1. Chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức, thực hiện chính sách
Trong năm 2022, BHXH Việt Nam đã có văn bản gửi UBND 63 tỉnh, thành phố đề nghị phối hợp: giao chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) đến cấp xã; hỗ trợ thêm mức đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tự đóng cho người dân có hoàn cảnh khó khăn… Theo đó, BHXH các địa phương đã chủ động, tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan tham mưu với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo nhằm huy động và phát huy sức mạnh tổng hợp, tạo chuyển biến tích cực trong công tác tổ chức, thực hiện chính sách an sinh xã hội (ASXH) tại địa phương theo đúng tinh thần các Nghị quyết của Đảng.
Đến nay, đã có 63 tỉnh, thành phố kiện toàn, thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT, bảo hiểm tự nguyện (BHTN); 56 tỉnh đã đưa chỉ tiêu bao phủ BHXH và 61 tỉnh đã đưa chỉ tiêu bao phủ BHYT vào Nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Đặc biệt, nhiều tỉnh đã thực hiện hỗ trợ thêm từ ngân sách địa phương cho người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tự đóng ngoài mức hỗ trợ của Nhà nước.
2. Quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai hoàn thành tốt các chỉ tiêu phát triển người tham gia trong bối cảnh hết sức khó khăn
Năm 2022, mặc dù trong điều kiện thực hiện hết sức khó khăn nhưng các chỉ tiêu bao phủ BHXH, BHYT, BHTN của ngành BHXH đều tăng so với năm 2021, hoàn thành chỉ tiêu được giao tại Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ. Cụ thể: số người tham gia BHXH đạt 17,5 triệu người, đạt 38,07% lực lượng lao động trong độ tuổi; số người tham gia BHTN đạt trên 14,3 triệu người, đạt 31,18% lực lượng lao động trong độ tuổi; số người tham gia BHYT đạt trên 91,1 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 92,03% dân số.
Năm 2022 (là năm đầu tiên) BHXH Việt Nam tổ chức Lễ tôn vinh 190 doanh nghiệp (DN) tiêu biểu trong thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT, BHTN giai đoạn 2017-2022. Đây là hoạt động thiết thực không chỉ để ghi nhận, biểu dương, kịp thời động viên các DN trong việc thực hiện tốt chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động (NLĐ) mà còn tạo sự lan tỏa trong cộng đồng DN trong việc đồng hành cùng Nhà nước xây dựng, củng cố nền ASXH cho NLĐ, góp phần phát triển bền vững kinh tế - xã hội của đất nước.
3. Quyền lợi người tham gia, thụ hưởng BHXH, BHYT, BHTN được đảm bảo đầy đủ, kịp thời
Trong năm 2022, toàn ngành BHXH đã giải quyết hơn 95 nghìn hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng; đảm bảo chi trả kịp thời, an toàn cho hơn 3,3 triệu người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng; chi trả hơn 10,9 triệu lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe; gần 1 triệu người hưởng các chế độ BHTN…; 151,4 triệu lượt người khám, chữa bệnh (KCB) BHYT nội trú và ngoại trú. Đáng chú ý, năm 2022 có khoảng 61% số người nhận các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp qua tài khoản cá nhân tại khu vực đô thị, vượt chỉ tiêu Chính phủ giao.
4. Chi trả nhanh, chính xác, an toàn các khoản trợ cấp từ Quỹ BHXH, Quỹ BHTN đến tận tay NLĐ, người sử dụng lao động gặp khó khăn do dịch Covid-19
Kịp thời nắm bắt khó khăn, đồng hành cùng NLĐ và DN, trong năm qua, BHXH Việt Nam tiếp tục chủ động phối hợp với cấp có thẩm quyền tham mưu, đề xuất với Quốc hội, Chính phủ ban hành nhiều giải pháp hỗ trợ NLĐ, DN bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Tính đến hết ngày 31/12/2022, toàn Ngành đã triển khai hỗ trợ và giảm mức đóng từ các Quỹ BHXH, BHTN tới NLĐ và người sử dụng lao động, nâng tổng số tiền hỗ trợ đạt trên 47.200 tỷ đồng, chiếm 54,3% trên tổng các gói hỗ trợ Covid-19 của Chính phủ. Trong đó, có 99,3% NLĐ nhận hỗ trợ qua tài khoản ngân hàng trong tổng số trên 13 triệu NLĐ được hưởng gói hỗ trợ.
