Sai sót trong quản lý,thực hiện Dự án
Bên cạnh những mặt tích cực được KTNN ghi nhận, kết quả kiểm toán cho thấy, trong công tác quản lý thực hiện Dự án đầu tư có một số sai sót như không đánh giá lại năng lực nhân sự của nhà thầu xây lắp so với hồ sơ dự thầu của 1 gói thầu xây lắp. Hồ sơ thiết kế kỹ thuật và dự toán còn sai sót về khối lượng, đơn giá, không phù hợp với thực tế dẫn đến phải thiết kế điều chỉnh, một số nội dung công việc chỉ tạm tính giá trị mà chưa có thiết kế và dự toán, không phù hợp với thiết kế cơ sở. Công tác khảo sát mỏ vật liệu chưa đáp ứng yêu cầu dẫn đến khó khăn cho quá trình cung cấp vật liệu thi công sau này. Hồ sơ mời thầu chưa đúng mẫu về yêu cầu hợp đồng tương tự. Trong dự toán cũng có sai sót dẫn đến chênh lệch sai tăng giá trị trúng thầu và giá hợp đồng một số gói thầu.
Cụ thể, qua kiểm tra hồ sơ năng lực các gói thầu, KTNN ghi nhận chủ đầu tư, Ban Quản lý Dự án (QLDA), nhà thầu thiết kế kỹ thuật, nhà thầu khảo sát, nhà thầu tư vấn giám sát… tham gia thực hiện gói thầu đủ tư cách hợp pháp theo quy định để thực hiện gói thầu. Các nhà thầu xây lắp có đăng ký kinh doanh phù hợp với gói thầu. Năng lực các cá nhân tham gia gói thầu theo hồ sơ dự thầu đảm bảo yêu cầu. Tuy nhiên, tại gói thầu XL-02, khi đơn vị thành lập ban chỉ huy công trường đã bố trí nhân sự không có tên trong hồ sơ dự thầu. Ban QLDA chưa đánh giá lại năng lực các nhân sự này, bao gồm chỉ huy trưởng công trường.
Hồ sơ thiết kế kỹ thuật và dự toán các gói thầu đã được lập, thẩm định và phê duyệt cơ bản theo quy định. Tuy nhiên, hồ sơ thiết kế kỹ thuật được duyệt thiết kế đoạn qua sông Bình Hương là đường đắp đá không phù hợp với thiết kế cơ sở, cũng không phù hợp với điều kiện địa chất, khai thác và phải điều chỉnh thành cầu bản trên hệ cọc. Trong quá trình khảo sát thiết kế kỹ thuật, lập dự toán, đơn vị tư vấn đã điều tra, khảo sát, lấy mẫu thí nghiệm để xác định chất lượng các mỏ đất đắp tại mỏ Cái Mắm, mỏ Dốc Cả, mỏ Núi Na, mỏ Trại Thành. Nhưng khi lập dự toán, đơn vị tư vấn thiết kế đã xây dựng dự toán mỏ vật liệu là mỏ Trại Thành cho toàn bộ gói XL-02. Hơn nữa, đơn vị thiết kế chưa tính toán được ảnh hưởng của việc chỉ dùng 1 mỏ đất đắp đến tiến độ và chất lượng công trình.
Còn trong quá trình thực hiện, một số hạng mục đã phải điều chỉnh thiết kế để phù hợp với thực tế. Chẳng hạn, cầu Hang Cua, cầu Cái Thành phải điều chỉnh thiết kế thành cống hộp - làm giảm dự toán 31 tỷ đồng đối với cầu Hang Cua, 77 tỷ đồng đối với cầu Cái Thành; điều chỉnh lại cao độ đường đỏ đoạn từ km1+080-km1+433,89 và km1+606,85-km1+926,93 - tuy cơ bản không làm thay đổi dự toán gói thầu nhưng phải bổ sung thêm đường dẫn đầu cống; điều chỉnh cầu Bình Hương 3 nhịp 18m bằng dầm bản thành cầu dầm bản nhịp 7m bằng bê tông cốt thép thường có tổng chiều dài 407,2m - làm tăng dự toán 53 tỷ đồng…
KTNN nêu rõ, để xảy ra những sai sót trên trách nhiệm thuộc về đơn vị tư vấn thiết kế; đơn vị tư vấn giám sát, Ban QLDA và Sở Giao thông vận tải Quảng Ninh.
