Linh hoạt trong điều chỉnhgiá điện
Nguyên tắc điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân được Thủ tướng Chính phủ đưa ra trên cơ sở: hằng năm, sau khi kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), giá bán điện bình quân được xem xét, điều chỉnh theo biến động khách quan thông số đầu vào của tất cả các khâu (phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện, điều hành - quản lý ngành và dịch vụ phụ trợ hệ thống điện) so với thông số được sử dụng để xác định giá bán điện bình quân hiện hành.
Trong năm, giá bán điện bình quân được xem xét điều chỉnh khi thông số đầu vào cơ bản trong khâu phát điện biến động so với thông số đã được sử dụng để xác định giá bán điện bình quân hiện hành. Cụ thể, khi các thông số đầu vào biến động làm giá bán điện bình quân giảm so với giá bán điện bình quân hiện hành thì giá điện được điều chỉnh giảm. Còn khi các thông số đầu vào biến động làm giá bán điện bình quân tăng từ 3% trở lên so với giá bán điện bình quân hiện hành thì giá điện được phép điều chỉnh tăng. Thủ tướng Chính phủ cũng quy định, thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân tối thiểu là 6 tháng kể từ lần điều chỉnh giá điện gần nhất.
Theo Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg, Tập đoàn Điện lực Việt Nam được điều chỉnh tăng hoặc giảm giá bán điện bình quân trong phạm vi khung giá do Thủ tướng Chính phủ quy định. Để có thể thực hiện việc điều chỉnh giá bán điện bình quân, EVN phải tính toán dựa trên cơ sở kế hoạch cung cấp điện và vận hành hệ thống điện do Bộ Công Thương ban hành hằng năm và kết quả kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện năm trước liền kề, ước kết quả sản xuất kinh doanh điện trong năm.
Công khai, minh bạchviệc điều chỉnh giá
Trong trường hợp giá bán điện bình quân cần điều chỉnh tăng từ 3% đến dưới 5% và từ 5% đến dưới 10% so với giá bán điện bình quân hiện hành và trong khung giá quy định, EVN được phép điều chỉnh tăng giá bán điện bình quân ở mức tương ứng. Mức giá mới chỉ có hiệu lực sau khi EVN đã báo cáo và được Bộ Công Thương chấp thuận.
Đáng chú ý, khi giá bán điện bình quân cần điều chỉnh tăng từ 10% trở lên so với giá bán điện bình quân hiện hành hoặc điều chỉnh ngoài khung giá quy định hoặc ảnh hưởng đến tình hình kinh tế vĩ mô thì trên cơ sở hồ sơ phương án giá điện do EVN trình, Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính kiểm tra, rà soát, tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho ý kiến. Trường hợp cần thiết, Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Ban chỉ đạo điều hành giá trước khi báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Nhằm đảm bảo chi phí sản xuất kinh doanh điện được kiểm tra, giám sát chặt chẽ, hằng năm, sau khi có Báo cáo quyết toán chi phí sản xuất kinh doanh điện, Báo cáo tài chính của EVN và các đơn vị thành viên đã được kiểm toán độc lập, cơ quan chức năng sẽ kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện của năm trước liền kề.
Trong quá trình kiểm tra có thể mời Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, các hiệp hội liên quan, các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan tham gia. Bộ Công Thương được mời tư vấn độc lập để thẩm tra báo cáo quyết toán chi phí sản xuất kinh doanh điện, Báo cáo tài chính của EVN và các đơn vị thành viên.
Trong thời hạn 30 ngày sau khi kết thúc kiểm tra, Bộ Công Thương phải chủ trì tổ chức họp báo công bố công khai kết quả kiểm tra chi phí thực tế các khâu phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện, quản lý chung, dịch vụ phụ trợ hệ thống điện và các chi phí khác; kết quả kinh doanh lỗ, lãi của EVN; các chi phí được tính và chưa được tính vào giá thành sản xuất kinh doanh điện của EVN; các chi phí khác bao gồm cả chênh lệch tỷ giá đánh giá lại chưa được tính vào giá điện các năm trước, nay được đưa vào giá thành sản xuất kinh doanh điện phải được kiểm toán do kiểm toán độc lập thực hiện và lập thành Báo cáo kiểm toán riêng để làm cơ sở cho việc kiểm tra, giám sát.
Những quy định cụ thể này được Thủ tướng Chính phủ đưa ra nhằm đảm bảo cho việc điều chỉnh giá điện, nhất là khi điều chỉnh tăng giá, phải công khai, minh bạch.
PHÚC KHANG
Theo Tuần Báo ra ngày 17-8-2017