5. Tích cực đồng hành cùng ngành Y tế tháo gỡ khó khăn cho các cơ sở KCB, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHYT
Bên cạnh việc chi trả kịp thời, đầy đủ các chế độ BHYT cho người tham gia, năm 2022, BHXH Việt Nam đã chủ động, tích cực phối hợp với ngành Y tế đề xuất và triển khai các giải pháp nhằm kịp thời tháo gỡ, đảm bảo nguồn kinh phí KCB BHYT cho các cơ sở KCB thực hiện cung ứng các dịch vụ y tế, đem lại quyền lợi tối đa cho người tham gia BHYT theo Luật định.
Đáng chú ý, trên cơ sở đề xuất của Bộ Y tế và BHXH Việt Nam, Chính phủ đã có Nghị quyết số 144/NQ-CP về việc bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế và thanh toán chi phí KCB BHYT. Với sự vào cuộc tích cực đó, nhiều vướng mắc trong KCB và thanh toán chi phí KCB BHYT thuộc thẩm quyền của BHXH Việt Nam đã được tháo gỡ kịp thời.
Mặt khác, ngành BHXH Việt Nam còn tích cực phối hợp với các cơ sở KCB cải tiến, xử lý các vướng mắc về thủ tục KCB bằng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng “VssID - BHXH số” tạo thuận lợi hơn nữa cho người tham gia BHYT; tiếp tục chuẩn hóa dữ liệu đưa lên Hệ thống Thông tin giám định BHYT của Ngành nhằm quản lý Quỹ BHYT ngày một hiệu quả.
6. Quyết liệt thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ và toàn diện
Hiện, toàn ngành BHXH Việt Nam đang có gần 30 hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) quản lý các quy trình nghiệp vụ, với hơn 20 nghìn tài khoản trong ngành thường xuyên truy cập, khai thác và sử dụng để thực hiện các nghiệp vụ của Ngành; đã xây dựng, hoàn thiện kho cơ sở dữ liệu (CSDL) của trên 98,7 triệu người dân; kết nối liên thông với gần 13.000 cơ sở KCB; có khoảng trên 620 nghìn tổ chức, DN sử dụng dịch vụ công trên toàn quốc; Hệ thống giao dịch BHXH điện tử và Hệ thống Thông tin giám định BHYT tiếp nhận khoảng 300 triệu hồ sơ giao dịch trực tuyến (trong đó có khoảng 170 triệu lượt đề nghị thanh toán chi phí KCB BHYT).
Đồng thời, thực hiện kết nối, chia sẻ và khai thác thông tin dữ liệu với các CSDL quốc gia, chuyên ngành thông qua nền tảng tích hợp chia sẻ dữ liệu quốc gia; đến nay đã thực hiện hơn 500 triệu xác thực và chia sẻ thông tin với các Bộ, ngành, địa phương… Đây là tiền đề quan trọng cho công tác tổ chức, thực hiện chính sách trên môi trường số; là nền tảng trong việc chuyển đổi số, ứng dụng các công nghệ Big Data, AI nhằm mục tiêu trở thành tổ chức ASXH hiện đại của Ngành.
7. Triển khai hiệu quả Đề án 06 của Chính phủ, đem tới nhiều tiện ích cho người dân, DN
Thực hiện hiệu quả Quyết định số 06/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (Đề án 06), BHXH Việt Nam là đơn vị đầu tiên đã kết nối thành công với CSDL quốc gia về dân cư ngay từ khi CSDL quốc gia về dân cư được đưa vào vận hành chính thức. Đến hết tháng 12/2022, hệ thống đã xác thực trên 71,2 triệu thông tin nhân khẩu có trong CSDL quốc gia về bảo hiểm với CSDL quốc gia về dân cư. Đồng thời, BHXH Việt Nam cũng đã cung cấp, chia sẻ gần 62,3 triệu lượt thông tin BHXH, BHYT cho CSDL quốc gia về dân cư.
