Dự án cải tạo, nâng cấp đường 39B đoạn thuộc huyện Kiến Xương và Thái Thụy (Thái Bình) theo hình thức BT và BOT - Kỳ II: Sai sót trong xây dựng dự toán và nghiệm thu, thanh toán

Lập dự toán chưa tốt

Theo KTNN, đối với các Dự án này, công tác khảo sát được tiến hành đầy đủ theo đề cương được duyệt, phù hợp với tiêu chuẩn khảo sát áp dụng cho dự án. Kết quả khảo sát đáp ứng được các yêu cầu đề ra, đảm bảo đầy đủ căn cứ cho công tác thiết kế. Công tác thiết kế cũng được thẩm tra, thẩm định, phê duyệt cơ bản đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền. Dự toán được lập trên cơ sở bản vẽ thi công, cơ bản phù hợp với các chế độ, chính sách của Nhà nước; được lập, thẩm định, phê duyệt đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền.

Tuy nhiên, kết quả kiểm toán Dự án BT cho thấy, hồ sơ thiết kế thiếu phần tính toán các đặc trưng của dòng chảy lũ theo Tiêu chuẩn 22TCN 220-95 (phần cống thoát nước ngang, phần cầu). Thiết kế tường chắn đất tại những vị trí có chênh độ cao giữa vai đường và chân taluy nhỏ không hợp lý… Trong quá trình thi công, đơn vị đã điều chỉnh và không thi công những đoạn tường chắn này.

Về dự toán, Dự án tính sai khối lượng, đơn giá của một số công việc nên qua kiểm toán phát hiện sai sót hơn 43,6 tỷ đồng (trong đó, sai khối lượng gần 37,5 tỷ đồng; sai đơn giá hơn 3,5 tỷ đồng, sai khác gần 2,7 tỷ đồng). Mặc dù các sai sót về dự toán không làm ảnh hưởng tới kết quả lựa chọn nhà thầu nhưng qua đó cho thấy, chất lượng công tác lập dự toán chưa tốt.

“Trách nhiệm liên quan đến những sai sót, tồn tại nêu trên thuộc về Công ty Cổ phần TASCO trong công tác thẩm định, phê duyệt; Công ty Cổ phần Đầu tư công nghệ và Xây dựng Hạ tầng, Công ty Cổ phần Tư vấn thiết kế đường bộ trong công tác thiết kế, lập dự toán; Công ty Tư vấn Quốc tế HAFICO trong công tác thẩm tra” - Báo cáo kiểm toán nêu rõ.

Tương tự, đối với Dự án BOT, thiết kế hạng mục tường chắn tại những vị trí có chênh độ cao giữa vai đường và taluy nhỏ cũng không hợp lý. Trong quá trình thi công, đơn vị đã kịp thời phát hiện và điều chỉnh thiết kế, bỏ những đoạn tường chắn này. Bên cạnh đó, còn xảy ra tình trạng thiết kế hoàn trả đường thi công chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thẩm tra theo quy định tại Hợp đồng BOT.

Công tác lập dự toán của Dự án BOT cũng còn nhiều sai sót trong xác định đơn giá, khối lượng, làm tăng dự toán hơn 7 tỷ đồng, ảnh hưởng đến chi phí đầu tư thực hiện. Kết quả kiểm toán đã giảm trừ gần 4 tỷ đồng, đồng thời chỉ rõ trách nhiệm thuộc về Công ty Cổ phần Thiết kế đường bộ, Sở Giao thông vận tải tỉnh Thái Bình và DN dự án là Công ty Cổ phần TASCO Nam Thái.

Kiến nghị xử lý tài chínhhơn 19,6 tỷ đồng

Xem xét về công tác quản lý chi phí đầu tư của 2 Dự án trên, kết quả kiểm toán cho thấy, khối lượng được nghiệm thu thanh toán theo thực tế thi công cơ bản phù hợp với hồ sơ thiết kế, bản vẽ thi công. Công tác quản lý đơn giá và giá cơ bản tuân thủ theo đúng quy định của Chính phủ và quy định trong hợp đồng.

Tuy nhiên, kết quả kiểm toán chỉ ra, công tác quản lý chi phí còn một số sai sót. Vì vậy, KTNN đã kiến nghị xử lý tài chính hơn 19,6 tỷ đồng (đối với Dự án BT gần 13,5 tỷ đồng; Dự án BOT 6,1 tỷ đồng), trong đó: sai khối lượng với giá trị hơn 6 tỷ đồng; sai định mức với giá trị 895 triệu đồng; sai đơn giá hơn 3,4 tỷ đồng và sai khác với giá trị gần 9,2 tỷ đồng. Theo đánh giá của KTNN, những sai sót trong nghiệm thu, thanh toán đã làm giảm tính kinh tế của Dự án.

Về quản lý chi phí lãi vay, mặc dù lãi suất, cách tính lãi vay được quy định cụ thể, rõ ràng, đúng quy định, lãi vay phát sinh được hạch toán và báo cáo theo đúng thông báo của ngân hàng, song chưa thực hiện việc kiểm tra, xác nhận tiến độ huy động vốn theo quy định; chưa thực hiện việc đối chiếu, kiểm tra giá trị lãi vay từng lần làm cơ sở để thanh toán theo quy định tại Hợp đồng BT.

Từ kết quả kiểm toán, cùng với kiến nghị xử lý tài chính nêu trên, KTNN kiến nghị Công ty Cổ phần TASCO; Công ty Cổ phần TASCO Nam Thái rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân liên quan đến các tồn tại trong công tác thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán; trong việc thanh toán chưa đúng khối lượng, định mức, đơn giá.

Cùng với đó, UBND tỉnh Thái Bình phải rút kinh nghiệm về việc chưa thực hiện kiểm tra, xác nhận tiến độ huy động vốn thực hiện dự án; chưa thực đối chiếu, tính toán lãi vay làm cơ sở thanh toán theo quy định của hợp đồng. Đồng thời, KTNN kiến nghị Sở Giao thông vận tải tỉnh Thái Bình thực hiện đối chiếu lãi vay, xác nhận tiến độ huy động vốn để khắc phục ngay những tồn tại đã nêu.

(Kỳ sau đăng tiếp)