Việt Nam nằm trong số năm nền kinh tế tiêu thụ than đá cao nhất ở Đông Nam Á. Ảnh:Internet |
Báo cáo Chuyển dịch Năng lượng công bằng ở Đông Nam Á - tác động của việc loại bỏ than đá đối với việc làm của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) chú trọng vào các bước cần thiết để đảm bảo rằng bất kỳ giai đoạn nào của quá trình loại bỏ việc sử dụng than đá ở Indonesia, Philippines và Việt Nam đều nằm trong khuôn khổ “chuyển dịch công bằng” nhằm tạo việc làm và sinh kế mới thay thế cho việc làm và sinh kế sẽ bị mất đi.
Ba quốc gia này nằm trong số năm nền kinh tế có mức tiêu thụ than đá cao nhất ở Đông Nam Á. Ở khu vực này, mức tiêu thụ than đá đã tăng 150% trong 20 năm qua, với tỷ trọng điện than trong tổng công suất các nguồn điện tăng từ 27% năm 2010 lên 43% vào năm 2019.
Indonesia và Việt Nam là những nước sản xuất than đá quan trọng, trong khi Philippines phụ thuộc lớn vào nhập khẩu than đá. Cả ba quốc gia đều dễ bị tổn thương bởi biến đổi khí hậu.
Báo cáo của ILO tổng hợp kết quả nghiên cứu từ nhiều nguồn khác nhau. Báo cáo nhấn mạnh rằng trong khi Đông Nam Á có khả năng mất chưa đến nửa triệu việc làm trong lĩnh vực nhiên liệu hóa thạch vào năm 2050 thì khu vực này lại có thể tạo ra tới 5 triệu việc làm chủ yếu trong lĩnh vực năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, việc mất việc làm do đóng cửa các khu mỏ ở các khu vực phụ thuộc vào than đá, cũng như mất việc làm gián tiếp liên quan đến ngành công nghiệp này sẽ có tác động tiêu cực đến thị trường lao động, nền kinh tế và sinh kế của cộng đồng địa phương.
“Để giảm thiểu những tác động tiêu cực đến kinh tế - xã hội từ việc loại bỏ sử dụng than đá, Chính phủ các nước cần triển khai chính sách chuyển dịch công bằng đối với các nhóm đối tượng bị ảnh hưởng”, bà Cristina Martinez - Chuyên gia Cao cấp của ILO về Môi trường và Việc làm thỏa đáng - cho biết.
Cũng theo bà Cristina Martinez, các chính sách được điều chỉnh ở cấp khu vực và địa phương với mục đích tạo ra “vùng trọng điểm chuyển dịch công bằng”, lấy con người làm trung tâm, dần loại bỏ việc sử dụng than đá.
Báo cáo nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại xã hội giữa các chính phủ, người lao động và các tổ chức của người sử dụng lao động trong quá trình hoạch định chính sách ở tất cả các cấp và để đảm bảo rằng vấn đề giới, an sinh xã hội, phục hồi xanh, phát triển kỹ năng và khía cạnh cộng đồng được lồng ghép vào mọi chính sách hay các hành động tiếp theo./.
Than đá là nhiên liệu hóa thạch chứa nhiều carbon nhất. Nhanh chóng loại bỏ việc sử dụng loại nhiên liệu này là điều cần thiết để giới hạn tình trạng nóng lên toàn cầu ở mức 1,5°C theo Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu (năm 2015). Tháng 3/2021, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc kêu gọi loại bỏ việc sử dụng than đá đối với tất cả các quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) vào năm 2030 và đối với các quốc gia không thuộc OECD vào năm 2040. |
THÀNH ĐỨC