Đào tạo, bồi dưỡng kết hợp với đánh giá năng lực chuyên môn, nghiệp vụ
Giai đoạn 2021-2025, công tác đào tạo bồi dưỡng của KTNN đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, bước đầu đáp ứng yêu cầu thực tiễn, góp phần vào việc trang bị kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ kiểm toán viên, từng bước đáp ứng yêu cầu đặt ra đối với nhiệm vụ kiểm toán.
Cụ thể, KTNN đã xây dựng được hệ thống 39 chương trình, tài liệu bồi dưỡng, chia thành 3 nhóm: Chương trình, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ theo tiêu chuẩn ngạch công chức (07 chương trình); chương trình bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo, quản lý (03 chương trình); chương trình bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ theo yêu cầu vị trí việc làm chuyên môn của KTNN (29 chương trình).
Từ năm 2021 đến nay, KTNN đã tổ chức 156 lớp đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho 12.087 lượt công chức, viên chức. Trong đó, tập trung bồi dưỡng cho đội ngũ công chức mới tuyển dụng; các lớp bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kiến thức pháp luật, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, đạo đức công vụ, kỹ năng mềm. Đồng thời, tiếp tục thực hiện bồi dưỡng kỹ năng kiểm toán theo các lĩnh vực (ngân sách nhà nước, doanh nghiệp, dự án đầu tư xây dựng công trình) gắn với các nhóm đối tượng khác nhau.
Đội ngũ giảng viên của KTNN có 72 người, trong đó có 03 giảng viên cơ hữu và 69 giảng viên kiêm chức. Với những “lợi thế” về kinh nghiệm công tác, trong quá trình giảng dạy, đội ngũ giảng viên kiêm chức đã kết hợp kiến thức lý luận gắn với thực tiễn trong hoạt động kiểm toán giúp người học dễ hiểu, dễ nhớ...
Ngoài ra, để triển khai có hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động kiểm toán, KTNN đã tổ chức 43 lớp bồi dưỡng về công nghệ thông tin cho 1.144 lượt công chức, viên chức. KTNN luôn khuyến khích công chức, viên chức tự nâng cao trình độ chuyên môn, ngoại ngữ thông qua việc hỗ trợ kinh phí, tạo điều kiện tham gia đào tạo sau đại học, thi chứng chỉ kiểm toán quốc tế.
Giai đoạn 2021-2025, KTNN đã cử 08 người tham gia đào tạo thạc sỹ trong và ngoài nước, 08 người tham gia đào tạo tiến sỹ và 64 lượt người tham gia bồi dưỡng tiếng Anh giao tiếp, tiếng Anh chuyên ngành, biên phiên dịch tiếng Anh và tiếng Trung cơ bản; 02 người học và thi chứng chỉ ACCA, CPA Úc.
Song song với các khóa đào tạo, bồi dưỡng của Ngành, các đơn vị trực thuộc KTNN tự tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ với nhiều nội dung phong phú, thiết thực nhằm triển khai các cuộc kiểm toán đảm bảo chất lượng và hiệu quả.
Đặc biệt, trước yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ chuyên môn, lần đầu tiên kể từ ngày thành lập, KTNN đã triển khai xây dựng Quy định về đánh giá việc cập nhật kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ trong hoạt động kiểm toán của KTNN (năm 2021) và Hệ thống ngân hàng câu hỏi, đáp án phục vụ cho công tác đánh giá (năm 2022).
Đến nay, Hệ thống ngân hàng câu hỏi có 2.469 câu (ban đầu có 1.808 câu), được rà soát, cập nhật hằng năm theo 06 lĩnh vực: Kiến thức chung về KTNN; quy trình kiểm toán, chuẩn mực KTNN, kiểm soát chất lượng kiểm toán; kiểm toán ngân sách nhà nước; kiểm toán dự án đầu tư xây dựng công trình; kiểm toán doanh nghiệp và các tổ chức tài chính ngân hàng; kiểm toán hoạt động và kiểm toán chuyên đề.
