Cổ vũ mạnh mẽ phong trào đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ trên thế giới

Đỉnh cao của nghệ thuật quân sự Việt Nam

Cách đây 70 năm (ngày 13/3/1954), dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, các lực lượng vũ trang cách mạng đã nổ súng, mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ. Trải qua 56 ngày đêm “khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt...” Chiến dịch Điện Biên Phủ đã kết thúc toàn thắng. Nhiều ý kiến khẳng định, Chiến thắng Điện Biên Phủ là đỉnh cao của nghệ thuật quân sự Việt Nam trong kháng chiến chống thực dân Pháp, thể hiện trên cả ba lĩnh vực: Chỉ đạo chiến lược, nghệ thuật chiến dịch và chiến thuật, mà đặc điểm nổi bật là sự chủ động, sáng tạo, đánh theo cách đánh mà ta lựa chọn, buộc quân địch phải bị động đối phó, hạn chế chỗ mạnh của chúng về quân số, hỏa lực mạnh, sức cơ động cao.

Khẳng định Chiến dịch Điện Biên Phủ là sự phát triển đến đỉnh cao của nghệ thuật chiến dịch trong kháng chiến chống Pháp, Thiếu tướng, TS. Trần Minh Tuấn - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược quốc phòng - nhấn mạnh, chiến thắng vang dội của Chiến dịch cũng thể hiện rõ nét những yếu tố đặc sắc về nghệ thuật quân sự Việt Nam, đó là: Nghệ thuật chỉ đạo và tiến hành chiến tranh nhân dân; nghệ thuật tạo lập và chuyển hóa thế trận; nghệ thuật lãnh đạo, chỉ huy chiến dịch, thay đổi phương châm tác chiến.

Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, đỉnh cao của cuộc kháng chiến chống Pháp đã khẳng định đường lối kháng chiến đúng đắn, sáng tạo của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh là đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kỳ tự lực cánh sinh, đã phát huy cao độ truyền thống yêu nước, ý chí chiến đấu vì độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam. Chiến thắng Điện Biên Phủ đi vào lịch sử của dân tộc ta như một Bạch Đằng, một Chi Lăng, hay một Đống Đa trong thế kỷ XX và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công chói lọi đột phá thành trì của hệ thống nô dịch thuộc địa kiểu cũ của chủ nghĩa đế quốc; nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, buộc thực dân Pháp phải ngồi vào bàn Hội nghị cùng ký Hiệp định Geneva chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược (1945-1954) ở Đông Dương, miền Bắc nước ta được hoàn toàn giải phóng.

Tác động mạnh mẽ tới phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới

Chiến thắng Điện Biên Phủ là thắng lợi vĩ đại của nhân dân ta mà cũng là thắng lợi chung của tất cả các dân tộc bị áp bức trên thế giới; không chỉ đặt dấu chấm hết cho chủ nghĩa thực dân của Pháp tại Đông Dương mà còn trở thành nguồn cảm hứng lớn lao, tác động mạnh mẽ tới phong trào giải phóng dân tộc trên toàn thế giới. Ông Pedro De Oliveira - Tổng Thư ký Hội Hữu nghị Brazil - Việt Nam - khẳng định, Chiến thắng Điện Biên Phủ có tác động mạnh mẽ đến cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân của các dân tộc trên thế giới. Nhờ nguồn cổ vũ động viên từ chiến thắng lẫy lừng của dân tộc Việt Nam trước quân đội Pháp, trong giai đoạn 1954 đến cuối những năm 60 của thế kỷ trước, hơn 40 dân tộc giành được độc lập từ chế độ thực dân.

Chiến dịch Điện Biên Phủ diễn ra trong 3 đợt tiến công: Đợt 1 từ ngày 13-17/3/1954; đợt 2 từ ngày 30/3-24/4/1954 và đợt 3 từ ngày 01-07/5/1954. Sau 56 ngày đêm chiến đấu, vượt qua muôn vàn gian khổ, “gan không núng, chí không mòn”, vào hồi 17h30 ngày 07/5/1954, Lá cờ Quyết chiến Quyết thắng của quân đội ta đã tung bay trên nóc hầm sở chỉ huy của địch, báo hiệu Chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng!.

