 |
| Công tác thanh tra, kiểm tra góp phần nâng cao năng lực, giảm thiểu tình trạng vi phạm chính sách BHXH, BHYT - Ảnh minh họa: Internet |
Tình trạng nợ đọng, chậm đóng bảo hiểm còn phổ biến
Mặc dù bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, tuy nhiên công tác thanh tra chuyên ngành, kiểm tra việc thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn vẫn được BHXH các địa phương thực hiện có hiệu quả, phù hợp với tình hình dịch bệnh. Đơn cử, tại Lào Cai, tính đến ngày 31/8, BHXH tỉnh đã thanh tra kiểm tra đối với 113 đơn vị, trong đó: Thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch BHXH Việt Nam giao đối với 83 đơn vị, đạt 66,4% và thanh tra chuyên ngành đột xuất đối với 30 đơn vị.
Kết quả, tổng số tiền đã thu hồi được qua thanh tra, kiểm tra là 5.841.799.328 đồng, đạt 76,39% tổng số tiền phải thu hồi. Theo đó, thu hồi nợ với số tiền là 4.648.492.031 đồng; truy thu đóng trên 6 tháng của 85 lao động với số tiền là 1.190.704.197 đồng; thu hồi do chi sai chế độ ốm đau với số tiền là 2.603.100 đồng...
Đánh giá của BHXH tỉnh Lào Cai cho thấy, qua công tác thanh tra, kiểm tra cơ bản các đơn vị đã chủ động khắc phục nộp ngay toàn bộ hoặc một phần số tiền nợ, số tiền phải truy đóng BHXH, BHYT, Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) trong quá trình thanh tra, kiểm tra hoặc ngay sau thanh tra, kiểm tra. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn một số đơn vị sử dụng lao động vẫn còn nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động sau khi cơ quan BHXH tiến hành thanh tra, tổng số tiền nợ còn lại phải thu hồi là 1.804.908.682 đồng.
Trong khi đó, tại tỉnh Bắc Ninh, qua thực tế triển khai chính sách BHXH, BHYT, BHTN thời gian qua cho thấy vẫn còn nhiều vi phạm, như: còn DN chưa tham gia BHXH, BHYT, BHTN bắt buộc theo quy định hoặc tham gia nhưng chưa đầy đủ số người; tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT, BHTN… Đặc biệt, tình trạng trốn đóng, nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng làm ảnh hưởng trực tiếp đến Quỹ BHXH, BHYT và quyền lợi của người tham gia.
Theo báo cáo của BHXH tỉnh bắc Ninh, đến hết tháng 8/2021, tổng số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN toàn tỉnh là 386,7 tỷ đồng, tăng 17,5 tỷ đồng (tăng 4,75%) so với cùng kỳ năm 2020, chiếm 3,46% kế hoạch thu, trong đó nợ BHXH là 319,2 tỷ đồng, nợ BHTN là 16,5 tỷ đồng, nợ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp là 2,7 tỷ đồng và nợ BHYT là là 48,2 tỷ đồng.
Kiên quyết xử lý kịp thời các hành vi vi phạm
Theo đánh giá của BHXH các địa phương, nuyên nhân dẫn đến tình trạng nợ đọng tăng cao, ngoài diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của DN, thì cũng còn tình trạng một số ít DN chưa có ý thức tuân thủ pháp luật về BHXH, có biểu hiện trốn đóng, chây ỳ, chấp nhận mức xử phạt hành chính hoặc bị tính lãi chậm nộp để chiếm dụng tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN.
Cùng với đó, vai trò và trách nhiệm của tổ chức Công đoàn ở các DN này chưa được phát huy, chưa mạnh dạn đứng ra để bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ. Trong khi đó, về phía NLĐ cũng chưa dám đấu tranh hay lên tiếng, thậm chí gửi đơn phản ánh đến ngành quản lý về những vi phạm của DN, do sợ bị mất việc làm, mất thu nhập.
Để nâng cao hiệu quả thu hồi nợ BHXH, BHYT, BHTN qua công tác thanh tra, kiểm tra, Trưởng Phòng Thanh tra-Kiểm tra (BHXH tỉnh Lào Cai) Vũ Hồng Sơn cho rằng, những tháng cuối năm 2021, BHXH tỉnh sẽ tăng cường đôn đốc đơn vị sử dụng lao động còn nợ sau thanh tra, kiểm tra; tiếp tục đẩy mạnh thanh tra chuyên ngành đóng, thanh tra chuyên ngành đột xuất đối với các đơn vị nợ từ 3 tháng trở lên cố tình không đóng nộp BHXH, BHYT, BHTN theo quy định. Đồng thời, thực hiện xử phạt vi phạm hành chính theo từng hành vi vi phạm; lập hồ sơ chuyển cơ quan điều tra xem xét xử lý hình sự đối với các đơn vị vi phạm theo quy định tại Điều 216 Bộ Luật Hình sự năm 2015.
Còn theo Trưởng phòng Thanh tra-Kiểm tra (BHXH tỉnh bắc Ninh) Phạm Đăng Hồng, thời gian tới, BHXH tỉnh và các huyện, thị xã cần đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến rộng rãi các quy định của pháp luật đến người sử dụng lao động nhất là khu vực ngoài nhà nước, các đối tượng thanh tra và các bên liên quan để những thành phần này có sự hiểu biết về phạm vi, quyền hạn, lợi ích và trách nhiệm của mình khi thực hiện các kết luận thanh tra, kiểm tra.
Ngoài ra, cơ quan có thẩm quyền cần thường xuyên thanh tra, kiên quyết xử lý kịp thời các vi phạm; tăng cường công tác đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ, công chức làm công tác thanh tra. Bên cạnh đó, thường xuyên theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện các kết luận, quyết định xử lý nhằm nâng cao chất lượng công tác thanh tra, kiểm tra.
BẢO TRÂN