Trong 3 năm từ 2023-2025, tổng số công chức, kiểm toán viên tham gia đánh giá năng lực là 1.391 người, chiếm 88,2% tổng số người thuộc đối tượng đánh giá, trong đó: Ngạch kiểm toán viên và tương đương là 946/953 chiếm 99%; ngạch kiểm toán viên chính và tương đương là 436/566 chiếm 77%; ngạch kiểm toán viên cao cấp và tương đương là 9/57 người chiếm 15,8%.
Tập trung đào tạo kỹ năng phân tích dữ liệu lớn, ứng dụng trí tuệ nhân tạo
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác đào tạo, bồi dưỡng của KTNN thời gian qua vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, như: Việc xác định nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng hàng năm vẫn chưa đầy đủ và chưa sát với thực tiễn hoạt động chuyên môn của Ngành; nội dung các chương trình bồi dưỡng vẫn còn nặng về lý thuyết, chưa xây dựng được nhiều các bài tập tình huống trong thực tiễn; hiệu quả đạt được trong bồi dưỡng kỹ năng và tọa đàm trao đổi kinh nghiệm kiểm toán chưa thật sự cao; cơ sở vật chất vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu, đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy...
Để khắc phục những hạn chế nêu trên, cũng như đáp ứng yêu cầu ngày càng cao đối với hoạt động kiểm toán, Tổng Kiểm toán nhà nước đã ký Quyết định số 862/QĐ-KTNN ban hành Kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng của kiểm toán nhà nước giai đoạn 2026-2030.
Theo đó, công tác đào tạo, bồi dưỡng của KTNN sẽ tập trung theo những nội dung chủ yếu sau: Hoàn thiện hệ thống chương trình, tài liệu đào tạo, bồi dưỡng để phục vụ tốt nhiệm vụ nâng cao năng lực, trình độ của đội ngũ công chức, kiểm toán viên; thí điểm xây dựng các chương trình bồi dưỡng ngắn hạn có tính thực hành cao, gắn với thực tiễn công tác kiểm toán để đảm bảo người học vận dụng được các kiến thức, kinh nghiệm ngay sau khóa học.
Tăng cường bồi dưỡng đạo đức nghề nghiệp, văn hóa ứng xử của kiểm toán viên nhà nước; giáo dục cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư; tiếp tục bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, kiến thức pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự, dân sự và các văn bản pháp luật có liên quan đến công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; tập trung bồi dưỡng kỹ năng mềm cho công chức, viên chức KTNN.
Tập trung đào tạo kỹ năng phân tích và xử lý dữ liệu lớn, ứng dụng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ hoạt động kiểm toán; hướng dẫn sử dụng thành thạo các phần mềm ứng dụng vào hoạt động kiểm toán của KTNN; bồi dưỡng kỹ năng kiểm toán các lĩnh vực theo các cấp độ gắn với nhóm đối tượng phù hợp, kết hợp chặt chẽ giữa lý thuyết và thực hành nhằm đạt hiệu quả cao trong công tác đào tạo, bồi dưỡng.
Dự kiến, giai đoạn 2026-2030, KTNN sẽ tổ chức 17 lớp Bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo quản lý; 10 lớp Bồi dưỡng kỹ năng kiểm toán theo cấp độ các lĩnh vực; 125 lớp Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ; 82 lớp Bồi dưỡng kiểm toán công nghệ thông tin, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, kỹ năng phân tích dữ liệu lớn, sử dụng phần mềm kiểm toán; các khóa đào tạo về ngoại ngữ, lý luận chính trị, an ninh - quốc phòng...
Các KTNN chuyên ngành, khu vực và các đơn vị có liên quan đến hoạt động kiểm toán sẽ tập trung tự đào tạo, bồi dưỡng các nội dung: Tập huấn, quán triệt mục tiêu kiểm toán, các vấn đề cần lưu ý khi triển khai kiểm toán năm; cập nhật các chính sách, chế độ mới của Nhà nước liên quan đến hoạt động kiểm toán của đơn vị; bồi dưỡng chuyên sâu các kỹ năng kiểm toán đối với từng lĩnh vực, chuyên đề kiểm toán theo chức năng, nhiệm vụ của đơn vị được giao; tổ chức tọa đàm, trao đổi các kinh nghiệm từ hoạt động thực tế của đơn vị phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao; mời chuyên gia trong và ngoài ngành tham gia tập huấn tại đơn vị; tập huấn theo từng đoàn kiểm toán.
