Thủ tướng Chính phủ: Tháo gỡ thể chế, huy động nguồn lực cho tăng trưởng

Phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực

Chất vấn Thủ tướng, đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Đoàn Nam Định) nêu, Chính phủ đã đặt ra nhiệm vụ muốn nâng cao hiệu lực, hiệu quả một cách thực chất bộ máy hành chính thì phải gắn phân cấp, phân quyền hợp lý giữa các cấp.

Tuy nhiên, quá trình triển khai còn hạn chế như việc rà soát sửa đổi, bổ sung hoàn thiện pháp luật chuyên ngành còn chậm; việc phân cấp, phân quyền chưa tính tới đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo, khả năng quản lý của từng cấp, ngành; chưa phát huy tối đa tiềm năng lợi thế của từng địa phương.

Đại biểu đề nghị Thủ tướng cho biết giải pháp đẩy mạnh hơn nữa phân cấp, phân quyền giữa Chính phủ với các Bộ, ngành địa phương thời gian tới?

Trả lời câu hỏi đại biểu, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, phân cấp, phân quyền là vấn đề lớn. Trên thực tế đã làm, riêng nhiệm kỳ này, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành 14 luật, 9 nghị quyết liên quan và bổ sung, thay thế 27 nghị quyết. Tuy nhiên, theo Thủ tướng, vướng của phân cấp phân quyền tập trung chủ yếu ở trung ương và đây là nút thắt lớn.

Do đó, giải pháp là rà soát quy định pháp luật, thể chế, rà soát chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, cụ thể là Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức chính quyền địa phương; hoàn thiện tiêu chuẩn quy chuẩn và tăng cường giám sát kiểm tra, phân cấp phân quyền đi đôi phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi.

Nếu tăng trưởng bình bình như hiện nay khoảng 6-7% thì khó đạt mục tiêu 100 năm. Do đó, phải ưu tiên cho tăng trưởng. Mà muốn thế phải tháo gỡ thể chế để huy động mọi nguồn lực của Nhà nước, nhân dân, hợp tác công tư, nguồn lực đầu tư nước ngoài trực tiếp và gián tiếp

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Yến (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) về lựa chọn điểm nhấn quan trọng trong cải cách thể chế, Thủ tướng nêu rõ: Trong cải cách thể chế sẽ chọn phân cấp, phân quyền. Ngoài thể chế, phân cấp, phân quyền, “điểm nghẽn của điểm nghẽn” như Tổng Bí thư Tô Lâm nói, thì ưu tiên hiện nay là tăng trưởng.

“Ưu tiên tăng trưởng thì phải có nguồn lực. Nếu tăng trưởng bình bình như hiện nay khoảng 6-7% thì khó đạt mục tiêu 100 năm. Do đó, phải ưu tiên cho tăng trưởng. Mà muốn thế phải tháo gỡ thể chế để huy động mọi nguồn lực của Nhà nước, nhân dân, hợp tác công tư, nguồn lực đầu tư nước ngoài trực tiếp và gián tiếp” - Thủ tướng nhấn mạnh.

Xử lý các dự án tồn đọng kéo dài trên tinh thần tôn trọng hiện trạng

Đánh giá cao sự quyết liệt, quyết tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ qua việc xử lý các dự án tồn đọng, vướng mắc kéo dài nhiều năm ở Trung ương và các địa phương, tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (Đoàn Đà Nẵng) cho rằng, còn một số dự án tồn đọng và tổ chức tín dụng yếu kém vẫn chưa được xử lý. Vì vậy, đại biểu đề nghị Thủ tướng cho biết nguyên nhân, giải pháp về cơ chế và tiến độ trong thời gian tới?

Trả lời vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ cho biết, hiện nay, có nhiều dự án tồn đọng kéo dài. Với nỗ lực của Bộ Chính trị, của Quốc hội, của Chính phủ trong thời gian vừa qua, đến nay, 12 đại dự án tồn đọng kéo dài đã cơ bản xin chủ trương của Bộ Chính trị, trên cơ sở đó, Chính phủ đang thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Nội dung nào vượt nhiệm vụ, quyền hạn, Chính phủ sẽ báo cáo, xin ý kiến Quốc hội.

Người đứng đầu Chính phủ cũng nêu rõ quan điểm, Chính phủ sẽ rà soát các dự án tương tự, xử lý trên tinh thần tôn trọng hiện trạng, tháo gỡ những vướng mắc của pháp luật.

"Thất thoát, mất mát rồi, ai vi phạm xử lý rồi, còn nếu thực hiện theo pháp luật sẽ vướng, nên phải tiếp tục tháo gỡ vướng mắc pháp luật. Với hướng như vậy ta sẽ xử lý được, như tinh thần xử lý 12 dự án thì sẽ xử lý đường sắt Cát Linh - Hà Đông, dự án khí Lô B, nhiệt điện Thái Bình 2. Chúng ta phải tôn trọng thực tại, tôn trọng cái đã vỡ rồi thì không thể lành được, phải chịu sự mất mát, hàn gắn rồi thì cũng thành sẹo, từ đó cho cơ chế chính sách để xử lý" - Thủ tướng nói.

Với 4 ngân hàng, Thủ tướng cho biết đã chuyển giao xong hai ngân hàng, còn lại hai ngân hàng đang làm. Với SCB, Thủ tướng cho hay tinh thần chỉ đạo là làm sao an toàn hệ thống, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân liên quan tới xử lý ngân hàng, kiểm soát chặt chẽ tài sản không để thất thoát, có lộ trình thực hiện cho phù hợp…

Huy động nguồn lực để làm dự án hạ tầng chiến lược

Tham gia chất vấn, đại biểu Phạm Văn Hoà (Đoàn Đồng Tháp) đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho biết giải pháp trong chỉ đạo điều hành sắp tới để thực hiện thành công các dự án quan trọng quốc gia?

Về vấn đề này, Thủ tướng cho rằng chúng ta phải bứt phá để tăng trưởng. Xu thế mới là phát triển hạ tầng chiến lược, gồm hạ tầng số, hạ tầng giao thông, hạ tầng cứng và hạ tầng mềm là động lực tăng trưởng.

Theo Thủ tướng, đầu tư là động lực tăng trưởng truyền thống nên cần huy động nguồn lực cho đầu tư, nguồn lực cho các công trình lớn của quốc gia, tạo đột phá cho hạ tầng chiến lược với các công trình chiến lược mang tính xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái, chứ không thể "bình bình" như hiện nay.

Do đó, với chủ trương đột phá hạ tầng, cần phải tập trung đường sắt cao tốc kết nối với Trung Quốc, Bắc - Nam, hạ tầng điện khởi động lại dự án năng lượng hạt nhân, điện gió ngoài khơi.

Để có nguồn lực, theo Thủ tướng, cần hoàn thiện thể chế, cơ chế huy động nguồn lực từ nội lực của Nhà nước, địa phương, hợp tác công tư, đi vay và cần đào tạo nguồn nhân lực và quản trị… Thủ tướng mong Quốc hội ủng hộ cho các dự án lớn này, như công trình đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, sân bay Long Thành giai đoạn 2.