Ngoài ra, BHXH Việt Nam đã phối hợp với các Bộ, ngành liên quan triển khai kỹ thuật đảm bảo từng bước sử dụng thẻ Căn cước công dân (CCCD) gắn chíp, ứng dụng Định danh điện tử quốc gia thay thế thẻ BHYT giấy trong KCB BHYT; triển khai thí điểm tích hợp công nghệ xác thực sinh trắc vân tay trên CCCD gắn chíp trong KCB BHYT và trong tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại bộ phận “Một cửa” cơ quan BHXH. Kết quả, cả nước đã có trên 12 nghìn cơ sở KCB BHYT thực hiện tra cứu thông tin thẻ BHYT bằng CCCD gắn chíp trong KCB BHYT (chiếm 93,8% tổng số cơ sở KCB BHYT).
Việc tích hợp, triển khai các dịch vụ công trên Cổng Dịch vụ công quốc gia cũng được BHXH Việt Nam tích cực, phối hợp triển khai. Đến hết tháng 12/2022, BHXH Việt Nam đã tiếp nhận từ Cổng Dịch vụ công quốc gia để xác nhận và trả quá trình đóng BHTN cho gần 50 nghìn trường hợp phục vụ giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp cho NLĐ; hơn 50 nghìn lượt giao dịch gia hạn BHYT theo hộ gia đình thành công...
8. Triển khai đồng loạt các giải pháp quyết liệt thu hồi số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN
Nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật BHXH, BHYT, BHTN, đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng cho người tham gia, Ban Cán sự Đảng BHXH Việt Nam có Nghị quyết số 317 về việc tăng cường các giải pháp thực hiện công tác thu, giảm tiền chậm đóng năm 2022. Nhờ các giải pháp quyết liệt của Ngành, số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN phải tính lãi là trên 13 nghìn tỷ đồng, chiếm 2,91% số phải thu. Những chuyển biến tích cực trong công tác thu hồi số tiền chậm đóng của Ngành đã mang lại hiệu quả cao, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ; nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng pháp luật của người sử dụng lao động trong thực hiện chính sách.
9. Phát động, lan tỏa tinh thần nhân ái trao tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn
Ngày 23/11/2022, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh đã phát động “Chương trình tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn” trên toàn quốc. Hưởng ứng lời kêu gọi của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, đến hết ngày 31/12/2022 đã có hàng nghìn DN, nhà hảo tâm tại 63 tỉnh, thành phố chung tay cùng ngành BHXH Việt Nam trao tặng khoảng 16.000 sổ BHXH và 120.000 thẻ BHYT cho khoảng 136.000 người có hoàn cảnh khó khăn trong cả nước.
Chương trình là một hoạt động thiện nguyện hết sức ý nghĩa và thiết thực. Thông qua Chương trình đã lan tỏa tính nhân văn của chính sách BHXH, BHYT trong cộng đồng xã hội với thông điệp: “Tặng sổ BHXH, thẻ BHYT - Trao nhân ái, lan tỏa yêu thương” hướng tới mục tiêu toàn dân được hưởng quyền an sinh, được chăm sóc sức khỏe, không để ai bị bỏ lại phía sau.
10. Các hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc tế của BHXH Việt Nam tiếp tục được mở rộng
Năm 2022, BHXH Việt Nam tiếp tục mở rộng, phát triển các hoạt động hợp tác song phương, đa phương, từng bước khẳng định vị thế, hình ảnh của BHXH Việt Nam là đối tác tin cậy, thành viên tích cực và trách nhiệm của Hiệp hội An sinh xã hội ASEAN, Hiệp hội An sinh xã hội Quốc tế.
Trong bối cảnh các nước trên thế giới bước vào giai đoạn phục hồi và phát triển sau đại dịch Covid-19, BHXH Việt Nam đã tăng cường các hoạt động hợp tác quốc tế với Tổ chức Y tế thế giới, Ngân hàng Thế giới, Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam, các tổ chức ASXH của Châu Âu… để tham vấn ý kiến, kinh nghiệm quốc tế về các nội dung đề xuất xây dựng sửa đổi Luật BHXH, Luật BHYT. Đồng thời, BHXH Việt Nam đã ký kết Kế hoạch hành động triển khai Bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực thực hiện BHYT với Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN, mở ra kỳ vọng mới trong mối quan hệ hợp tác giữa hai bên thời gian tới.