
Phát biểu mở đầu phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết: Đối với Dự án Luật Dân số, đề nghị các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) quan tâm đến các nhóm vấn đề về duy trì mức sinh thay thế; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; chính sách thích ứng với già hóa dân số và nâng cao chất lượng dân số.
Hỗ trợ tài chính cho phụ nữ sinh đủ hai con ở tất cả các độ tuổi

Tham gia góp ý kiến về Dự án Luật Dân số, đại biểu Quốc hội Tô Văn Tám (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi ) cho rằng theo điểm b khoản 1 Điều 13, có 3 đối tượng được hỗ trợ tài chính: phụ nữ dân tộc thiểu số, phụ nữ dân tộc ít người; phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi; phụ nữ ở địa phương có mức sinh thay thế thấp.
Theo quy định này, đối tượng phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi được hiểu là chỉ phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi mới được hỗ trợ tài chính, còn lại thì không được. Do đó, ông cho rằng cần làm rõ cơ sở của quy định này.
Ông Tám phân tích: Nếu như nhìn dưới góc độ tính hợp lý, tính công bằng thì chưa hợp lý và có vấn đề. Bởi nó tạo ra sự phân biệt đối với những người sinh đủ 2 con sau độ tuổi 35.
Đại biểu Tô Văn Tám nhấn mạnh: “Chúng tôi thấy chưa công bằng. Cũng sinh đủ 2 con nhưng chỉ vì sinh sau 35 tuổi lại không được hỗ trợ. Cho nên chưa công bằng và thiếu tính toàn diện. Do đó, cần hệ thống lại quy định này cho đồng bộ hơn theo hướng hỗ trợ cho phụ nữ sinh đủ 2 con ở tất cả các độ tuổi”.
Từ những phân tích trên, Đại biểu Tô Văn Tám đề nghị cần chính sách bảo vệ sức khỏe bà mẹ và trẻ em, hỗ trợ các dịch vụ về bảo đảm quyền bình đẳng trong lao động bằng một chính sách dân số, việc làm thích hợp chứ không chỉ quy định đơn thuần là sinh trước 35 hay sau 35 tuổi.
Cần phát triển hệ thống nhà trẻ, cơ sở trông giữ trẻ từ 6 tháng tuổi

Góp ý về quy định thời gian nghỉ thai sản, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn ĐBQH TP Hải Phòng) đề nghị cân nhắc quy định tăng thời gian nghỉ thai sản lên 7 tháng đối với phụ nữ khi sinh con thứ hai.
Theo đại biểu, đây là quy định sẽ nhận được sự đồng tình của khá nhiều những người đã, đang và sẽ làm mẹ. Tuy nhiên, doanh nghiệp sẽ có xu hướng e ngại tuyển hoặc bố trí lao động nữ vào các vị trí quan trọng do lo ngại gián đoạn công việc và chi phí phát sinh.
“Quy định này có thể vô tình trở thành rào cản đối với lao động nữ và làm gia tăng nguy cơ phân biệt đối xử về giới trong tuyển dụng và sử dụng lao động nữ” - đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, đối với nhóm phụ nữ hiện nay có xu hướng coi trọng sự nghiệp, đặc biệt là nhóm lao động trẻ, lao động chất lượng cao, chính sách tăng thời gian nghỉ thai sản có thể tạo tâm lý e ngại sinh con thứ hai do lo lắng rằng việc vắng mặt dài hơn sẽ ảnh hưởng đến cơ hội thăng tiến, đánh giá hiệu quả công việc hoặc vị trí trong cơ quan, doanh nghiệp.
Vì vậy, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề xuất có quy định mở, phân biệt giữa các nhóm nghề, ngành, khu vực trước khi áp dụng. Đồng thời, cần song song bổ sung các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, giảm chi phí sử dụng lao động nữ, cũng như có chính sách bảo đảm cơ hội thăng tiến bình đẳng cho phụ nữ sau khi nghỉ thai sản.
Mặt khác, thay vì chỉ tập trung kéo dài thời gian nghỉ thai sản cho phụ nữ, cần mở rộng các chính sách hỗ trợ thực chất hơn để giảm gánh nặng cho phụ nữ trong việc sinh con và chăm sóc con. Một trong những vấn đề cần được quan tâm là phát triển hệ thống nhà trẻ, cơ sở trông giữ trẻ từ 6 tháng tuổi, tạo điều kiện để phụ nữ quay trở lại công việc sớm hơn nếu họ có nhu cầu.
Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Hoàng Uyên (Đoàn ĐBQH Tây Ninh) đề nghị bổ sung một số chính sách mang tính bền vững, thiết thực như là hỗ trợ phát triển hệ thống dịch vụ trông giữ trẻ, giáo dục mầm non công lập và ngoài công lập bảo đảm chất lượng.
Đại biểu Nguyễn Hoàng Uyên khẳng định đây là giải pháp căn cơ giúp giảm gánh nặng chăm sóc con nhỏ cho các gia đình, tạo điều kiện cho phụ nữ, đặc biệt là lao động nữ sớm quay lại thị trường lao động./.