Đánh giá về công tác thi công xây dựng Dự án, KTNN cho rằng, nhà thầu đã cơ bản đảm bảo quy định. Trong công tác giám sát, chủ đầu tư đã thành lập phòng giám sát hiện trường và ký hợp đồng thuê tư vấn giám sát để thực hiện công tác giám sát thi công xây dựng công trình. Tuy nhiên, KTNN đã phát hiện việc ghi nhật ký thi công chưa đầy đủ; chấp thuận nguồn vật liệu khi chưa có đủ tài liệu chứng minh nguồn gốc hợp lệ; nghiệm thu vật liệu đất đắp một số vị trí khi kích thước hạt vượt tiêu chuẩn. Theo KTNN, trách nhiệm để xảy ra những sai sót này thuộc về đơn vị tư vấn giám sát và nhà thầu thi công.
KTNN kiến nghị xử lýtài chính trong chi phí đầu tư
Liên quan đến công tác nghiệm thu, thanh toán khối lượng hoàn thành, KTNN đánh giá, hồ sơ nghiệm thu thanh toán giai đoạn cơ bản tuân thủ theo quy định về quản lý, thanh toán vốn đầu tư sử dụng nguồn vốn NSNN. Chi phí đầu tư xây dựng Dự án cũng cơ bản được thanh toán trên cơ sở hồ sơ thiết kế dự toán, hồ sơ hoàn công, biên bản nghiệm thu, nhật ký thi công. Tuy nhiên, trong công tác thực hiện các gói thầu xây dựng còn có một số đơn giá áp dụng chưa phù hợp, một số khối lượng không đủ cơ sở nghiệm thu…
Qua kiểm toán cho thấy, công tác quản lý giải ngân thanh toán vốn đầu tư Dự án được thực hiện đảm bảo theo quy định tại Thông tư số 86/2011/TT-BTC của Bộ Tài chính. Nguồn vốn được sử dụng đầu tư từ nguồn ngân sách địa phương, được bố trí vào kế hoạch vốn năm, nguồn vốn đầu tư cơ bản đảm bảo thực hiện theo tiến độ thực hiện Dự án. Việc cân đối vốn cho toàn Dự án và thời gian còn lại Dự án được thực hiện theo Văn bản số 849/UBND-TM4 báo cáo về phân bổ vốn chi tiết kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020. Việc thanh toán và tạm ứng căn cứ vào hợp đồng đã ký, khối lượng công việc hoàn thành, bảo lãnh hợp đồng, bảo lãnh tạm ứng… không vượt mức quy định. Vốn tạm ứng được thu hồi qua các lần thanh toán khối lượng hoàn thành, mức thu hồi từng lần căn cứ vào quy định trong hợp đồng đã ký.
Tựu chung lại, KTNN đánh giá, cơ bản nguồn vốn đã được bố trí hiệu quả cho từng gói thầu. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện Dự án, chủ đầu tư và các đơn vị có liên quan đã thực hiện khảo sát, thiết kế, lập dự toán và xác định giá trị hợp đồng còn chưa chính xác một số hạng mục công việc của một số gói thầu dẫn tới KTNN xác định giảm giá trị hợp đồng 47,3 tỷ đồng (chưa bao gồm giá trị chuyển sang gói thầu XL-09). Việc nghiệm thu giá trị khối lượng hoàn thành một số hạng mục công việc của một số gói thầu cũng chưa chính xác dẫn đến KTNN thu hồi về NSNN hơn 46 triệu đồng; giảm trừ cấp phát, thanh toán giá trị xấp xỉ 11,2 tỷ đồng và kiến nghị xử lý tài chính khác giá trị 10,6 tỷ đồng. (Kỳ sau đăng tiếp)
PHÚC KHANG
Theo Báo Kiểm toán số 25 ra ngày 20-6-2019
