của Quốc hội đã đặt ra…/.
DIỆU THIỆN