Theo ông Oliviera, Chiến thắng Điện Biên Phủ là sự hội tụ của nhiều yếu tố, trong đó phải kể đến vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, mà trực tiếp là tầm nhìn, nhãn quan chiến lược tuyệt vời của Chủ tịch Hồ Chí Minh và vai trò chỉ huy chiến dịch của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Đồng thời là nguồn cổ vũ động viên cho nhiều dân tộc thuộc địa trên thế giới bởi Việt Nam đã thể hiện khả năng của một dân tộc nhỏ bé với vũ khí thô sơ có thể giành chiến thắng trong cuộc chiến tranh đối đầu với một đế quốc thực dân hùng mạnh và được trang bị vũ khí tối tân.

Theo học giả Thái Lan Songrit, chiến thắng Điện Biên Phủ là sự kiện mà ở thời điểm đó đã khơi dậy và khích lệ cuộc đấu tranh giành độc lập của các dân tộc thuộc địa trên toàn thế giới, với mô hình cụ thể từ sự đoàn kết giữa Việt Nam, Lào và Campuchia để có thể giành được thắng lợi chung trước các siêu cường như Pháp. Học giả Thái Lan cho rằng, chính việc có chung một hệ tư tưởng, chung một vận mệnh là động lực vô cùng mạnh mẽ để tạo nên sự đoàn kết giữa 3 nước, giúp Việt Nam - Lào và Campuchia vượt qua được những khó khăn gian khổ của cuộc chiến đấu trường kỳ.

Nhà sử học Pháp Alain Ruscio từng là phóng viên báo L'Humanité (Nhân đạo) của Pháp tại Việt Nam và là tác giả của nhiều công trình nghiên cứu về thời kỳ thuộc địa của Pháp ở Đông Dương và Chiến tranh Đông Dương cho biết, cùng với sự ủng hộ từ các nước xã hội chủ nghĩa, chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 là chiến thắng của nhân dân Việt Nam, được dẫn dắt bởi tầm nhìn xa về chính trị của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đánh giá về ý nghĩa quốc tế của Chiến thắng Điện Biên Phủ, nhà sử học Ruscio cho rằng, sự kiện có ảnh hưởng rất lớn đến phong trào giải phóng thuộc địa trên thế giới. Bởi, vào thời điểm đó, cuộc chiến tranh Đông Dương được cả thế giới theo dõi. Đó không phải chỉ đơn thuần là cuộc chiến giữa Pháp và Việt Nam mà là một cuộc chiến mang tầm quốc tế. Ở các thuộc địa của Pháp, như: Madagascar, Algeria, Tunisia, Maroc, châu Phi, cuộc đấu tranh ở Việt Nam cũng được theo dõi rất chặt chẽ. Họ quan sát cuộc chiến này với niềm hy vọng rằng quân Pháp sẽ bị đánh bại. Do đó, việc quân Pháp bị thất trận ở Điện Biên Phủ không chỉ được coi là chiến thắng của riêng Việt Nam mà còn là chiến thắng của toàn thể các dân tộc thuộc địa, mở ra con đường giải phóng cho các dân tộc bị áp bức.

Trong bối cảnh trên thế giới hiện nay đang xảy ra nhiều cuộc xung đột, ông Ruscio khẳng định, bài học từ chiến dịch Điện Biên Phủ vẫn còn nguyên giá trị lịch sử. Bởi, đằng sau mọi cuộc chiến là các dân tộc luôn từ chối giải pháp bạo lực, do đó nếu chỉ dùng vũ lực, hay sức mạnh quân sự, thì không bao giờ có thể chiến thắng. "Điện Biên Phủ vẫn có ý nghĩa lịch sử thời đại khi nói rằng một dân tộc đoàn kết, một dân tộc không chịu áp bức sẽ luôn tìm được đường đi, dù có thể gặp nhiều khó khăn, trở ngại" - ông Ruscio nhấn mạnh./.