Khắc phục tình trạng đóng song trùng bảo hiểm xã hội
Trình bày tờ trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và Nghị định số 143/2018/NĐ-CP ngày 15/10/2018 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Bảo hiểm xã hội và Luật An toàn, vệ sinh lao động về bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc đối với người lao động (NLĐ) là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam, từ ngày 01/12/2018, NLĐ nước ngoài làm việc tại Việt Nam sẽ tham gia BHXH bắt buộc và được thụ hưởng chế độ ốm đau, thai sản, bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp; từ ngày 01/01/2022 sẽ tham gia và được thụ hưởng thêm 2 chế độ là hưu trí và tử tuất.
Cùng với quy định trên, từ ngày 01/01/2022, theo Luật Hưu trí quốc gia của Hàn Quốc, NLĐ Việt Nam khi làm việc tại Hàn Quốc cũng sẽ tham gia và được thụ hưởng từ chương trình hưu trí quốc gia của Hàn Quốc.
 |
| Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung trình bày Tờ trình tại phiên họp. Ảnh: quochoi.vn |
Trong bối cảnh Việt Nam và Hàn Quốc đã thiết lập quan hệ đối tác toàn diện trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh, văn hóa, lao động, xã hội, giao lưu nhân dân; cùng với đó, số lượng lao động Việt Nam đi làm việc tại Hàn Quốc và số lao động Hàn Quốc đến Việt Nam làm việc ngày càng tăng. Để đảm bảo tuân thủ pháp luật của nước mà NLĐ đến làm việc, tránh đóng song trùng BHXH, đồng thời tối ưu hóa quyền lợi của NLĐ là công dân hai nước, từ năm 2015 đến nay, Chính phủ hai bên đã trao đổi, đàm phán và về cơ bản đã thống nhất nội dung dự thảo Hiệp định về BHXH giữa hai nước.
“Việc tiến tới ký kết Hiệp định là sự ghi nhận kết quả của quá trình đàm phán giữa Chính phủ hai nước Việt Nam - Hàn Quốc và cũng là tiền đề để Việt Nam tiếp tục mở rộng hoạt động đàm phán Hiệp định về BHXH trong thời gian tới” – Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.
Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Đối ngoại nhất trí về sự cần thiết ký Hiệp định nhằm tránh tình trạng đóng BHXH hai lần, tối ưu hóa quyền lợi về BHXH cho NLĐ Việt Nam làm việc tại Hàn Quốc cũng như NLĐ Hàn Quốc làm việc tại Việt Nam, góp phần bảo đảm tốt hơn quyền an sinh xã hội.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà, việc ký các Hiệp định BHXH song phương nói chung, Hiệp định BHXH với Hàn Quốc nói riêng phù hợp với Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH theo hướng phát triển hệ thống chính sách BHXH linh hoạt, đa dạng, đa tầng, hiện đại và hội nhập quốc tế; rà soát, sửa đổi các quy định về NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, người nước ngoài làm việc tại Việt Nam tham gia BHXH bắt buộc, gắn với việc đẩy mạnh đàm phán, ký kết hiệp định song phương về BHXH. Đồng thời, việc ký kết Hiệp định góp phần thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác toàn diện giữa hai nước…
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại cũng cho biết, theo quy định của Hiệp định, thời gian đóng BHXH đối với thời gian làm việc ở Hàn Quốc sẽ được tính theo Luật Hưu trí quốc gia Hàn Quốc và được chi trả từ Quỹ Hưu trí quốc gia Hàn Quốc; thời gian đóng BHXH tại Việt Nam sẽ được tính theo Luật BHXH của Việt Nam và được chi trả từ Quỹ hưu trí và tử tuất của Việt Nam. Như vậy, sẽ có trường hợp lao động nữ có dưới 15 năm đóng BHXH và lao động nam có dưới 20 năm đóng BHXH tại Việt Nam nhưng đủ điều kiện tính hưởng chế độ hưu trí do tính gộp thời gian đóng BHXH ở cả Việt Nam và Hàn Quốc; vì vậy pháp luật Việt Nam cần có quy định về mức tính lương hưu hằng tháng đối với NLĐ trong trường hợp này.
Làm rõ tác động của việc đóng – hưởng với Quỹ Bảo hiểm xã hội
Phát biểu thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng tán thành quan điểm Chính phủ Việt Nam ký các Hiệp định BHXH song phương nói chung và với Hàn Quốc nói riêng, nhằm triển khai Nghị quyết số 28-NQ/TW; việc ký kết này sẽ góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; đẩy mạnh quan hệ đối tác chiến lược toàn diện; tạo cơ sở pháp lý để thực hiện một số Luật mới ban hành. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ có giải trình cụ thể hơn về các nội dung như: thời gian đóng BHXH để hưởng chế độ hưu trí; cách tính hưởng chế độ hưu trí; việc áp dụng trực tiếp một phần Hiệp định; tác động của việc đóng hưởng đối với Quỹ BHXH khi Hiệp định có hiệu lực…
 |
| Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu ý kiến tại phiên họp. Ảnh: quochoi.vn |
Nhấn mạnh đây là Hiệp định toàn diện về BHXH song phương đầu tiên của Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, nội dung này rất cần thiết, đã được Chính phủ hai nước bắt đầu đàm phán từ năm 2015 và đã thống nhất được nhiều nội dung lớn. Việc ký kết Hiệp định này nhằm tránh tình trạng đóng BHXH 2 lần và bảo đảm tối ưu hóa quyền lợi về BHXH của NLĐ làm việc tại hai quốc gia.
Theo Chủ tịch Quốc hội, hiện số lượng lao động của Việt Nam làm việc tại Hàn Quốc và người Hàn Quốc sinh sống, làm việc tại Việt Nam ngày càng tăng lên, trên cơ sở quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước. Do đó, Chính phủ cần tiếp thu ý kiến của các thành viên UBTVQH, trao đổi bổ sung, đánh giá tác động kỹ hơn việc chi trả từ Quỹ BHXH, từ đó thúc đẩy sớm ký kết Hiệp định phục vụ cho hoạt động đối ngoại của lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong thời gian tới.
 |
| UBTVQH biểu quyết đồng ý về nguyên tắc ký Hiệp định. Ảnh: quochoi.vn |
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, UBTVQH đã biểu quyết đồng ý về nguyên tắc ký Hiệp định BHXH giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Hàn Quốc. Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị, sau phiên họp, Ban cán sự Đảng Chính phủ có văn bản xin ý kiến Bộ Chính trị về nội dung này. Sau khi có ý kiến của Bộ Chính trị, Ủy ban Đối ngoại phối hợp phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cùng các Bộ, ngành hữu quan hoàn thiện Kết luận của UBTVQH. Căn cứ kết luận, Chính phủ quyết định ký kết Hiệp định này theo quy định của Luật Điều ước quốc tế năm 2016./.
| Cũng trong phiên họp sáng 22/11, UBTVQH đã xem xét Báocáo tình hình thực hiện chi phí quản lý, sử dụng Quỹ BHXH giai đoạn 2019-2021và quyết định mức chi phí quản lý Quỹ BHXH giai đoạn 2022-2024. |
Đ. KHOA
