Đây là vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm nhấn mạnh tại phiên thảo luận về Dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) sáng 30/5.
Quan tâm đến quy định về chữ ký số, đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (Đoàn Bình Dương) cho biết, quản lý về chữ ký số chuyên dùng công vụ và quản lý về chữ ký số chuyên dùng công cộng là 2 lĩnh vực riêng biệt, có đặc thù khác nhau về đối tượng, mục tiêu, phương thức quản lý hạ tầng kỹ thuật.
Theo đó, chữ ký số chuyên dùng công vụ là hoạt động có tính đặc thù. Đây là thực thi công vụ của Nhà nước, thực hiện nhiệm vụ chính trị, không thu phí. Đối tượng phục vụ là các tổ chức, cá nhân của các cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội; đòi hỏi cấp độ an toàn, bảo mật cao hơn.
Còn chữ ký số chuyên dùng công cộng do Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý và cấp phép cho các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ cho các cá nhân, tổ chức là doanh nghiệp. Đây là hoạt động kinh doanh có điều kiện, có thu phí nên cấp độ an toàn thấp hơn.
Đại biểu cho rằng, nếu quy định giao Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý nhà nước cả 2 loại chữ ký số nêu trên thì khi xảy ra vấn đề mất an toàn, việc xác định trách nhiệm là không rõ ràng. Do đó, đại biểu đề nghị quy định Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện quản lý nhà nước về giao dịch điện tử trong lĩnh vực cơ yếu, chữ ký số chuyên dùng công vụ theo quy định pháp luật về cơ yếu và giao dịch điện tử còn Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý nhà nước về chữ ký số chuyên dùng công cộng.
Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Minh Đức (Đoàn TP.HCM) bày tỏ đồng tình giao Bộ Thông tin và Truyền thông thực hiện chức năng quản lý về giao dịch điện tử. Tuy nhiên, đối với vấn đề chữ ký điện tử số công vụ, đại biểu đề nghị xem xét vấn đề này dưới góc độ bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia...
Theo đại biểu, Đảng, Nhà nước đã cho phép thành lập một cơ quan riêng biệt thuộc Bộ Quốc phòng cũng như của Bộ Công an để bảo vệ chủ quyền quốc gia cũng như an ninh quốc gia trên không gian mạng. Bên cạnh đó, các Chỉ thị, Nghị quyết và các giấy tờ khác không đơn thuần là các văn bản sẽ được ký ban hành trên môi trường điện tử, cho nên phải sử dụng kỹ thuật mật mã của Ban Cơ yếu Chính phủ. Đây cũng là cơ quan chịu trách nhiệm trước Bộ Quốc phòng và Chính phủ về quản lý nhà nước cả về kỹ thuật và con người để gắn trách nhiệm.
Do đó, đại biểu đề nghị sửa lại khoản 4 Điều 7 Dự thảo Luật theo hướng Bộ Quốc phòng thực hiện chức năng quản lý nhà nước về hoạt động giao dịch điện tử thuộc lĩnh vực cơ yếu chữ ký số chuyên dùng công vụ theo quy định của pháp luật về cơ yếu và giao dịch điện tử.
Đại biểu Nguyễn Quốc Duyệt (Đoàn TP. Hà Nội) phân tích, bản chất của chữ ký số chuyên dùng công vụ là dùng công nghệ mật mã để xác thực thông tin dữ liệu và được triển khai sử dụng trong hoạt động công vụ của các cơ quan Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội. Kinh nghiệm thế giới cũng như Việt Nam coi mật mã như một vũ khí đặc biệt để bảo vệ an ninh quốc gia, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và do cơ quan thuộc lĩnh vực an ninh quốc gia, quân sự, quốc phòng, đối ngoại quản lý theo một chế độ nghiêm ngặt và phải được mã hóa.
“Chữ ký số chuyên dùng công vụ là chữ ký của người có thẩm quyền. Mỗi văn bản, mỗi giao dịch công vụ đều có tác động rất lớn và ảnh hưởng đến nhân dân đến quốc gia, lợi ích của dân tộc. Vì vậy, chữ ký số chuyên dùng công vụ cần phải được cung cấp, quản lý chặt chẽ, bảo mật và phải giao cho cơ quan về quốc phòng, an ninh quản lý” - đại biểu Nguyễn Quốc Duyệt nêu rõ.
Để tránh sự chồng chéo và bảo đảm có tính ổn định, thống nhất của hệ thống pháp luật, đồng thời bảo đảm tính khả thi và triển khai thực hiện Luật ngay khi được thông qua mà không phải chờ văn bản hướng dẫn thi hành, đại biểu Nguyễn Quốc Duyệt đề nghị cần quy định ngay trong dự thảo Luật về trách nhiệm của Ban Cơ yếu Chính phủ giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện quản lý nhà nước về chứng thực chữ ký số chuyên dùng công vụ; đề nghị giữ nguyên việc quản lý nhà nước về lĩnh vực cơ yếu và chữ số chuyên dùng công vụ.
