Theo số liệu mới nhất của BHXH Việt Nam, tính đến hết năm 2018, số HSSV tham gia BHYT khoảng 17 triệu người, đạt 94%. Nguyên nhân khiến HSSV tham gia BHYT chưa đạt được tỷ lệ 100%, theo BHXH Việt Nam là do các cơ sở giáo dục vẫn chưa có biện pháp ràng buộc HSSV tham gia BHYT. Do đó, các cơ sở giáo dục chưa có chế tài xử lý, nên tỷ lệ HSSV tham gia BHYT chưa đồng đều và chưa đạt yêu cầu theo quy định bắt buộc của Luật BHYT. Đặc biệt, đối tượng sinh viên từ năm thứ 2 trở đi, số lượng tham gia BHYT giảm rõ rệt.
Bên cạnh đó, một số địa phương chưa thực hiện tốt công tác phối hợp giữa hai ngành BHXH và Giáo dục- Đào tạo trong việc triển khai BHYT cho HSSV. Còn không ít cơ sở giáo dục bậc đại học, cao đẳng chỉ liệt kê số tiền đóng BHYT cho HSSV vào các khoản thu đầu năm học, thiếu đi công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật BHYT nên tỷ lệ tham gia chưa cao.
Đồng thời, điều kiện hoàn cảnh kinh tế của nhiều hộ gia đình có con em là HSSV còn khó khăn, không có tiền mua BHYT cũng là nguyên nhân khiến tỷ lệ tham gia BHYT HSSV chưa đạt như mong muốn.
Quá trình tham gia BHYT HSSV cũng giống như hộ gia đình chuyển đổi từ BHYT tự nguyện sang BHYT bắt buộc. HSSV có thể tham gia BHYT ở nhà trường hoặc tham gia theo hộ gia đình, do cha mẹ đóng nhưng cũng có thể là thân nhân, là hộ gia đình cận nghèo hoặc người nghèo… Vì vậy, các hình thức đóng, mức phí và sự hỗ trợ đóng từ nguồn ngân sách khác nhau. Mức hỗ trợ chung BHYT của NSNN cho HSSV là 30% mức đóng, còn lại tùy ngân sách từng địa phương sẽ có hỗ trợ thêm cho từng năm học.
Thực tế thời gian qua, nhiều địa phương đã nâng mức hỗ trợ đóng BHYT cho một số nhóm đối tượng, trong đó có HSSV. Điển hình như tỉnh Bình Dương, để tăng nhanh diện bao phủ BHYT HSSV trên địa bàn, trước thềm năm học mới 2019- 2020, UBND tỉnh Bình Dương đã quyết định tăng thêm mức hỗ trợ đóng BHYT cho 4 nhóm đối tượng, trong đó có đối tượng là HSSV đang theo học tại các cơ sở giáo dục trong tỉnh. Theo đó, ngoài phần NSNN hỗ trợ tối thiểu 30% mức đóng theo quy định, nay HSSV được hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHYT nâng tổng mức hỗ trợ lên 60%. Như vậy, HSSV chỉ còn phải đóng 40% kinh phí khi tham gia BHYT.
Trong khi đó, tại một số địa phương do ngân sách hạn hẹp nên không hỗ trợ thêm cho HSSV ngoài mức hỗ trợ của NSNN, vì vậy tỷ lệ HSSV tham gia BHYT đạt thấp.
 |
| Tăng múc hỗ trợ đóng để bao phủ BHYT đối với đối tượng HSSV- Ảnh: ST |
Theo Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn, để nâng tỷ lệ bao phủ BHYT đối với đối tượng HSSV, bên cạnh công tác tuyên truyền, giải pháp rất quan trọng là cần phải có những bước đột phá về mặt cơ chế hỗ trợ tài chính. Ngoài việc điều chỉnh sao cho rất năng động, linh hoạt trong việc tham gia BHYT của HSSV thì cũng cần có một cơ chế hỗ trợ, nhất là HSSV thuộc diện những đối tượng yếu thế hiện nay trong xã hội.
Từ thực tế trên, BHXH Việt Nam kiến nghị Bộ Y tế báo cáo Thủ tướng Chính phủ hỗ trợ thêm từ 20%- 50% mức đóng BHYT đối với HSSV. Cùng với đó, BHXH Việt Nam kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm ban hành thông tư quy định việc xác định đối tượng tham gia BHYT do ngành Giáo dục và Đào tạo quản lý theo quy định tại Luật BHYT (theo đó các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân có trách nhiệm lập danh sách học sinh, sinh viên tham gia BHYT).
Giao chỉ tiêu tỷ lệ tham gia BHYT của học sinh đối với từng cơ sở giáo dục; đưa tiêu chí đánh giá phân loại tổ chức cơ sở Đảng, đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ và việc chấp hành pháp luật của HSSV đảm bảo năm 2019 đạt 100% HSSV tham gia BHYT.
Thực hiện thu BHYT HSSV đảm bảo theo đúng quy định. Đối với sinh viên mới nhập học, học sinh chuyển cấp, mới vào lớp 1 thực hiện thu BHYT HSSV của những tháng còn lại năm 2019. Đối với HSSV đã thực hiện thu theo năm tài chính thì tiếp tục thực hiện thu vào cuối năm 2019; cơ sở giáo dục thu tiền đóng của HSSV theo phương thức linh hoạt 3 tháng hoặc 6 tháng hoặc một năm một lần nộp vào Quỹ BHYT. Chỉ thực hiện thu BHYT một lần năm 2020 nếu HSSV có nguyện vọng và tự nguyện đóng.
Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chính sách, pháp luật BHYT đến HSSV và các bậc phụ huynh thông qua Đoàn Thanh niên, Hội sinh viên, Đội Thiếu niên Tiền phong. Đồng thời, cung cấp danh sách HSSV, bao gồm cả HSSV có tham gia BHYT và chưa tham gia BHYT để cơ quan BHXH tuyên truyền, vận động HSSV tham gia để phấn đấu 100% HSSV có thẻ BHYT; sử dụng có hiệu quả, đúng quy định đối với kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu.
N. KIM
